جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

از دید فرمالیست ها توجه به بافت کهن زبان، یکی از شگردهای تشخص بخشیدن به آن است. در این شگرد، شاعر از نرم عادی زبان بیرون می آید و با احیای واژه های مرده یا واژه های کهن و باستانی و بافتهای نحوی گذشته باعث نوعی برجسته سازی و آشکارزدایی می شود. استفاده از این شگرد در شعریت شعر یک شاعر، نقش اساسی و بسزایی را ایفا می کند. شفیعی کدکنی (م. سرشک) از زمره شاعران موفق نسل دوم شعر نیمایی است که توانسته از این شگرد به خوبی استفاده کند. او از شاعران حوزه خراسان است. دلبستگی عمیق او به گذشته پرشکوه خراسان و نیز احاطه کم نظیر او به ادب کلاسیک ایران زمین، باعث شده که از رهگذر کهن گرایی در تشخص بخشیدن به ربان شعری اش بهره های فراوانی بگیرد. در این پژوهش بر آنیم تا نشان دهیم که موفقیت م.سرشک در مجموعه های «آیینه ای برای صداها» و «هزاره دوم آهوی کوهی» تا چه اندازه ای مدیون ساختارهای کهن زبان فارسی و اختصاصات سبکی قدماست.

اسطوره، پیوند بسیار نزدیکی با هنر، به ‌ویژه شعر، دارد. اسطوره در فرهنگ و تمدن یک ملت ریشه دارد؛ و ادبیات، یکی از عوامل جاودانگی و حیات فرهنگ و تمدن ملت‌ ها است. شاعران، اسطوره ‌ها، باورها و رویاهای مهم و کهن اقوام خود را می ‌پرورانند و در نتیجه پیوند با اسطوره ‌های دوران کهن تا باورهای زمان خویش، طی یک جریان درونی در ناخودآگاه جمعی، به پویایی و بازآفرینی آنها می ‌پردازند.بازتاب اسطوره‌ ها در شعر م. سرشک بسیار چشمگیر است. وی پیوند عمیقی با ادبیات و فرهنگ قومی و دیدی وسیع به آن دارد تا جایی که باورها، اساطیر و رخدادهای مهم در آیینه اشعارش منعکس می ‌شود. او به انسان عشق می ‌ورزد و انسان‌ های پاک و وارسته، فراتر از زمان و مکان در شعر او جلوه‌ ای اسطوره ‌ای می ‌یابند.در مقاله حاضر، تجلی اسطوره ‌ها به مفهوم عام و در گستره تاریخی - فراتاریخی در شعر م. سرشک در پنج دسته بررسی شده ‌است: الف) تجلی اسطوره ‌های ملی - قومی، ب) تجلی اسطوره‌ های پیامبران، ج) تجلی اسطوره ‌های عرفانی، د) تجلی اسطوره ‌های شاعران، ه) تجلی اسطوره ‌های فراملی - جهانی.