جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 11
فهم جایگاه عقل در تفسیر شیعه
نویسنده:
کریم پورقراملکی علی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مشی مسلمانان در تفسیر قرآن کریم در طول تاریخ با رویکردهای مختلفی صورت گرفته است. استفاده از روش اجتهادی و عقلی بر اساس دلایل قرآنی، حدیثی و عقلایی یکی از آن شیوه هاست. درست است که آنها تا قرون سوم و چهارم بیشتر از شیوه تفسیر ماثور بهره می گرفتند ولی به دلایلی که در نوشتار کنونی به آنها اشاره شده است، حتی در آن قرون هم از شیوه تفسیر عقلی کاملا بی بهره نبودند. لذا شیوه فوق از قرن چهارم به بعد بیش از پیش خود را نمایان، و عرصه را بر دیگر شیوه ها تنگ تر نموده است؛ چرا که گستره اجتهاد و اندیشه در ابعاد گوناگون در بهره گیری بیشتر از مفاهیم و مقاصد قرآن نقش ایفا می کند که تبیین آنها به صورت مشروح در نوشتار کنونی آمده است.
صفحات :
از صفحه 67 تا 85
روش تفسیر عقلی در تفاسیر شیعه
نویسنده:
محمد اسماعیلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
چکیده :
پژوهشی است تبیین روش استفادة مفسران شیعه از عقل در تفاسیر قرآن کریم. پژوهش حاضر در چهار فصل تدوین شده است. نویسنده در فصل اول ضمن بیان کلیاتی در مورد عقل و جایگاه آن در قرآن و روایات، میزان کارایی و شرایط تفسیر عقلی صحیح و عوامل پیدایش تفسیر عقلی را بیان کرده است. وی در فصل بعدی به بررسی دلایل مخالفان و موافقان تفسیری عقلی پرداخته و برای هر دو گروه مخالفان و موافقان، ادلة نقلی از آیات و روایات و چندین دلیل عقلی ذکر کرده است. نویسنده در مورد ادلة عقلی مخالفان تفسیر عقلی به ملازمت تفسیر عقل با اعتماد به ظن، مسدود بودن عقل در احکام شرعی، اکتفا کردن به عقل مستلزم بی نیازی از معصوم است، استدلال کرده است و دربارة دلایل عقلی موافقان تفسیر عقلی به بنای عقلا، سیره علما، تعطیل قرآن، اندک بودن روایات تفسیری و داشتن معنای مخالف ظاهر در برخی آیات، اشاره کرده است. فصل سوم با عنوان «مفسران شیعه و استدلال های عقلی بر اثبات وجود خدا» از مکان استدلال بر وجود خداوند، وجود استدلال هایی در قرآن بر اثبات وجود خدا و ضرورت استدلال بر اثبات خدا سخن گفته است. فصل پایانی نیز به مباحث جدلی در قرآن اختصاص یافته است.
عقل و عقلانیت در تفاسیر شیعه
نویسنده:
محمد اسماعیلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
چکیده :
بررسی چگونگی برخورد مفسران شیعی با مقوله عقل و کاربرد آن در تفسیر قرآن است. نویسنده، طی چهار فصل، ابتدا عوامل پیدایش تفسیر عقلی، گونه های تفسیر عقلی، معیار شناخت تفاسیر عقلی، و شرایط تفسیر عقلی را بررسی نموده و چند تفسیر عقلی شیعه را معرفی می نماید. سپس ادله مخالفان و موافقان تفسیر عقلی را نقد و بررسی می کند و آن گاه با استفاده از تفاسیر عقلی شیعه، به ارزیابی براهین عقلی اثبات وجود خداوند در قرآن کریم می پردازد. و در پایان، استدلال های قرآن کریم از قبیل براهین اثبات پروردگار، توحید، و معاد را بررسی نموده، نمونه هایی از جدل در قرآن کریم را ذکر می نماید.
روش تفسیر عقلی و نقش عقل در تفسیر
نویسنده:
رضوی کشمیری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
چکیده :
این تحقیق «روش تفسیر عقلی و نقش عقل در تفسیر» را مورد بررسی قرار داده و منظور از آن چگونگی تفسیر بر اساس برهان ها و قرائن عقلی است که نمونه هایی از این روش در شیوه تفسیری اهل بیت(علیه السلام) مشاهده می شود. این روش با روش های دیگر (اجتهادی، تفسیر به رأی، تفسیر کلی، تفسیر فلسفی و...) متفاوت است و دلایل و معیارهای خاص خود را دارد. در بخش دیگری از این تحقیق، دیدگاه های مختلف معتزله، اشاعره، اخباریون و اصولیین مورد بررسی قرار گرفته است. روش عقلی بر اساس برهان ها و قرائن عقلی است؛ ولی سایر روش ها بر اساس ذوق و سلیقه شخصی (تفسیر به رأی)، آیات و روایات (تفسیر اجتهادی) یا تحمیل و تطبیق آرای فلسفی و کلامی بر قرآن است. در پایان، تعدادی از تفاسیر بزرگانی که از شیوه عقلی استفاده کرده اند و تعدادی از آیاتی که تفسیر عقلی شده اند به همراه مثال هایی، مورد بررسی قرار گرفته است.
روش تفسیر عقلی و نقد دیدگاههای ذهبی
نویسنده:
فیاض حسین رضوی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در این مقاله، واژه‌های تفسیر و عقل از نظر لغت و اصطلاح بررسی می‌شوند، سپس معنای روش و نیز تاریخچه تفسیر عقلی بیان می‌گردد. جایگاه عقل و اهمیت تعقل، تفکر و تدبر از دیدگاه قرآن و روایات از مباحث دیگر در این عرصه است. همچنین مفهوم روش تفسیر عقلی و دیدگاههای متعدد مربوط به آن مورد بحث و بررسی قرار گرفته و دلایل موافقان و مخالفان روش تفسیر عقلی، بررسی و تحلیل شده است. بیان تفاوت روش تفسیر عقلی با سایر روشها(اجتهادی، تفسیر به رأی، کلامی و...) از مباحث دیگر این مقاله است. همچنین معنای لغوی و اصطلاحی تأویل بیان شده و رابطه آن با روش تفسیر عقلی نیز مورد تأمل قرار گرفته است. بخش دیگر مقاله به دیدگاههای ذهبی در خصوص روش تفسیر عقلی و تأویل می‌پردازد و خلط میان روشها(روش تفسیر عقلی، روش تفسیر اجتهادی و روش تفسیر به رأی)بررسی و تبیین شده است.
چگونه می توان گفت که عقل در تفسیر قرآن کریم دچار اشتباه نمی شود؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:
آیات قرآن کریم را می توان از دو دیدگاه تقسیم بندی کرد. در دیدگاه اول، موضوعات ارائه شده در دو رده محکم و متشابه تقسیم بندی می شوند. این تفکیک در آیه هفتم سوره آل عمران صریحا با این تعبیر بیان شده : "مِنْهُ آیاتٌ مُحْکَماتٌ هُنَّ أُمُّ الْکِتابِ وَ أُ بیشتر ...
بررسی تأثیرگذاری های موالی بر تفسیر قرآن کریم
نویسنده:
ناهید حیدری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده با آغاز کشورگشایی‌های مسلمانان و سقوط امپراطوری ساسانی در ایران و سست شدن نفوذ امپراطوری روم در مرزهای شمالی شبه جزیره‌ عربستان و سقوط حکومت‌های محلی در شمال آفریقا، کسان بسیاری در بند افتادند و به سرزمین‌های مسلمان نشین کوچانده و سپس مسلمان شدند بدین ترتیب یک لایه اجتماعی بسیار مهم و تاثیر گذار در جهان اسلام -به ویژه در عراق و شهرهای کوفه و بصره- شکل گرفت که موالی نام گرفتند-موالی اندک اندک در همه دانش‌های اسلامی میدان داری کردند و سرآمد شدند که یکی از آنها علم تفسیر است. با این همه پیامد دست داشتن موالی در تفسیر قران کریم، یکسره بی‌نقص و عیب و برکنار از خرده گیری نیست، روش انجام این تحقیق مبتنی بر تحلیل محتوا پس از مراجعه به منابع و مصادر مناسب و فیش برداری از آنها و بهره‌مندی از کتابخانه های متعدد است. نتایج پژوهش عبارتند از اولاً، نقش موالی در دگرگونی‌های پیش آمده در تفسیر قرآن کریم، یکسره سودمند یا زیانمند نیست. ثانیاً، موالی از واسطه‌های مهم و پادرمیان‌های انکار ناپذیر در چرخش تفسیر از رویکرد اثری به رویکرد عقلی‌اند. ثالثاً، ناآشنایی عمیق موالی با زبان عربی، دقت‌ها و ظرافت‌های آن، از نقاط ضعف تفسیر موالی است. بنابراین، انجام این پژوهش ضروری می‌نماید.کلمات کلیدی: موالی، عقل گرایی، ایرانیان، تفسیر اثری، تفسیر عقلی
محاوره ثیاتیتوس لافلاطون او عن العلم
نویسنده:
افلاطون
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قاهره: دار غریب للطباعه و النشر و التوزیع,
مبانی و روش تفسیری ابن سینا
نویسنده:
ناصر محمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این مقاله ضمن احصای آثار تفسیری ابن سینا و اقسام آنها از سبک، روش و گرایش تفسیری او سخن گفته ایم. سبک تفسیری او متفاوت و در نهایت ایجاز است. تفاسیر او فاقد مقدمه و طرح بحث و مباحث لغوی اند ، اما در همه آنها از موضوع وهدف سوره سخن رفته است. روش تفسیری وی عقلی و در راستای اثبات هماهنگی عقل و دین و یا قرآن و حکمت است. گرایش تفسیری او فلسفی و از بارزترین مصادیق آن است. تفسیر قرآن او تأویل فلسفی و از نوع تطبیق قرآن با فلسفه است. قرآن سراسر اسرار است و از طریق ممارست و تبحر در دانش های فلسفی و حکمی می توان به این اسرار دست یافت. این فیلسوف در پی اثبات هم سویی عقل و فلسفه با دین و قرآن است و گرایش تفسیری او تأویل فلسفی صرف است.
نقش تعقل فلسفی در تعمیق فهم قرآن کریم
نویسنده:
محمدمهدی گرجیان، روح الله آدینه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
چکیده :
به طور کلی، تمام علوم انسانی متأثر از انگاره‌های فلسفی است و علم تفسیر متون دینی از این امر جدا نیست. به نظر می‌رسد مفسرانی که در فلسفه صاحب تفکر و اندیشه‌اند در مبانی و روش تفسیر و فهم آیات قرآن به قواعد و ملزومات روش تفلسف خود پایبند باشند. دغدغه و مسئله پژوهشِ حاضر فهم و شناخت امکانات منحصر به فردی است که روش تعقل فلسفی در تفسیر و فهم عمیق آیات قرآن کریم در اختیار مفسر قرار می‌دهد. برای تبیین و توضیح این مسئله، با ابتنا بر نظریات موجود، ابتدا از مفاهیمی همچون تفسیر و تأویل و عقل بحث می‌شود و سپس، با تبیین دقیق تفسیر عقلی و تفاوت آن با تفسیر به رأی، ادله موافقان و مخالفان تفسیر عقلی بیان می‌گردد و با تمسک به نظریات مختلفی که در باب رویکرد تعقل فلسفی به تفسیر وجود دارد، مهم‌ترین امکانات تفسیری این روش در فهم آموزه‌های وحیانی بازشناسی می‌شود. از این رهگذر، نگاهی اجمالی به کاربست روش مذکور در تفسیر المیزان، اثر شهیر فیلسوف و مفسر قرآن کریم علامه طباطبایی، خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 111 تا 138
  • تعداد رکورد ها : 11