جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
بررسی نظریه تطابق عوالم باتأکید بر آثار و لوازم آن از منظر ملاصدرا
نویسنده:
نرجس رودگر؛ استاد راهنما: حجه الاسلام والمسلمین دکتر محمد مهدی گرجیان؛ استاد مشاور: حجه الاسلام و المسلمین دکتر سید محمود موسوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران - ایران: ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«تطابق عوالم» یکی از نظریات حکمت متعالیه است .ملاصدرا این اصل را در آثار خود با مبانی و قواعد شاخص حکمت متعالیه اثبات کرده و سپس بسیاری از قواعد و احکام فلسفی و معارف دینی و برخی آموزه‌های عرفانی را بر اساس این اصل، برهانی نموده است. ملاصدرا از چهار عالم وجودی نام می‌برد : عالم اله، عالم عقل، عالم مثال و عالم ماده. تطابق به معنای نوعی این همانی و عینیت در عین غیریت است. تطابق عوالم که بیانگر چگونگی رابطه بین عوالم می‌باشد، به این معناست که عوالم هستی در حقیقت و هستی عین یکدیگرند و تنها در شدت و ضعف، تقدم و تأخر و سایر ملاک‌های تشکیکی با هم تفاوت دارند.این اصل که بیانگر حضور همه‌ی موجودات در عوالم فوق با وجودی برتر است در آثار ملاصدرا با اصولی چند برهانی شده است : 1. صرافت و بساطت وجود. 2. تشکیک در وجود و در نهایت تشکیک در ظهور، 3. وجود رابط معلول ودر نهایت ارجاع علیت به تشأن.ملاصدرا در تحلیل بسیاری از قواعد فلسفیو عقائد دینی از اصل«تطابق عوالم» سود جسته است که در این رساله با عنوان لوازم ( با توجه به هردو قسم لازم عقلی ) و آثار این اصل ذکر شده است. در این نوشتار در یک نوع طبقه بندی صرفاً برای نظم مباحث، این لوازم در دو دسته‌ی 1.لوازم وجودشناختی و2.لوازم معرفتی جاداده شده اند. ذیل لوازم وجودشناختی از «توحید» به عنوان لازمه‌ی مبدأشناختی، «نظام احسن» به عنوان لازمه‌ی جهان شناختی، «رابطه انسان با خداوند» به عنوان لازمه‌ی انسان‌شناختی و «معاد جسمانی و تجسم اعمال» به عنوان لازمه‌ی معادشناختی اصل «تطابق عوالم» بحث شده است و چگونگی تبیین این لوازم بر اساس مبانی اصل مذکور، مشخص شده است. همچنین ذیل لوازم معرفتی، سه بحث«مطابقت عین و ذهن»، «تأویل» و «تلازم معرفتی حق و خلق، و حق ونفس » با مدد اصل تطابق عوالم، اثبات شده است.
نقد و بررسی اندیشه‌های فلسفی ناصرخسرو
نویسنده:
محبوب الله حیدری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
موضوع این پایان‌نامه نقد و بررسی اندیشه های فلسفی ناصرخسرو می‌باشد که در شش فصل تنظیم شده است. در فصل اول که تحت عنوان اسماعیلیه است در باره ظهور اسماعیلیه، انشعابات و فرق اسماعیلیه، عقاید و القاب اسماعیلیه به صورت خلاصه ذکر شده است. فصل دوم اختصاص دارد به بررسی زندگی ناصرخسرو، که زندگی او را به یمگان بدخشان و زندگی او در آنجا. |آثار ناصر خسرو نیز در این فصل ذکر شده است. در فصل سوم که عنوان ان هستی‌شناسی از دیدگاه ناصرخسرو می‌باشد. هیولا، صورت، جوهر، عرض، زمان و مکان از دیدگاه ناصرخسرو مورد بحث قرار گرفته است. فصل چهارم در باره خداشناسی از دیدگاه ناصرخسرو می‌باشد که در آن موضوعاتی همچون توحید و یگانگی خداوند، صفات خداوند، عقل اول و خلقت عالم به ابداع بحث شده است. در فصل پنجم که معاد از دیدگاه ناصرخسرو می‌باشد. در باره نفس، جوهریت نفس، معاد روحانی ، ثواب و عقاب و بهشت و دوزخ از دیدگاه ناصرخسرو مورد بحث قرار گرفته است. در فصل ششم که تحت عنوان کاوشی در نظام فکری ناصرخسرو است، پایبندی او به ایدئولوژی فرقه‌ای که همان مذهب اسماعیلیه است مورد بررسی قرار گرفته است و توضیح داده‌ایم که ناصرخسرو بر خلاف دیگر فلاسفه اسلامی تمام معلومات فلسفی خویش را در خدمت معتقدات مذهبی خود قرار داده است. چون بیشتر نظریات او زمانی بیان شده که او به عنوان حجت یا داعی مطرح بوده و خود را ملتزم به دفاع از عقائد خلفای فاطمی می‌داند. همچنان نظریات ناصرخسرو در باره خلقت عالم، که او جهان هستی را مخلوق عقل و نفس می‌داند، و در باره خداوند معتقد است که اطلاق هست و نیست جائز نیست، برای تنزیه خداوند همه صفات را از ذات حق نفی می‌کند، در باره تاویل معتقد است که شریعت سیمای ظاهری حقیقت است و حقیقت سیمای باطنی شریعت و تمام احکام و احادیث را نیز تاویل می‌کند، مورد نقد قرار گرفته است و در آخر هم نتیجه‌گیری شده است.
مقایسه نگرش دینی در دانشجویان مستعد و غیرمستعد سوء مصرف مواد
نویسنده:
خدایاری فرد محمد, شهابی روح اله, اکبری زردخانه سعید
نوع منبع :
مقاله
صفحات :
از صفحه 53 تا 59
رابطه بین تردید مذهبی، کمال گرایی و رضایت از زندگی
نویسنده:
اعظم احدیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از حیطه های مهم در رسیدن به رضایت از زندگی، مذهب می باشد اما گاهی جهت گیری نادرست مذهبی به شکل معکوس عمل کرده و میزان رضایت از زندگی را کاهش می دهد. تردید مذهبی، یکی از عوامل کاهش رضایت از زندگی می باشد که گروهی ازافراد به دلیل دارا بودن برخی ویژگی های زیستی میزان بیشتری از آن را تجربه می کنند. کمال گرایان جزء این گروه از افراد هستند که احتمالا به دلیل داشتن برخی رگه های شخصیتی سختگیرانه بیشتر در معرض تردید مذهبی و در نتیجه کاهش رضایت از زندگی قرار می گیرند. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه صفات کمال گرایی با تردید در اعتقادات مذهبی و تأثیر آن بر میزان رضایت از زندگی انجام شد. در این پژوهش، 368 دانشجو (220 زن و 148 مرد) و 76 طلبه (45 زن و 31 مرد) از میان دانشجویان و طلاب مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه سراسری و حوزه علوم و معارف شهرستان زنجان به صورت تصادفی انتخاب و با پرسشنامه های کمال گرایی فراست، تردید مذهبی و کیفیت زندگی sf مورد آزمون قرار گرفتند. در تجزیه و تحلیل داده ها، از روش همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون و آزمون tاستفاده شد. بر اساس تجزیه و تحلیل آماری مشاهده شد که افراد کمال گرا، تردید مذهبی بیشتری را تجربه کردند ضمن اینکه کمال گرایی در همه زیر مقیاس ها به جز انتظار والدین ومتغیر تردید مذهبی فقط با زیر مقیاس جهت گیری بیرونی، بر میزان رضایتمندی از زندگی تأثیر مشخصی گذاشتند. دانشجویاندر کمال گرایی و تردید مذهبی و طلاب در رضایت از زندگینمرات بالایی گرفتند و همچنین زنان در نظم و ترتیب و عملکرد اجتماعی و مردان در تردید مذهبی،برتری نشان دادند. علاوه بر این افراد 25-18 سال تردید مذهبی بالاتری را نسبت به گروههای سنی دیگر نشان دادند اما تفاوت میانگین کمال گراییو رضایت از زندگی گروههای سنی در مقایسه با هم قابل توجه نبود. در این پژوهش مشاهده شد که افراد کمال گرا به دلیل داشتن معیارهای شخصیتی بالا بیشتر از سایریندر معرض تجربه تردید مذهبی قرار می گیرند و در نتیجه میزان رضایت پایین تری از زندگی را تجربه می کنند، بر این اساس می توان در حیطه بالینی و انتخاب افراد برای مشاغل مختلف از نتایج این پژوهش بهره گرفت.
بررسی و نقد اندیشه کلامی غزالی درباره نسبت اراده الهی با اختیار و اراده انسان
نویسنده:
بهزاد ناوکی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پژوهش‌حاضر، مفهوم اراده انسان و اراده خداوند و مسائل مربوط به آنها را در آثار غزالی جستجو می‌کند و عهده‌دار بررسی و نقد اندیشه‌کلامی غزالی درباره نسبت بین اراده الهی با اختیار و اراده انسان می‌باشد. این پژوهش، پس ازگذر از مقدمات لازم در زمینه اراده انسان و اراده خداوند از لحاظ وجودشناسی و معناشناسی در اندیشه متفکران مسلمان، به تبیین و بررسی اندیشه‌ی‌ کلامی غزالی در این باب پرداخته است. غزالی صفت اراده را هم برای انسان و هم برای خداوند اثبات می‌نماید. وی برای اراده انسان اهمیت ویژه-ای قائل است و آن را عامل امتیاز انسان از حیوان دانسته است و بر نقش آن به عنوان یکی عوامل سازنده‌ی «افعال اختیاری» تأکید نموده است. وی همچنین، خداوند را مرید دانسته و معتقد است که اراده حق‌تعالی صفتی است که یکی از دو طرف فعلی را که امکان وقوعش است، تخصیص می‌دهد. غزالی دربار? چگونگی نسبت بین اراده‌ الهی با اختیار و اراده انسان به هیچ یک از دو نظریه «جبرمحض» و «اختیارمطلق» معتقد نیست، بلکه «نظریه‌کسب» را از اشاعره اتخاذ نموده و کوشیده است تا تفسیر معقولی از آن ارائه دهد که اشکالات تفاسیر سابق را نداشته باشد. او در تفسیر «نظریه‌کسب» بر این باور است که فاعل حقیقی در همه افعال خداوند است و انسان تنها محل اراده و اختیاری است که خداوند در او می‌آفریند. به تعبیر دیگر، او قدرت و اراده انسان را در خلق و ایجاد فعل بی‌اثر می‌داند و بر این باور است که فقط قدرت و اراده خداوند منشأ خلق و صدور فعل است و نقش انسان تنها مقارنت با حدوث اراده و قدرتی است که از جانب خداوند در او حادث می‌شود.اگر چه غزالی تلاش کرد که ایرادهای وارده بر «نظریه‌کسب» را در تفسیرش برطرف نماید، به‌گونه‌ای که هم با آیات قرآن کریم سازگار باشد و هم با مبانی خود او ناسازگاری نداشته باشد، لکن موفق به این امر نشد. از این رو اندیشمندان مسلمان با تکیه بر همین ناسازگاری‌ها، نظریه او را مورد نقد قرار داده‌اند.
الگو پذیری در خانواده اسلامی از منظر قرآن و روایات
نویسنده:
فاطمه عابدی جزینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از ضروریات، جهت استحکام بنیاد خانواده ی اسلامی تأسی به الگوی کامل است. آخرین و کامل ترین کتاب آسمانی-قرآن- که برنامه ی جامع سعادت دنیوی و اخروی است، الگوی کامل را با شاخصه و علایم آن معرفی نموده است.پیروی و الگوگیری از اسوه های انسانی، فرد را از هر گونه انحطاط و انحراف مصون می دارد. انسان و خانواده ی اسلامی در صورت نداشتن الگو یا داشتن الگوی نامناسب نمی تواند مسیر کمال را طی نماید. بنابراین خانواده ی اسلامی بهتر است در پی دانستن و به کار بستن گفتار و رفتار ائمه معصوم(ع) به عنوان قرآن ناطق و الگوی کامل بشری، باشدتا دچار خطا نشود و در جهت تربیت صحیح خود و فرزندان و خانواده و در نهایت، جامعه ی اسلامی گام نهد. در این پژوهش به تعریف الگو و الگوپذیری از غرب و الگوهای غرب زده و عواقب پیروی از آنها و الگوپذیری مثبت از اسوه های حسنه و نتایج آن پرداخته شده است و در هر بخش، فرمایشات معصومان(ع) بیان شده است تا مورد تبعیت قرار گیرد. در جهت الگوپذیری، محقق نمونه هایی از زندگی عالمان دینی و شهدای عصر حاضر را نیز ارایه نموده است تا الگوهای عینی، ملموس و مشهود نیز مورد توجه قرار گیرند و خانواده های اسلامی بهتر بتوانند طی طریق کنند.هدف از این پژوهش، شناخت شاخصه ی گفتاری و رفتاری الگوهای کامل انسانی برای خانواده های اسلامیاست تا بتوانند در اموری مانند کار و تلاش در کنار آراستگی باطنی و ظاهری و در کنار آن تربیت فرزندان صالح، به نیکی عمل کنند و در آداب اسلامی همچون خوردن و آشامیدن که مهم ترین رکن آن کسب رزق حلال است، را همراه با تمام افراد خانواده به خوبی عمل کنند و علاوه بر اخلاق فردی به اصلاح امور اجتماعی بپردازند و در حق نیازمندان جامعه ی اسلامی، انفاق را عملی سازند و در کل بتوانند از آثار و برکات پیروی از الگوهای اسلامی بهره مند شوند و به آرامش قلبی برسند و از سرگردانی و انحطاط دینی دور گردند. تا هر فردی برای دیگران و والدین برای فرزندان و در نهایت خانواده ی اسلامی برای دیگر خانواده ها الگو باشندو بتوانند جامعه ای اسلامی و کامل بسازند.
فلسفه دین از نظر کانت
نویسنده:
سمیه حبی‌قراتپه
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
کانت اصول موضوعه عقل عملی را در سه موضوع نفس، جهان و خدا مطرح می کند. او از جاودانگی نفس پلی به اثبات وجود خدا می زند و براهینی را که از قبل در مورد اثبات وجود خدا مطرح شده بود، مورد انتقاد قرار می‌دهد و از طریق عقل عملی راهی برای اثبات وجود خدا باز می‌کند و برهان اخلاقی را اقامه می‌کند.از نظر کانت انواع متعدد باور و اعتقاد دینی وجود دارد اما دین حقیقی یکی بیشتر نیست و آن دین اخلاقی ناب و مسیحیت تنها دین اخلاقی ناب است. کانت دین را همان قانون درونی ما می‌داند که بر قانونگذار فوق ما تأکید دارد. قانون درونی ما همان وجدان است بنابراین می‌توان عتاب و خطاب وجدان را نشانه حضور خداوند در دل خود بدانیم. خداوندی که کرسی قضاوتش را فوق ما مستقر ساخته و نیز سکوی داوری در درون ما قرار داده است.دین بدون وجدان اخلاقی چیزی جز خرافات نیست. کانت دیانت را در محدوده اخلاق و عقل تعبیر و تفسیر می‌کند و تکالیف انسان را به عنوان اوامر الهی معرفی می‌کند.از آنجا که این رساله جنبه تجربی، آماری و میدانی ندارد و صرفاً نظری است یعنی از نوع کیفی-توصیفی است، از روش اسنادی و کتابخانه‌ای استفاده شده است.در این پایان نامه تلاش شده است تا تصویری روشن از فلسفه دین کانت ارائه شود. از جمله نتایج بدست آمده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:1- از دیدگاه کانت دین یهود، اتحادیه‌ای از گروهی از انسانهاست که به منظور تشکیل یک جامعه مشترک المنافع سیاسی گرد هم آمده‌اند. او دین یهود را دین نمی‌داند و قائل به وحدت ادیان است و دین مسیحی را تنها دین اخلاقی ناب معرفی می‌کند.2- کانت با گشودن باب توجیه عملی اقرار به امر متعالی، به گونه‌ای باور و ایمان به امور ورای حسی را تصدیق می‌کند و در پی از پس زدن شناخت، راهی برای ایمان باز می‌کند و به گونه‌ای به تجربه دینی روی می‌آورد.3- وی تبدیل شأن الهی به شأن انسانی را ارتقا و صعود انسان می‌داند و از نظر او مقام انسان در این تحول اخلاقی چنان رشد می‌کند که می‌تواند به طرح مفهوم الوهیت بپردازد.4- طبیعت انسان از نظر کانت در حالت بالقوه به طور کلی خیر است اما در موقعیت بالفعل فرض شر به طور ذهنی برای هر انسانی ضروری است حتی بهترین انسانها.5- در فلسفه کانت دین از سنخ اخلاق به شمار می‌آید و دین در محدوده اخلاق معنا پیدا می‌کند. دین مبتنی بر اخلاق و نیازمند به آن است.
معناشناسی الفاظ قرآن از دیدگاه طبرسی (بررسی موردی جزء 27 مجمع البیان)
نویسنده:
فاطمه نظری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
معناشناسی واژه های قرآن یکی از اساسی ترین پایه های فهم و تفسیر دقیق قرآن است. دست یابی به معنای یک واژه در قرآن از ریشه شناسی آغاز می شود و پس از بررسی سیر تطور آن، مفهوم واژه در حوزه معنایی خاصی که در آن قرار گرفته، روشن می شود.اما صرف بررسی لغت برای تعیین مقصود قرآن کافی نیست چرا که معنای دقیق واژه در بافت خود قابل توصیف خواهد بود. لذا توجه به بافت زبانی و موقعیتی در تبیین معنای آیات از اهمیت خاصی برخوردار است. طبرسی به عنوان یکی از برجسته ترین مفسران شیعه در تفسیر جزء 27 مجمع البیان، برای ریشه شناسی الفاظ قرآن از راهکارهایی چون ریشه یابی واژه ها، مبدأ اشتقاق و صرف شناسی، کاربرد الفاظ نزد عرب و کاربرد الفاظ در شعر عرب استفاده کرده و در مواردی سیر تطور آن را مورد توجه قرار داده است. گر چه مفسر به رویکرد ریشه شناسی توجه داشته، اما از تأثیر مهم بافت نیز غافل نبوده و در تفسیربا توجه به بافت زبانی و موقعیتی در صدد تبیین معنای آیات برآمدهو از توجه به قرائن حالی و مقالی غافل نمانده است.
تحلیل فلسفی-کلامی قضا و قدر از دیدگاه امام علی و امام رضا (علیهماالسلام)
نویسنده:
مریم رجبی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مسأله قضا و قدر یکی از پیچیده‌ترین و عمیق‌ترین مسایل فلسفی و کلامی است.این مسأله پیشینه‌ای به قدمت تاریخ دارد و همواره از بدو خلقت ذهن همگان را به خود مشغول داشته است.این مسأله با آنچه که امروزه به «سرنوشت» معروف است،‌ ارتباط نزدیکی دارد.البته متألهان و خداباوران مسأله سرنوشت را در ارتباط با علم و اراده الهی تفسیر می‌کنند.اما ملحدان آن را در چارچوب حتیمت‌های برخواسته از علل و اسباب مادی محصول می‌سازند.رساله حاضر در فضای فلسفه و کلام اسلامی به تبیین مسأله قضا و قدر در بیانات امام علی و امام رضا- علیهماالسلام- همت می‌گمارد.آنچه حائز اهمیت است این است که فلسفه و کلام اسلامی در تبیین قضا و قدر از کتاب سنت الهام‌های ذی‌قیمتی گرفته است.تبیین نسبت اختیار آدمی با قضا و قدر الهی و بیان این که نه تنها دو مقوله مذکور با یکدیگر تعارض ندارند بلکه قضا و قدر موید اختیار آدمی است،‌ بخش مهمی از رساله را به خود اختصاص داده است.در نظر امام علی و امام رضا (علیهما‌‌السلام) انسان مختار و آزاد آفریده شده و محکوم به یک سرنوشت حتمی و از پیش تعیین شده نیست.او می‌تواند با بهترین انتخابها، بهترین سرنوشت‌ها را برای خویش رقم بزند.انسان‌ها مراتب وجودی مختلفی دارند و هرکس طبق مرتبه وجودی خویش ادراکی متناسب با همان مرتبه وجودی دارد و تفسیرهای او از قضا و قدر منوط به مرتبه ادراک اوست.چنانکه انسان کامل از مرتبه وجودی بالا برخوردار بوده و ادراک او متناسب با مرتبه وجودی اوست و در نتیجه تفسیرش از قضا و قدر با انسان‌های دیگر که در مرتبه وجودی پایین‌تر قرار دارند فرق می‌کند.انسان کامل درک صحیحی از قضا و قدر داشته و از سر امور آگاه است،‌ در نتیجه همیشه راضی به قضا و قدر الهی است.مبحث مذکور دیگری از رساله را تشکیل می‌دهد که مورد تأکید نگارنده است.