جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

میرچا الیاده به‌ عنوان یک متفکر اثرگذار در حوزه‌ی مطالعات ادیان شناخته می‌شود. او در مواجهه‌ با ادیان می‌کوشد روش متفاوتی را پی افکند. در این مقاله درپی آنیم که رویکرد الیاده به دین را بررسی نموده، اشکالات او به روش‌های دیگر مطالعه‌ی ادیان را تحلیل کنیم. از نظر الیاده، توجه به تاریخ ادیان، در کنار بهره‌گیری از پدیدارشناسی دین و هرمنوتیک، نگاهی دگرگونه به مناسک و آموزه‌های دینی را موجب می‌شود. لذا او روش تکاملی و تجربی و به‌عبارتی، فارغ‌دلانه را مورد نقد قرار می‌دهد. در این رویکرد، اسطوره و نماد در مطالعه‌ی ادیان جایگاه ویژه‌ای پیدا می‌کنند. به‌عقیده‌ی او، انسان دین‌ورز، زمان و مکان و کل جهان را در ارتباط با امر مقدس درک می‌کند. جهان برای این انسان در صورتی معنادار است که محل تجلی امر مقدس باشد. مناسک نیز تکرار شرایط اولیه‌ی قدسی است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 137 تا 150

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

کاربرد دیدگاه‌های اسطوره‮شناسی در مطالعه‌ی نقوش حیوانی صنایع‮دستی ایران قبل از اسلام

نویسنده:

مهزاد صابری بیدگلی

نوع منبع :

رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی

وضعیت نشر :

ایرانداک,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

ایران باستان , روشنگری , شکل , اسطوره‌شناسی (میتولوژی) , صنایع دستی , اثر هنری , حیوان , پژوهش در هنر , هنر و علوم انسانی , صنایع ‌دستی , دوره پیش‌ از اسلام

چکیده :

اسطوره یکی از مهم‮ترین و کهن‮ترین حوزه‮های فرهنگی در هر جامعه‮ای می‮باشد. مطالعه‮ی علمی اسطوره از عصر روشنگری که توجه به علوم انسانی آغاز شده، انجام پذیرفته است و اسطوره از ابعاد مختلفی مورد بررسی قرار گرفته که باعث پیدایش دیدگاه‮های مختلف شده است. رابطه‮ی هنر و اسطوره نیز همواره یکی از مسایلی است که مورد توجه پژوهندگان رشته‮های گوناگون قرار می‮گیرد. هنر ایران باستان، در موارد زیادی به‮شکل صنایع‮دستی جلوه نموده و دارای نقوش مختلفی است که در بسیاری موارد، به غیر از مسئله‮ی زیبایی، دارای مفاهیمی نیز می‮باشند. نقوش جانوری یکی از مهم‮ترین طبقه‮بندی‮های نقوش را تشکیل می‮دهد.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی تحلیلی - تطبیقی سیاوش، اوزیریس و آتیس

نویسنده:

محمود رضایی دشت ارژنه، پروین گلی زاده

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

اسطوره‌شناسی (میتولوژی) , سیاوش , اوزیریس , آتیس , داستان سودابه و سیاوش , جشن نوروز , جشن های ایرانی , اسطوره شناسی تطبیقی , ایزد گیاهی , خدایان باروری , اساطیر باروری , سوگ سیاوشان , آیین های اساطیری

کلیدواژه‌های فرعی :

کیخسرو , اسطوره های ایرانی , سیاوش و شاهنامه , اساطیر یونان , اساطیر ملل , اسطوره و حماسه در شاهنامه , سودابه , اسطوره و دین , گاو در اساطیر , اساطیر مصر , مادر سیاوش در شاهنامه , حاجی فیروز , جشن میر نوروزی , آپیس ,

چکیده :

در داستان شفقت برانگیز و در عین حال نغز سیاوش در شاهنامه، با اینکه تنها روساخت داستان ارائه شده، اما بقایایی از اصل اسطوره بارورانه او همچنان در شاهنامه نمایان است. سیاوش در واقع خدای نباتی و باروری ایران بوده که در پی جابه جایی و شکست اسطوره، در هیات یک شاهزاده به حماسه ملی راه یافته است. در این جستار، ضمن بررسی تحلیلی - تطبیقی سیاوش، اوزیریس و آتیس، این نتیجه به دست آمد که خدایان یادشده خویشکاری های مشترکی داشته و در بسیاری از جهات همگون اند؛ به این ترتیب که هر سه خدا با طبیعت و سرسبزی آن رابطه ای مستقیم دارند، هر سه آنها الهه ای را در کنار خود دارند که زمینه ساز مرگ و رستاخیزشان (زمستان و بهار) می شود و هر سال برای باروری و سرسبزی بیشتر طبیعت، آیین مرگ و رستاخیز هر سه خدا در موسم سال نو برگزار می شد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 57 تا 83

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی تطبیقی نمادینگی عناصر طبیعت در شاهنامه

نویسنده:

رحیم کوشش، امیرضا کفاشی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

آب , آتش , اسطوره‌شناسی (میتولوژی) , شاهنامه , عناصر طبیعت , اسطوره های ایرانی , باد , خاک , اسطوره و حماسه در شاهنامه , روییدن گیاه از انسان , ایزد گیاهی , آب در اساطیر , گیاه در اساطیر , آتش در آیین زرتشتی , درخت در اساطیر , آتش در اساطیر , باد در اساطیر

کلیدواژه‌های فرعی :

متون کهن ایرانی (اوستا، متون پهلوی) , سیاوش , اسطوره های چینی , ایزدان آب , گذر از آتش , عناصر طبیعت در اشعار فارسی , متون زردشتی , قداست آتش , اسطوره شناسی تطبیقی , دیو باد , آناهیتا (ناهید) , خدای شهید شونده نباتی , اسطوره گیومرث و ریواس , متون کهن فارسی , توتم (مسائل جدید کلامی) , آیه 024 بقره , اکوان دیو , آموزه‌های زردشتی (آموزه‌ها‌ی ادیان ایران باستان) , درخت کیهانی , اهمیت آتش , توتم در ایران باستان , حاجی فیروز , درخت سرو , درخت گز , درخت در ادبیات ,

چکیده :

اسطوره طبیعت، نماد دوران پیش از دانش و صنعت، و نشان مشخص روزگاران باستان است. طبیعت همواره در پیدایش تحولات مذهبی مردمان باستان و به ویژه آریایی های ساکن ایران و هند، نقشی بی بدیل داشته است. اعتقاد به قوای طبیعت به مرور زمان در میان آریایی ها، به صورت اعتقاد به خدایان مختلف در آمد و کم کم برای عناصری چون خورشید، ماه، ستارگان و باد، علائمی را اختراع کردند و آنها را قوای خدایی نامیدند. اهمیت چهار عنصر آب و آتش و باد و خاک - بارزترین مظاهر طبیعت - از آن نظر بوده که بنابر کهن ترین عقاید و باورهای پیشین، این عناصر نماینده پاکی و سرچشمه زندگی در هستی بوده اند. تعمق در شاهنامه موید تاثیرپذیری فردوسی و غور و تفحص وی در متون کهن ایران باستان و ملل دیگری چون هند، چین و یونان - که وجوه اشتراک اساطیری بسیاری با ما دارند - است. عناصر طبیعت در شاهنامه، بنیانی اساطیری و هویتی منحصر به فرد دارند و صاحب روح هستند که در جای جای داستان، یاریگر قهرمان حماسه اند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 129 تا 156

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی تطبیقی ور جم در اساطیر ایرانی و طوفان نوح در تورات

نویسنده:

جواد تراب پور، میرجلال الدین کزازی

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

اسطوره‌شناسی (میتولوژی) , اسطوره های ایرانی , ور جمکرد , اسطوره شناسی تطبیقی , طوفان نوح , آموزه‌ها‌ی ادیان , آموزه‌ها‌ی ادیان ایران باستان (آموزه‌ها‌ی ادیان) , آموزه‌های زردشتی (آموزه‌ها‌ی ادیان ایران باستان) , نمادشناسی اسطوره , یمه , جمشید در اساطیر , اسطوره طوفان , پایان جهان در اساطیر

کلیدواژه‌های فرعی :

گیاه خواری , فریدون , مهر (میترا) , اساطیر هند , کیومرث , کشتی نوح , عدد سه , نخستین انسان , نماد نور , آفرینش در اساطیر , فرزندان فریدون در شاهنامه , قربانی در اساطیر , جمشید در اوستا , اساطیر زرتشتی , کوه در اساطیر , اعداد در اسطوره , اسطوره رستاخیز , گوشت خواری , اساطیر سامی , عدد چهل ,

چکیده :

در اسطوره های رستاخیزی ویرانی و آبادانی جهان امری ناگزیر می نماید. همان گونه که جهان در آغاز از جفتی اولیه تکثیر شد، در اساطیر پایان جهان نیز سخن از جفتی در میان است که جهان نو را از تخمه خود پر خواهند کرد. با توجه به اینکه در بینش اسطوره ای، واقعیت عبارت است از عمل تقلید از یک نمونه مینوی یا ازلی، این جفت های نرینه و مادینه عمل آفرینش زوج نخستین را تجدید و تکرار می کنند. از دیگر سو عمل آفرینش کیهان و انسان تنها در مرکز که سرچشمه هر واقعیت و نیروی زندگانی است، رخ می دهد. حادثه طوفان نوح در روایت تورات و ماجرای ور جمکرد در اساطیر ایرانی در زمره اساطیر رستاخیزی به شمار می روند؛ کشتی نوح و ور جم نمادهایی از مرکز (فضای قدسی) قلمداد می شوند که ورود بدان ها معادل با مرگ آیینی انسان قدیم و تولد انسان نو است؛ این بازگشت به آغاز، نیروهای قدسی را که نخست بار در مرکز ظهور کرده بودند، فعال می سازد و جامعه انسانی را به همان وضعیت نخست خود، یعنی پاکی و خلوص باز می گرداند. در این جستار اسطوره ور جم در اساطیر ایرانی و طوفان نوح به روایت تورات از دید نماد شناسی با هم سنجیده شده اند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 45 تا 75

مشخصات اثر

ثبت نظر