جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه ماشینی: این عنصر جنبه های توحید و امید را بررسی می کند. با تمایز یکتاپرستی از اشکال مختلف ادیان غیرخداپرست، به بررسی این موضوع می‌پردازد که چگونه خداوند از عباراتی که برای توصیف غایت دینی استفاده می‌شود، فراتر می‌رود. سپس بحث به ماهیت امید می‌پردازد و بررسی می‌کند که چگونه این مفهوم توسط آگوستین، آکویناس، کیرکگور و مولتمان و دیگران استفاده شده است. سنت مسیحی که این موحدان به آن تعلق دارند، امید و ایمان را با عشق مرتبط می کند. در بخش پایانی، وین رایت انواع این نوع عشق را در اسلام، مسیحیت، و هندوئیسم خداباور نشان می‌دهد و از عشقی که توسط آن‌ها ارزش‌گذاری شده در برابر برخی اتهامات علیه آن دفاع می‌کند. او بررسی می‌کند که چرا عشق‌هایی که در این سنت‌ها بها داده می‌شود ناقص هستند، زیرا پیروان آن‌ها همواره بر این باورند که عشقی که آنها را گرامی می‌دارند، برتر از عشقی است که دیگران آن را گرامی می‌دارند.

ترجمه ماشینی: این جلد شامل مقالات مختلفی است که به روابط پیچیده بین یهودیت و مسیحیت می پردازد. از طرف یهودی، به ویژه در محافل ارتدوکس، موضع حفظ استقلال یهودیت از تأثیرات خارجی از جمله مسیحیت وجود دارد. از سوی دیگر، الهیات سنتی مسیحی به دیدگاهی جانشین گرایانه پایبند بود که در آن یهودیت صرفاً به عنوان یک آماده سازی تاریخی برای مکاشفه بعدی مسیحیت تلقی می شد. آیا تعامل واقعی وجود نداشت؟ کی و چگونه یهودیت و مسیحیت به دو دین مجزا تبدیل شدند؟ چه زمانی «فرق راهها» اتفاق افتاد، اگر واقعاً چنین جدایی وجود داشته است؟ این جلد حاضر با این فرض که هیچ دوره تاریخی را نمی توان از روند تعاملی بین یهودیت و مسیحیت، آگاهانه یا ناخودآگاه، به عنوان یک طرد جدلی یا به عنوان تصاحب ضمنی، کنار گذاشت، گامی متهورانه به جلو برمی دارد.

اگر بخواهیم چنان که متون مسیحی گفته‌اند صلح‌آفرین باشیم باید در صلح نخستین آفرینش خداوند مشارکت بجوییم. در دین مسیحی سنتی وجود دارد که در پی کاستن از تمایز بین صلح به‌مثابۀیک هدف و صلح به‌مثابۀیک سبک زندگی است و می‌خواسته صلح را یک فرمان بی‌چون‌وچرا ببیند. این سنت صلح را یک دعوت مسیحی می‌داند، دعوت به بازگشت به صلح نخستین خداوند در آفرینش. هرچند صلح هرگز کاملاً بر روی زمین محقق نمی‌شود، بی‌معناست که بگوییم نمی‌توان به نحوی آن را در وجودِ زمانی و مکانی به بیان آورد و بی‌معناست که بخواهیم آن را بدون توسل به صلح نخستینی که خداوند در آفرینش قرار داده است محقق کنیم. به علاوه این برداشت از صلح یک مفهوم بنیادین و مشترک در هر سه دین بزرگ توحیدی است؛ جدا از این که مفهومی که ارسطو از دوستی اجتماعی بیان می‌کند نیز قرابت‌های تنگاتنگی با آن دارد. اینها در حالی است که در جامعۀ سکولار مدرن نه اثری از صلح به معنای توحیدی آن دیده می‌شود و نه از دوستی ارسطویی. اما ساختار جامعۀ معاصر می‌توانست به گونه‌ای دیگر باشد، و بهره‌برداری از منابع عمیق و صلح‌آفرینِ سنت‌های دینی‌مان می‌تواند در این کار به ما یاری کند.

امام علی (ع) حدود چهارده قرن پیش در دوران حکومت کوتاه خویش به بیان اصول مبنایی حقوق بشر و حقوق خصوصی، عمومی، سیاسی و اجتماعی انسان پرداخته است. این مقاله بر آن است تا با روش توصیفی و تحلیلی به موضوع حقوق بشر در نهج البلاغه بپردازد. نتایج بررسی ها بیانگر آن است که مکاتب غربی علی رغم اینکه به وضع و ترویج اصطلاح حقوق بشر پرداخته اند، مبتکر اصلی حقوق بشر نمی باشند. از این رو پیشینه حقوق بشر را می توان در ادیان الهی به ویژه در دین مبین اسلام جستجو نمود. متون اسلامی به روشنی حقوق انسان ها را در عرصه های مختلف مطرح نموده است. افزون بر اینکه اصول اعلامیه جهانی حقوق بشر با حقوق بشر اسلامی تفاوت مبنایی دارد که این امر با مقایسه اعلامیه مزبور با قوانین و حقوق اسلامی و منابع فقهی به وضوح قابل درک است.

هر کدام از سه مکتب عرفانی قبالا، گنوس و تصوف در بستر فرهنگی و اجتماعی یکی از ادیان بزرگ الاهی (یهود، مسیح و اسلام) نضج یافته و به منصّه ظهور رسید. در این میان مکتبی چون گنوس از مسیحیت کمترین تأثیر را پذیرفت. تصوف به شدت تحت تأثیر مبانی شریعت اسلامی واقع شد هرچند برخی آموزه‌های صوفیه در قالب طریقت، خارج از محدودة شریعت تلقی ‌شد، ولی در کل تعالیم آن در مدار توحید باقی ماند؛ قبالا نیز در عین تکوین در بستر دین یهود، از مبانی و آموزه‌های گنوسی و تصوف متأثر شد. تصوف، قبّالا و گنوسی به دلیل تأثیرگذاری متقابل در یکدیگر و یا تأثیر یک سویۀ برخی از آنها بر دیگری و نیز اشتراک و یا قرابت در برخی از مبانی و آبشخورهای اندیشه، در عین داشتن وجوه تمایز و اختلاف چشم گیر، می‌توانند موضوع یک بحث تطبیقی واقع شوند. این پژوهش مبتنی بر فرضیۀ وجود تعامل و ارتباط میان تصوف، قبالا و گنوسی، در صدد تبیین وجوه تعامل و جنبه‌های ارتباط دوسویه یا چندسویه میان آنها است. برای نیل به این هدف، بررسی تطبیقی مؤلفه های اصلی اندیشه عرفانی آنها نظیرِ خداشناسی و غایات عرفانی، انسان شناسی و جایگاه انسان در نظام معرفتی، خیر و شر، ابلیس و ارتباط آن با نظام احسن، عقل، وحدت و کثرت، مراتب سلوک، استفاده از زبان رمزی و وجوه تمایز و اشتراک در نمادها و رمزها، میزان تأثیرپذیری از ادیان الاهی (یهود، اسلام و مسیحیت) و آیین‌ها و اندیشه‌های بشری (مانوی، نوافلاطونی و...)، وجهۀ همت نگارنده خواهد بود. مبنای بحث تطبیقی در این نوشتار، مکتب تطبیقی آمریکایی است که مقولات فرهنگی و ادبی را به مثابة یک کلیت، فراسوی مرزها می‌بیند و بدون اصالت قائل شدن به رابطة تاریخی، روابط فرهنگی و ادبی را فارغ از قید اثبات‌گرایی بررسی می‌کند. هرچند امروزه مطالعات تطبیقی، آن مفهوم محدود و سنتی را ندارد و در رشته‌های مختلف به قرائت‌های موازی آثار و مقولات فرهنگی اطلاق می‌شود. براساس یافته‌های تحقیق، قبالائیان در کاربرد سمبول‌ها و نمادهای عرفانی از جمله نماد برجسته قبّالا یعنی سفیروت (درخت زندگی)، تحت تأثیر کارکرد نمادین درخت عرفانی متصوفه و آثاری چون مقامات القلوب شیخ ابوالحسن نوری و شجرة الکون ابن عربی قرار داشتند. در مکتب گنوسی یهودی یا عرفان مرکبه، تشابه ساختار منازل سلوک عرفانی در قالب هفت هخالوت با هفت وادی عرفانی تصوف، مخصوصاً در سرمنزل نهایی یعنی قصر عرش، از نکات مشترک آموزه‌های هر دو آیین به‌دست آمد. وجه اشتراک عمدة گنوسی، قبالا و تصوف در نوع تلقی از صادر اول در قالب آنتروپوس، آدام قدمون، حقیقت محمدیه با تأکید بر روایت تورات و حدیث منقول اسلامیِ آفرینش انسان منطبق بر صورت الاهی است. هرچند به بیراهه رفتن گنوسیان یهودی (عرفای مرکبه) و غیریهودی در تفسیر روایت مزبور، آن‌ها را به ثنویت کشاند اما در تصوف و قبالا، تمایز بین خالق و مخلوق و در کل روح یکتاپرستی حفظ ‌شد. از دیگر یافته‌های تحقیق، می‌توان به نظریة وحدت وجود قبالای نبوی ابراهیم ابوالعافیه و نسخة مشابه آن در تصوف اسلامی اشاره کرد در این باب، علی‌رغم تفاوت‌های بنیادین، موارد مشابه زیادی نیز به‌دست آمد. نیز، طرح موضوع «تبعید و غربت روح» در تصوف و گنوسی از تأثیرپذیری متصوفه از آیین گنوسی حکایت دارد. هر چند، گنوسیان نیز در این زمینه از آبشخور فلسفة یونانی متأثر اند. طرح این ایده منجر به استفاده گنوسیان و متصوفه از زبان رمز و اشارت شده و پیدایش داستان‌های رمزی را در پی داشته است.