جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مسئلة «استنتاج باید از هست»، یکی از مسائل مهم در معرفت شناسی اخلاق است. درستی نظریه هایی که گزاره های اخلاقی را از طریق ارجاع به گزاره های غیراخلاقی توجیه می کنند، مبتنی بر پیش فرضِ امکان استنتاج باید (اخلاقی) از هست می باشد؛ اما گروهی از فیلسوفان اخلاق ادله ای برای عدم امکان استنتاج باید (اخلاقی) از هست آورده اند. این پژوهش با رویکرد نظری و تحلیلی، تلاش دارد تا با طرح ادلة دو طرف و ارزیابی آنها، امکان استنتاج باید (اخلاقی) از هست و چگونگی این استنتاج را نشان دهد.

این مجموعه تلاشی است جهت استخراج رویکرد جان سرل به نظریه افعال گفتاری. سرل سخن گفتن یا افعال گفتاری را افعالی قاعده‌مند می‌داند، در واقع از نظر او در حین سخن گفتن کاری مطابق با قواعد انجام می‌دهیم. در پی اثبات این فرضیه سرل موضوعات متعددی را مورد بررسی قرار می‌دهد. او مسائلی نظیر قواعد و نهادها را مورد تحقیق قرار داده و به ارتباط آن‌ها با زبان می-پردازد. همچنین او به بررسی موضوع معنا می‌پردازد و نسبت آن با ذهن را مورد توجه قرار می‌دهد و از پی همه این‌ها سعی می‌کند تا قواعدی معناشناسی جهت انجام صحیح فعل گفتاری استخراج کند.در این تحقیق طبقه بندی سرل در مورد افعال گفتاری یا به عبارتی کارهایی که به وسیله زبان انجام می‌دهیم مورد مداقه قرار می‌گیرد. همچنین تحقیقات سرل بر روی افعال گفتاری غیرمستقیم، استعاره و کنایه که از نتایج تحقیقات سرل بر روی افعال گفتاری هستند نیز مورد بررسی قرارمی‌گیرد.جهت تبیین نظریه سرل ابتدا بخشی از اندیشه سه تن از فیلسوفان یعنی ویتگنشتاین، آستین و گرایس که آراء سرل تا حدی متأثر از آن‌ها است، تشریح می‌شوند، و در نهایت برخی نظریات سرل که از جانب فیلسوفان و زبان‌شناسان مورد نقد قرار گرفته، بررسی می‌شوند.واژگان کلیدی: جان سرل، افعال گفتاری، قاعده قوام بخش، واقعیت نهادی، معنا، افعال گفتاری غیرمستقیم، استعاره، کنایه، معناشناسی، کاربردشناسی

نظریه کنش گفتار یکی از رویکردهایی است که در حوزه تحلیل گفتمان مطرح شده است. این نظریه در آغاز توسط آستین مطرح شد و سپس به کوشش جان سرل توسعه و تکامل یافت. سرل کنش های گفتاری را به پنج دسته اظهاری، اعلامی، عاطفی، ترغیبی و تعهدی تقسیم بندی نمود. مقاله حاضر براساس نظریه کنش گفتار سرل، خطبه حضرت زینب سلام الله علیها را در کوفه بررسی کرده و به این نتیجه رسیده است که کنش های اظهاری، عاطفی و ترغیبی به ترتیب بیشترین کاربرد را در این خطبه داشته و در مقابل کنش های اعلامی و تعهدی به هیچ وجه به کار نرفته است. تطابق بافت موقعیتی خطبه با انواع کنش های به کار رفته در متن و بسامد آن ها، نشان از قدرت بالای مخاطب شناسی و درک عمیق آن حضرت از بافت موقعیتی است. روش استفاده شده در این بررسی، تحلیل محتوا (یا گفتمان) است و واحد تحلیل، مضمون در نظر گرفته شده است.