جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
شیعه
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 215
آزادی سیاسی در اندیشه‌های شیعه و معتزله (امام خمینی و قاضی عبدالجبار)
نویسنده:
محمود شفیعی؛ استاد راهنما: داود فیرحی؛ استاد مشاور: سیدنورالدین شریعتمدار
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابشناسی(نمایه کتاب)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
امام خمینی
چکیده :
پژوهش حاضر با ارئه تعریفی از آزادی سیاسی (تاثرگذاری شهروندان در دو بعدی ایجاد جامعه سیاسی و روند تصمیم‌سازیهای مختلف در حوزه زندگی عمومی) با تکیه بر مبانی کلامی-فقهی آزادی سیاسی در اندیشه‌های شیعه و متعزله و تحلیل و بررسی آنها، درصدد مقایسه حدود آزادی سیاسی در این دو نحله فکری با تاکید بر اندیشه‌های امام خمینی و قاضی عبدالجبار، بر آمده است : این پژوهش نشان می‌دهد که هر چند مبانی کلامی اندیشه‌های شیعه تنها به یک نوع آزادی سیاسی معنوی منتهی می‌شود، مبانی فقهی شیعه با تکیه بر مفهوم کلیدی، اصل ((اباحه)) دلالت روشنی بر گستره وسیعی از آزادی سیاسی در حوزه (( منطقه الفراغ)) می‌نماید و در نتیجه در مقایسه با اندیشه معتزله، آزادی بیشتری را در روند زندگی سیاسی فراهم می‌نماید. در مقابل، اندیشه‌های معتزله در باب آزادی سیاسی، هم از مبانی کلامی (آزادی ذاتی و عقل در انسانها) و هم از مبانی فقهی (تصویب ) بهره می‌گیرد: در این تفکر تمایل به ((انتخابی بودن حکومت )) با تکیه بر عقل و آزادی انسان، در مرحله ایجاد زندگی سیاسی آزادی بیشتری را در مقایسه با اندیشه‌های شیعه تعبیه می‌نماید. وجود دو عنصر فکری در این دو اندیشه به عنوان امتناع فکری برای تحقیق آزادی سیاسی مطرح شده‌اند: .1دنیا گریزی در اندیشه‌های شیعه .2اصاله التکلیف در اندشه‌های کلامی معتزله. پیام نوشته حاضر این است که مسمانان می‌توانند با ترکیبی از دو پایه اساسی آزادی سیاسی، پویایی و بالندگی در فلسفه سیاسی خود ایجاد نمایند و به آینده‌ای برخوردارر از گشتاور خود افزاینده امیدوار باشند.
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی دیدگاه سلفیه و متکلمین شیعه عقل گرا پیرامون جایگاه و نقش عقل در قلمرو دین
نویسنده:
حواء شمس الدین مطلق
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهجایگاه و نقش عقل در قلمرو دین و رابطه آن دو از مسائلی است که از دیرباز همواره مورد بحث و بررسی متکلمین بوده استو تضاراب آراءفرواوان و مهمی در این رابطه و در بین آن ها وجود دارد . برخی از نحله های کلامی نظیر معتزله عقل را مقدم بر نقل شمرده و برخی مانند ظاهرگرایان عقل را در معرفت دینی بی‌اعتبار دانسته و تنها منبع و روش معتبر معرفتی را نقل می‌دانند و برخی مانند سلفیه تا آنجا پیش رفتند که کلام گذشتگان از صدر اسلام را اگر چه عصمت نداشتند و بری از نسیان و خطا در ضبط و نقل سخنان رسول اکرمنبودند بر یافته-های مسلم عقل ترجیح می‌دهند. در این پایان نامه با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی تطبیقی دیدگاه های متکلمین عقل‌گرای شیعی و سلفیه پیرامون این مسئله پرداخته شده است. متکلمین عقل‌گرای شیعی نظیر شیخ مفید، سید مرتضی و ... عقل را هم به عنوان منبع و هم به عنوان ابزار دین پذیرفته و حجیت آن را ثابت کرده و عدم تعارض آن را با آموزه های دینی تبیین می کنند و از آن در بسیاری از مسائل نظیر مسئله تأویل صفات خبری استفاده می کنند ولی سلفیه نظیر ابن تیمیه و احمد بن حنبل با تحدید جایگاه عقل و نقل گرایی افراطی و با جایگزین نمودن قیاس، استحسان، استصلاح و تبعیت از سلف برای کارکردهای عقل در فهم دین علی رغم ادعای ظاهری برخی از آن ها اعتباری قائل نیستند.کلید واژگان: سلفیه، شیعه، عقل، دین، ابن تیمیه، شیخ مفید، سیدمرتضی
مشخصات اثر
خلق از عدم از دیدگاه متکلمین شیعی
نویسنده:
فاطمه رمضانی‎مقدم
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
خلقت به معنای آفرینش، یکی از افعال الهی است و از جمله مفاهیم اساسی در جهان بینی اسلامی است که نقشی بسیار برجسته‌ای در همه‌ی ابعاد اندیشه‌ی دینی ایفا می‌کند. در قرآن کریم و روایات معصومین علیهم السلام مطالب فراوانی درباره‌ی آن بیان شده‌است. در کلام و فلسفه‌ی اسلامی این مسأله بیشتر به صورت تقابل میان حدوث و قدم بررسی شده و از آنجا که نحوه‌ی تبیین این مسأله، سایر مباحث اعتقادی را نیز تحت الشعاع قرار می‌دهد، مورد اهمیت قرارگرفته‌است. در این میان متکلمان اسلامی نظریات گوناگونی در مورد نحوه‌ی خلقت ارائه داده‌اند. مسأله‌ی خلق از عدم نیز یکی از مسائل مهم در مورد کیفیت خلقت است که از جانب متکلمان مطرح شده‌است. این مسأله در متون روایی بیشتر با عنوان خلق «لامن شیء» مطرح است. در قرآن کریم به صراحت خلقت از عدم، مطرح نیست و بیشتر آیات، ناظر بر خلق از چیزی است، اما در روایات معصومین علیهم السلام، این مسأله به وفور بیان‌شده و مورد تأکید واقع شده‌است. از جمله مباحثی که رابطه‌ی وثیقی با مسأله‌ی خلق از عدم دارد، بحث حدوث عالم است.در این میان، دیدگاه متکلمان شیعه به عنوان روشی برای کشف نظر شریعت، مهم به نظر می‌رسد. متکلمین اسلامی اندیشه‌ی خلق از عدم را به عنوان یک اصل دینی دانسته و آن را برگرفته از متون دینی می-دانند.متکلمان شیعه، خلق عالم را از عدم به معنای لا من شیء می‌دانند و در ضمن مباحث صفات الهی و حدوث عالم بدان پرداخته‌اند. لذا خلق از عدم به معنای این است که همه‌ی مخلوقات خداوند به صورت کاملاً ابداعی و بدون الگوی از پیش موجود، خلق شده‌اند. برخی از مخلوقات نیز از عدم آفریده‌شده‌اند، بدین صورت که ماده‌ای در امر خلقت، در کار نبوده‌است. اولین مخلوق عالم، به صورت لا من شیء، آفریده‌شده‌ و زمان نیز با آفرینش اولین مخلوق، آغاز شده‌است.
مشخصات اثر
مجلی مرآه المنجی فی الکلام و الحکمتین و التصوف ابن ابي جمهور احسائي (م. پس از 912 هـ .ق)
نویسنده:
رضا یحیی‌پور فارمد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ابن ابی جمهور احسائی، متکلم، فیلسوف، عارف، محدث، فقیه و اصولی قرن نهم و اوائل قرن دهم هجری است که آثار متعددی در عرصه های مختلف علوم اسلامی داراست. مهم ترین اثر حکمی وی، مجلی مرآه المنجی فی الکلام و الحکمتین و التصوف است. وی که اندیشمندی صاحب نظر در عرصه های مختلف علوم دینی بود و از جریان های فکری زمان خود آگاهی تام داشت، در این کتاب کوشید برای نخستین بار و به شیوه ای بی سابقه به تلفیق کلام معتزلی و اشعری، فلسفه مشاء و اشراق و نیز آموزه های تصوف همت گمارد. وی در مقام داوری منصف، اندیشه های فرقه ها و نحله های مختلف کلامی و فلسفی را نقل کرده و سپس آن ها را به داوری می گذارد. شیفتگی وی به آموزه های اشراقی موجب نشد تا وی از نقد اندیشه های آن غفلت ورزد. این کتاب مرکب از سه متن است: نخست: مسلک الافهام فی علم الکلام؛ دوم: شرح بر آن با نام النور المنجی من الظلام؛ و سوم: شرح بر شرح. این سه متن با نام مجلی گردآوری و در سه بخش کلی تدوین یافته است: مقدمه در مبادی علوم، قسم اول در توحید، قسم دوم در افعال باری تعالی، و خاتمه در مسالک عرفانی. اگر چه این کتاب اساساً متنی کلامی است، اما تحقیقات و تدقیقات فلسفی و عرفانی بسیاری در لابلای سطور آن نهفته است، خصیصه ای که آن را از عمده آثار کلامی مشابه متمایز می سازد. مولف از آثار ابن عربی، سید حیدر آملی، شیخ اشراق و شهرزوری بسیار بهره برده است. در مجموع می توان مجلی را متنی مناسب برای تدریس و تحقیق در فلسفه و کلام اسلامی دانست. تصحیح انتقادی این کتاب فصلی نو در پژوهش های کلامی خواهد گشود.
مشخصات اثر
حدیث کساء و ارتباط آن با آیه تطهیر
نویسنده:
نرجس خاتون اسلامی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از آیات قرآن کریم که بیان‌کننده ذکر فضائل و مناقب اهل بیت علیهم السلام می-باشد، آیه تطهیر است که برتری و شایستگی اهل بیت و پاکی ایشان را بیان می کند.نصوص فراوانی در دست است که اصحاب کساء را تنها مصداق واقعی این آیه می داند. حجم این روایات به حدی است که عموم علمای فریقین در کتاب های خود آنرا مطرح نموده و از کنار آن بی‌تفاوت نگذشته‌اند.در این مجموعه علاوه بر آشنایی با منابع مختلف حدیث، موقعیت حدیث کساءدر جوامع حدیثی بررسی می شود و درفصل دوم به اعتبار حدیث کساء در نقل شیعه واهل سنت پرداخته شده است.در فصل سوم به فقه الحدیث حدیث کساء از دیدگاه حدیث پژوهان اشاره شده است،ودرفصل چهارم مصادیق اهل بیت پیامبر ?بررسی گردیده واستدلالهای اهل سنت در توسعه مصادیق اهل بیت درفصل پنجم مورد نقد قرار گرفته.در فصل ششم ارتباط این حدیث با آیه تطهیر مورد مداقه قرارگرفته است، وبا توجه به اینکه 128 اثر به زبان های فارسی وعربی درباره حدیث کساء بحث های سندی، دلالتی، نقل، ترجمه ونظم این حدیث را انجام داده اند که همه اینها نشانگر اهمیت این حدیث می باشد،وهدف این رساله نیز شناسایی وبررسی دقیق آثاری است که درباره حدیث کساء وآیه تطهیر تاکنون تدوین شده است.
مشخصات اثر
راویان واقفی مذهب در کتب اربعه و اعتبار روایات آن‌ها
نویسنده:
مهری نجفی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
موضوع رساله در مورد فرقه واقفه و اعتبار روایات ایشان در کتب اربعه می باشد.این فرقه پس از شهادت امام موسی کاظم (ع)تشکیل گردید.آنها بر امام هفتم توقف کرده و ادعا نمودندامام کاظم (ع)همان مهدی موعود است که در لسان روایات از وی سخن گفته شده وبه زودی رجعت خواهد نمود. ایشان معتقد بودند غیبت امام هفتم(ع) از امت مانند غیبت حضرت موسی (ع) از قومش می‌باشد.لذاعدم انتقال امامت از ایشان به فرزندانش لازم میباشد.با آنکه این فرقه در طول قرون متمادیاز بین رفت واثری از آنها تا عصر حاضر باقی نماند، اما وجودروایات بسیاری از ایشان در کتب معتبر شیعهبه خصوص کتب اربعه رجالی نویسنده را بر آن داشت تا در مورد این فرقه و تأثیر روایات ایشان در حدیث شیعه تحقیقی را انجام دهد. این رساله به دو بخش اصلی تقسیم می شود.در بخش اول به بیان مسائل تاریخی پیرامون فرقه واقفه پرداخته و در بخش دوم رجال واقفه را از وجوه مختلف مورد بررسی قرار می دهد.
مشخصات اثر
معرفی و شناخت محدثات شیعی در قرن اول هجری (با توجه به نقل آثار ایشان در منابع شیعی)
نویسنده:
فرناز منتظری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در کتب رجال و تراجم معمولا پس از ذکر نام و معرفی مردانی که از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و ائمه معصومین (علیهم السلام) به نقل روایت پرداخته اند، از بانوانی نام برده شده است، که به نقل احادیثی از معصومین (علیهم السلام) پرداخته اند و در بعضی از مواقع ایشان را در زمره اصحاب معصومین (علیهم السلام) معرفی نموده اند. در کتب رجالی فریقین در میان هر طبقه از روات به نام و شرح حال تعدادی از این بانوان بر می خوریم، که منسوب به حب اهل بیت (علیهم السلام) می باشند. رساله حاضر به بررسی شرح حال تعدادی از این بانوان که در قرن اول زیسته و از دوستداران اهل بیت علیهم السلام بوده اند، پرداخته و با تقسیم بندی این افراد بنا بر اینکه از کدام معصوم به نقل روایت پرداخته اند، روش متفاوتی برای معرفی آنها در پیش گرفته است، که منجر به شناخت بیشتری در مورد این افراد می شود. در ضمنِ نقل شرح حال این بانوان، که بسته به میزان اطلاعات در منابع موجود کم و زیاد می شود، فضایل این بانوان نیز نقل می شود تا به جهات امتیاز و برتری آنها نسبت به دیگر محدثات مسلمین اشاره شده و فعالیتهای ایشان در زمینه خدمتگذاری به اهل بیت (علیهم السلام) (حجت های زمانشان)، و دفاع از حقوق ایشان هم اشاره شود. همچنین تحت عنوان «احادیث» به بررسی کمی روایات فرد پرداخته می شود، در ضمن اینکه اطلاعاتی از قبیل کسانی که او از ایشان روایت نقل نموده، کسانی که از او روایت نقل نموده اند و موضوعات احادیث فرد به همراه ذکر نمونه ای از احادیث راوی، در اختیار خواننده قرار داده می شود.سعی شده است که در این رساله در عین معرفی، ذکر شرح حال محدثات شیعه در قرن اول هجری، ذکر موضوعات احادیث آنها و نمونه ای از آن احادیث، به شرح فضایل این بانوان عالی قدر نیز پرداخته شود، تا رساله حاضر علاوه بر فایده تاریخی، متضمن نکاتی اخلاقی و کابردی نیز باشد و بانوی فرهیخته امروز با مطالعه این شرح حالها به نکاتی مثبت در مورد اصول خدمتگذاری به امام عصر ( عجل الله تعالی فرجه ) پی برده، با روش دینداری فعال، که مورد تائید معصومین علیهم السلام بوده است، نیز آشنا شود. به این ترتیب در رساله حاضر تعداد 49 نفر از بانوان فعال در عرصه نقل حدیث شناسائی شده و مورد بحث قرار گرفته اند.
مشخصات اثر
جریان تفویض (مفوضه) در تاریخ کلامی و اعتقادی شیعه
نویسنده:
فاطمه احمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تشیع ، مانند هر مذهب و مکتب دیگری در گذر از تنگناهای تاریخی از انشعاب های داخلی مصون نماند و همین امر اشکالات بسیاری را به وجود آورد . نفوذ غلات در میان صفوف شیعیان ،‌ علی رغم طرد و لعن شدن توسط ائمه (ع‌) از مهمترین و بحث برانگیزترین مشکلات بوده است . جریان مفوضه ( به عنوان یک جریان فکری غالی ) که بیشترین ارتباط را با مجموعه ی اندیشه و عقاید شیعه امامیهداراست ، موجب انحرافات بسیاری در تاریخ کلامی و اعتقادی شیعه گردیده است .این جریان با محور قرار دادن مفهوم امامت و با قائل شدن ویژگی ها و اوصافی فرابشری برای ائمه همچون انتساب خلق و رزق برای ایشان و بالا بردن جایگاه آنان برخلاف آیات صریح قرآن و مبانی اندیشه ی شیعه امامیه ، شکاف عظیمی را در تاریخ شیعه موجب شده است که این پژوهش به دنبال موشکافی دقیق این جریان و میزان تأثیرگذاری و تأثیرپذیری آن ،‌ در تاریخ شیعه امامیه می باشد .
مشخصات اثر
بررسی سیر تحول نظام حقوق جنگ در اسلام (با تاکید بر اندیشه سیاسی شیعه)
نویسنده:
سمیه باقری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
جنگ و جهاد از ابتدا، از جمله مسائل مهم و مبتلا به جامعه اسلامی بوده است . اسلام برای جنگیدن قواعدی را مطرح کرده که جنگ را با هم? آثار و تبعاتش محدود و محصور در احکام شرعی می کند . قرآن با صراحت تاکید می کند که جنگ فقط باید در راه خدا و با نیت الهی باشد. در این صورت جنگ به عنوان « جهاد فی سبیل الله » شناخته می شود . با نگاهی به فلسفه جهاد در اسلام و دیدگاه دانشمندان مسلمان و مستشرقان به اهمیت و جایگاه جهاد یا جنگ در راه خدا پی می بریم . علم حقوق معاصر نیز تلاش نموده که جنگ و آثارش را در قوانینی محدود کند که تحت عنوان « حقوق بشر دوستانه » و « حقوق جنگ » شناخته می شود . نظام حقوقی اسلام در زمینه حقوق جنگ قوانینی را بر اساس دستورات قرآن و سیره پیامبر (ص) و خلفا در جنگ ها توسط فقهای متقدم تدوین کرده است .با این تفاوت که مکتب فقهی اهل سنت در کتب فقهی و روایی خود درباره جهاد علاوه بر آیات قرآن و سیره پیامبر (ص) بر عملکرد صحابه و خلفا خصوصاً خلیفه اول و دوم تأکید بسیارزیادی نموده در حالیکه شیعه امامیه در بخش مربوط به جهاد در کتب فقهی و حدیثی خودبر سیره امام علی (ع) در جنگ با بغاه و روایات صادره از ائمه معصومین تأکید و بر این اساس توسط فقها تدوین و تنظیم شده است .قوانین مربوط به جنگ و روابط بین المللی مسلمانان در مکتب فقهی اهل سنت در کتاب هایی تحت عنوان « السیر » تدوین شده و در مکتب فقهی شیعه امامیه به صورت نسبتاً پراکنده در باب جهاد و « امر به معروف و نهی از منکر » کتب متقدم روایی و فقهی مانند کتب اربعه گردآوری شده است که در آن برخلاف اهل سنت به سیره تاریخی و مصادیق تاریخی احکام و قوانین توجه بسیار کمی شده است . در حالیکه می توان با جستجو در منابع تاریخی جنگ ها و سیره امام علی (ع) نوع دیدگاه شیعه امامیه را درباره جهاد و چگونگی جنگیدن مورد بررسی قرار داد. لازم به ذکر است که در هر دو مکتب فقهی شیعه و اهل سنت حقوق و احکام مربوط به جنگ بر اساس رعایتاصول بشر دوستانه و اخلاقی پایه گذاری شده است .
مشخصات اثر
بررسی پیدایش و گسترش تشیع در منطقه خوانسار
نویسنده:
محمدرضا معینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این پژوهش ، چگونگی پیدایش و گسترش مذهبتشیع در منطقه خوانسار، و درمورد افراد ی که در پایه گذاری و ترویج تشیع در این منطقه نقشداشته اند و عواملی که در توسعه و تقویت مبانی تشیع در این ناحیه موثر بوده اند مطالعه و تحقیق شده است.نخستین آثار و اسناد تاریخ تشیع در خوانسارمانند زندگی نامه حسین بن خونسار ازسده اول هجری، امامزادگان دختران بکر فرزندان حضرت موسی بن جعفر(ع) مربوط به اوایل قرت سوم هجری و امامزاده احمد بن محمد بن علی النقی(ع) مربوط به اواخر قرن سوم یا اوایل قرن چهارم هجری، تحقیق بعمل آمده و سپس درخصوص چگونگی گسترش تشیع در این منطقه بررسی شده و وضعیت شیعه قبل از صفویه مورد کنکاش قرار گرفته است.از آنجایی که با روی کار آمدن دولتصفویه ، تشیع بعنوان مذهب رسمی کشور ایران اسلامی معرفی گردید، تشیع در شهر خوانسار که دارای سابقه درخشانی در این خصوص بود رونق و تقویت دوچندانی پیدا کرد و لذا مطالعه تشیع در این منطقه حائز اهمیت بسیار بالایی است.وجود بقاع متبرکه متعدد ، بویژه بقعه متبرکه امامزاده احمدبن محمدبن علی النقی(ع) وآثار باقیمانده از عهد صفویه مانند مدرسه مریم بیگم صفوی،. ونیز زندگی و آثار علمای برجسته این شهرستان ، از نخستین روزهای ورود اسلام به این منطقه و سپس در دورانصفویه تا امروز ، بویژه علمای بزرگی همچون آقا حسین و آقا جمال خوانساری مورد مطالعه قرار گرفته است.همچنین تأثیر فرهنگ تشیع در آداب و سننو رفتار اجتماعی مردم و نقش تعالیمتشیع و علوم اهل بیت عصمت و طهارت(ع) در زندگی مردم، سابقه حوزه های علمیه دینی و نقش علمای برخاسته از این شهر و نقش و تأثیرگذاری آنان در ترویج فرهنگ تشیع در سایر بلاد مورد تحقیق و پژوهش قرارگرفته است.مطالعات نشان می دهد که تشیع در خوانسار پیش از روی کار آمدن دولت صفویه دارای سابقه بوده است .
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 215