جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
مراتب وجود
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 16
«رساله ‏العشق» ابن‏ سینا و تأثیر آن در ملاصدرا
نویسنده:
جعفر شانظری، مجید یاربان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
صدرالمتألهین، براساس مبانی اصالت، وحدت و تشکیک وجود، عشق را مساوق هستی شمرده و آن‏ را برحسب مراتب وجود، در تمامی ذرات عالم، جاری دانسته است. او عشق را از نهاده‏های الهی در ذات آدمی برمی‏شمارد و آن ‏را سرشار از حکمت‏ها و مصلحت‏ها می‏داند. گرچه تبیین عشق، بر مبنای اصالت‏الوجود، از شاخصه­های تفکر صدرایی به‏شمار می‏رود، پیش از او، ابن‏سینا نیز در «رسالة‌‏العشق» خویش، به تحلیل وجودی عشق، بیان‌ احوال‌ و اطوار آن پرداخته است که تا حد زیادی با نگرش عرفا در این‌ باب‌، مناسبت‌ و همسانی‌ دارد. صدرالمتألهین شیرازی، در تحلیل عشق، از نظر شیخ‏الرئیس در این رساله، بهره‏های فراوان برده است. مساوقت عشق با وجود و خیر، تشکیک در عشق، اثبات عشق و شوق در هیولا، تبیین عشق در نفوس نباتی و حیوانی، اثبات عشق در وجود حضرت احدیت و تشریح محاسن و برکات عشق مجازی انسانی، از جملۀ این تأثیرپذیری‏ها است.
صفحات :
از صفحه 71 تا 94
مشخصات اثر
نگاه وجودی ملاصدرا به علم
نویسنده:
محمدکاظم علمی سول,طوبی لعل صاحبی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
ملاصدرا با نوع نگاه به هستی مطلق و هستی انسان و نوع نسبت این دو با یکدیگر نگرشی نوین و متفاوت با نظریة فلاسفة ارسطویی- اسلامی در باب علم عرضه می دارد. این پژوهش به نحوة تکوین وجود انسان یا نفس و نسبت آن با معلوم می پردازد و با تکیه بر مبانی ابداعی ملاصدرا در این رابطه، مدعی است که نفس انسانی اگرچه به عنوان مدرک کلیات، در همۀ انسان ها مشترک است و تحت نوع واحد قرار می گیرد، اما به تدریج و با توجه به نحوة عملکرد ذهن و فعالیت آن، از نفوس دیگر متشخص و متمایز می گردد؛ و حتی در هر لحظه ادراکاتش برای خود او هم با لحظه قبل، متفاوت و متمایز است؛ به نحوی که در این تحول، وحدت و ثبات و تشخص نفس محفوظ است.
مشخصات اثر
نقد و بررسی تاثیر آرای فلسفی صدرا درباره «وجود» بر فهم او از آیات قرآن
نویسنده:
ارشدریاحی علی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
در این مقاله تاثیر آرا فلسفی صدرا در مورد «وجود» بر فهم او از آیات قرآن مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. به این منظور کلیه کتب تفسیری و فلسفی صدرا مطالعه و مواردی که او تحت تاثیر آرا مذکور از آیات قرآن معانیی غیر از معانی ظاهری برداشت کرده، جمع آوری شده است. سپس با توجه به سایر آیات، روایات، معنای ظاهری، شان نزول و سیاق آیات مورد بحث و قرائن موجود در آن ها و با توجه به خصوصیاتی که برای موضوع مذکور در فلسفه ذکر شده است و همچنین نظر به استحاله لوازم عقلی برخی از تفاسیر صدرا، صحت و سقم برداشت های مذکور معلوم شده و این نتیجه به دست آمده که از 7 تفسیری که صدرا تحت تاثیر آرا مذکور ارایه داده است، تنها دو مورد را می توان تایید کرد.
صفحات :
از صفحه 13 تا 27
مشخصات اثر
در مورد مطابقت مراتب وجود با اصطلاح قرآنی برزخ و قیامت توضیح دهید، آیا مراتب وجود همگی یک حقیقت منبسط است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
با توجه به تقسیماتی که در حکمت و عرفان نسبت به مراتب وجود شده است و تطبیق آن با قرآن و روایات باید گفت؛ در قرآن کریم چند نوع تقسیم نسبت به مراتب وجود صورت گرفته است؛ مثلا دنیا و آخرت؛ غیب و شهادت؛ و تقسم دیگری که از قرآن بر می آید، تقسم عوالم وجود به بیشتر ...
مشخصات اثر
ارتباط وجودشناسی با معرفت‌شناسی از منظر صدرالمتألهین
نویسنده:
لاله حقیقت، فاطمه صادقیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
وجود و معرفت دو محور بحث در حوزه ی فلسفی اسلام به شمار می روند که مقولات علم، اتحاد عقل و معقول و ظهورات وجود در ذیل آن مباحث مطرح می گردد. وجود علم وجودی خارجی است که اصالتا و به منزله ی وصفی نفسانی در فضای نفس جعل می شود و به تبع آن، ماهیت علم محقق می گردد و در ظل وجود علم، وجود ذهنی معلوم و به تبع آن، ماهیت معلوم نیز جعل می گردد. صدرالمتالهین معتقد است که در حقیقت، علم نحوه ای از وجود است؛ چراکه علم حق تعالی به اشیا و به ذات خود و علم نفس به ذات خویش و هم چنین تعقل جواهر مجرد کیف نفسانی نیست؛ بنابراین در علم به غیر، آن هم در علم انفعالی، صورت علمیه ملازم با فعل و انفعال نفسانی و اضافه ی به خارج است. نفس در تکامل جوهری، به اعتبار تجرد برزخی، به عالم مثال متصل شده، صور خیالی را شهود می نماید. سر مکاشفات، معراج جسمانی و حشر عوالم وجودی به همین مرتبه ی نفس ارتباط دارد. صور عقلی رشح وجود عقل مجردند و به طور مسلم، مرتسم در نفس نمی باشند. و نفس در مقام صعود به عالم مجردات، با عقل مجرد و مثال نوری متحد شده، در نتیجه ی این اتحاد، حقایق و معارف کلی را شهود می نماید.
صفحات :
از صفحه 175 تا 198
مشخصات اثر
وحدت و کثرت وجود در اندیشه ابن عربی و امام خمینی(س)
نویسنده:
محمودرضا اسفندیار، علی اصغر ترکاشوند
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
امام خمینی
چکیده :
موضوع وحدت و کثرت وجود در بین عرفا و فلاسفه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. وحدت وجود با ظهور ابن عربی و ارائه اصول و مبانی عرفان به سبک نظری، جلوه تازه ای پیدا کرد و پس از او به یکی از مهم ترین ارکان هستی شناسی عرفانی تبدیل شد. ابن عربی صراحتاً در کتب مختلف خود علی الخصوص در دو اثر مهم خود، فتوحات مکیه و فصوص الحکم، مفصلاً به تبیین این نظریه همت گماشت. از میان عارفان و فیلسوفان متأخّر، امام خمینی از وحدت وجود تقریر خاصی به دست داده است. امام در مصباح الهدایه به تبیین مراحل ظهور حضرت حق، رابطه ظهورات با مقام غیب الغیوب و نسبت اسماء و صفات با ذات احدیت پرداخته است. از نظر امام، تمامی ظهورات حق، حجابی برای مقام غیب الغیوب است. در تفسیر سوره حمد نیز امام پس از توضیح اسماء الله و بیان فنای اسم در مسمّی تاکید می کند که انسان تنها از طریق مراتبی از اسمای الهی می تواند از ذات مقدس الهی به آگاهی ناقصی دست یابد.
مشخصات اثر
تقسم مراتب وجود به لاهوت، جبروت، ملکوت و ... برچه اساسی است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
مراتب وجود تقسم عوالم وجود به سه عالمِ ماده ،‌مثال و عقل از دیرباز معمول بوده و در مورد علت این تقسیم دلایلی نیز مطرح شده است. از طرفی بسیاری از حکمای الاهی عوالم وجود را چهار مرتبه دانسته و غیر از عالم ماده، مثال، و عقول، عالم لاهوت یا عالم ربوبی را بیشتر ...
مشخصات اثر
ارتباط مراتب انسان با مراتب هستی از دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
مرتضی شجاری , جعفر محمدعلیزاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
ملاصدرا علاوه بر اینکه وجود را امری بسیط و دارای مراتب تشکیکی می‌داند، معتقد است انسان نیز هویتی واحد دارد که در عین بسیط بودن، دارای مراتب و مقامات متعدد است. از نظر وی مراتب نفس آدمی با مراتب ادراکی او و مراتب هستی در ارتباط است. در نتیجه هر ادراکی از ادراکات آدمی با مرتبه‌ای از هستی مرتبط است. به باور ملاصدرا، در حصول علم، عالم با معلوم متحد می‌شود؛ چنان‌ که با عقل فعال نیز اتحاد می‌یابد. پس از این اتحاد، تمامی موجودات، اجزای ذات او می‌شوند و نسبت انسان به آنها، همانند نسبت روح به بدن می‌گردد. از این‌ رو می‌توان گفت که آدمی در هر مرتبۀ ادراکی، همان مرتبه از هستی را داراست و عالَم او همان مُدرَکات او هستند.
صفحات :
از صفحه 5 تا 27
مشخصات اثر
تاثیرپذیری ملاصدرا از اثولوجیا و حکمت عتیقیه در اثبات مراتب عقل
نویسنده:
حسن بلخاری قهی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
تأمل و تحقیق در آثار صدرالمتألهین شیرازی نشان می‌دهد قرآن و روایات و نیز کتب فلاسفه و حکیمان پیش از او، که صرفا عقلی بوده، بن‌مایه‌ای اشراقی دارند، اصلی‌ترین منابع فکری و نظری او را تشکیل می‌دهند. بنابراین صدرا یکی از اندیشمندان بزرگ در تألیف میان وحی و عقل است. این تألیف حکمتی به ‌وجود آورده است که ملاصدرا مایل است آن را «حکمت عتیقه» یا «حکمت عتیقیه» بنامد. در میان منابع عقلی او، کتاب تاسوعات (معرفة ‌الربوبیه) جایگاه ویژه‌ای دارد. ملاصدرا در آثار خود، در تمامی مواردی که به صاحب معرفة ‌الربوبیه اشاره می‌کند، حکمت او را عتیقیه می‌نامد. این اعتماد و اعتقاد صدرا به صاحب تاسوعات چنان بالاست که به سختی می‌توان تشخیص داد این وحی است که به کمک عقل تبیین و اثبات می‌شود یا عقل است که به تأیید حکم وحی می‌‌رسد. این مقاله به‌ تفصیل این معنا را به‌ ویژه با اتکا و استناد به شواهد الربوبیه، که بیشترین ارجاعات صدرا به تاسوعات در این اثر اوست، مورد تحقیق و بررسی قرار داده است. نکته‌ مهم دیگری که در این مقاله بدان پرداخته شده رساله‌ منسوب به فرفوریوس با عنوان «اتحاد عاقل و معقول» است که مبنای نقد ابن‌سینا قرار گرفته است. همچنین به این پرسش می‌پردازیم که آیا با توجه به این‌ که در تمدن اسلامی، دو ترجمه از اندیشه‌های فلوطین با دو عنوان در دست‌رس بوده است، آیا این خود سبب اشتباه تاریخی در انتساب تاسوعات به ارسطو شده است یا خیر؟ نگارنده در این باب، نظریه‌ای دارد که در متن، تفصیل یافته است.
صفحات :
از صفحه 93 تا 112
مشخصات اثر
مراتب وجود از دیدگاه علامه طباطبایی
نویسنده:
حسین حمداللهی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
موضوع این رساله مراتب وجود از دیدگاه علامه طباطبایی قدس الله نفسه الزکیه با رویکرد عقلی و برهانی است و در جای جای تحقیق به نصوص روایی استشهاد شده است؛ عمده تمرکز این پایان‌نامه بر رساله وسائط است ورساله اسماء علامه طباطبایی در اولویت بعدی قرار دارد. بدین منظور ابتدا مفاهیم کلیدی اندیشه ایشان تبیین و سپس اصول روش‌شناختی ایشان تحلیل و پس از آن در دو محور کلی به تقریر نظرات ایشان که به اعتقاد نگارنده خالی از نوآوری نبوده، پرداخته شده است.علامه طباطبایی به دلیل انس با کتاب و سنت و به جهت احاطه بر فلسفه و حکمت اسلامی به مواردی خِلاف مشهور حکما و یا مورد غفلت از آنان دست یافته‌اند که قمستی از این موارد، مراتب وجود بر مبنای رساله وسائط، مورد تمرکز این پژوهش است.در این پژوهش، محور نخست که از مسائل فرعی رساله محسوب می‌شود، توجه ویژه ایشان به عالم اسماء است؛ اولاً علامه قائل به مراتب چهارگانه وجود است و مرتبه اسماء را به مراتب عقل، مثال و ماده افزوده است و ثانیاً به تبیین فلسفی – قرآنی این مرتبه وجودی پرداخته است و برای وجود این مرتبه دلایلی فلسفی و قرآنی ذکر نموده است. محور دوم که مسئله اصلی رساله است، توجه به برخی وسائط یا به تعبیری مراتب وجودی است که در قرآن ذکر شده است. این وسائط عبارتند از: عالم ذر، حجب، عرش و کرسی، لوح و قلم، سماوات و أرض، مرتبه وجودی فرشتگان، مرتبه وجودی شیطان و مرتبه وجودی انسان کامل.علامه با روش شناسی خاص خویش که روش کتاب و سنت را لااقل در مراتبی، مغایر با روش فلسفه و حکمت نمی‌داند، به تحلیل این مراتب وجودی پرداخته‌اند و به همین جهت علاوه بر استدلال‌های محض فلسفی از استدلال و استشهاد به کتاب و سنت نیز غفلت نکرده‌ است، به عنوان نمونه ایشان، عالم ذر را بر عالم مثال منفصل، عرش را بر وجود منبسط، سماوات و ارض را بر ماده و مثال،مرتبه وجودی فرشتگان را بر مثال و عقل، مرتبه وجودی شیطان را بر مثالو … تطبیق نموده‌اند و برای هرکدام از دعاوی فوق استدلال‌هایی را ارائه نموده‌اند. نگارنده نیز با روش توصیفی-تحلیلی و استناد به منابع کتابخانه‌ای به تبیین مباحث فوق پرداخته است.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 16