جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 15
مبانی، اصول و روش تفسیر قرآن کریم از دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
مجید فلاح پور
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ملاصدرای شیرازی همان گونه که با استفاده از روشهای فکری پیش از خود، به نقطه اوج تفکر اسلامی یعنی حکمت متعایه نایل آمد، در عرصه تفسیر و قرآن پژوهی نیز با به کارگیری شیوه ها و رویکردهای گوناگون مفسران پیش از خود، در اندیشه تفسیر متعالی بود. گرچه او در این امر توفیق کامل نیافت ولی به تفسیر برخی از مهمترین آیات و سوره های قرآن کریم موفق شد. البته همین تفسیر ناتمام تفسیر القرآن الکریم به لحاظ محتوایی از پرمایه ترین و ژرف ترین وب ه لحاظ روشی از جامع ترین تفاسیر موجود است. این پایان نامه که با هدف شناخت و معرفی تفسیر و اندیشه های تفسیری ملاصدرا، نگارش یافته و در دو بخش به مبانی و اصول تفسیر و روش شناسی تفسیر وی می پردازد. در بخش مبانی و اصول که در هشت فصل فراهم آمده، نخست درباره معنای مبانی و اصول تفسیر قرآن به روش علمی بحث شده و سپس مهمترین مبانی و اصول تفسیر قرآن در نگاه ملاصدرا از لابلای تفاسیر و سایر آثار او، استخراج و مورد تجزیه و تحلیل و نقد و نظر قرار گرفته است. مهمترین این مبانی و اصول از این قرار است: ‎1. ظاهر و باطن داشتن قرآن. ‎2. تفسیر و تأویل داشتن قرآن. ‎3. متمایز بودن تفسیر به رأی از فهم قرآن. ‎4. وجود شرایط ویژه برای درک و فهم معانی و اسرار باطنی قرآن. ‎5. ذومراتب بودن حقیقت وحی و اختصاص برخی از آن به پیامبران الهی و شریک بودن اوصیا وائمه هدی و برخی عرفای کامل و اولیای الهی در برخی مراتب دیگر با آنان؛ مراتبی که به الهام معروف است. ‎6. به کار رفتن زبان رمز و اشاره در قرآن برای القای اسرار غیبی و حقایق متعالی به عرفای ربانی و اولیای الهی. ‎7. منوط بودن درک و فهم متشابهات قرآن به میزان رسوخ در علم و طهارت باطنی و الهام های ربانی. بخش دوم با عنوان روش شناسی تفسیر قرآن از دیدگاه ملاصدرا، در چهار فصل، نخست درباره معنای روش تفسیری و تمایز آن از گرایش و تنوع هر یک سخن رفته، سپس به معرفی آثار تفسیری ملاصدرا و منابع آموزه ها و اندیشه های تفسیری وی و نیز روش های تفسیری از نگاه او و به طور ویژه روش تفسیری خود وی و جامعیت و ابعاد گوناگون آن پرداخته شده است. در پایان ضمن نتیجه گیری، پیشنهادهایی برای استفاده بیشتر از تفسیر و اندیشه های تفسیری ملاصدرا ارائه شده است.
علوم قرآنی از دیدگاه معصومین (ع)
نویسنده:
الهام جلیلیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
چکیده :
این نوشته برآن است که بااستفاده ازروایات واحادیث بیان شده درکتب روایی وتفسیری پیرامون مباحث علوم قر آنی اطلاعاتی را راجع به این علوم ارائه دهد وخصوصاً دیدگاهها وروش معصومین علیهم السلام را درمورد مباحث علوم قرآنی بررسی کند. آنچه نگارنده را برآن داشت که این موضوع را انتخاب کند وجود فرضیه های متعددی بوده است ازجمله اینکه با توجه به جدید بودن بحث علوم قرآنی ودیگاههای مختلف ومتفاوت پیرامون مباحث این علوم تمام کسانی که تعاریف ، ویژگی ها ، جوانب مختلف وضرورتهای این علوم را بررسی می کنند مستندات ویافته های خود را چگونه وازچه راهی استخراخ کرده اند؟ آیا به روایات به عنوان مهم ترین منبع این مباحث توسل جسته اند وآیا روایات را که نزدیکترین نظرات ودیدگاههای معصومین علیهم السلام از نظر زمانی با وجود نبود چنین مباحثی باعنوان علوم قرآنی می باشند در بیان مباحث و تعاریف دخیل داده اند وتا چه حدودی به این روایات در بیان دیدگاهها ونظرات خود استناد کرده اند. باتوجه به ماهیت، اهداف وامکانات موجود روش تحقیق توصیفی – تحلیلی برای انجام تحقیق برگزیده شده است. پس از گرد آوری اطلاعات وتجزیه وتحلیل آنها نتایج ذیل بدست آمد : بحث علوم قرآنی ازمباحث جدیدی است که درقرن اخیرشکل گرفته است اما راجع به مباحث آن اززمان نزول وحی سؤالاتی بین معصومین علیهم السلام ومردم وجود داشته است هرچند ذیل این عنوان قرارنگرفته است وبا توجه به گستردگی مباحث قرآن کریم وعمیق بودن آنها، معصومین علیهم السلام سعی درتوضیح وروشن ساختن هریک ازآنها داشته اند ونیز تلاش درجهت شفاف ساختن شبهات مطرح شده درمورد مباحث علوم قرآنی ازسوی جاعلین حدیث ودشمنان اسلام وتبیین صحیح ودرست این مباحث دراذهان عمومی داشته اند ومفسرین وقرآن پژوهان دربیان نظرات ودیدگاههای خود راجع به این مباحث ازروایات کمک گرفته وشیعه واهل سنت هر یک روایاتی را بیان نموده اند که با توجه به معیارهای خاصی برخی از این روایات رد وبرخی مورد قبول می باشند .
چگونگی فهم متون دینی(قرآن و سنت) از دیدگاه ملاصدرا و بازتاب مباحث فلسفی وی در آن
نویسنده:
فاطمه مردانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چکیده تمام نما:مطالب این پایان‌نامه در دو فصل اصلی ارائه شده است؛ فصل اول مفاهیم کلیدی تفسیر قرآن از دیدگاه ملاصدرا، و فصل دوم بازتاب نظرات فلسفی وی در تفاسیر قرآن. در فصل نخست برای فهم چگونگی متون دینی (قرآن) سعی بر آن استکه به شیوه‌ای استقرایی (البته نمی‌توان گفت استقرای تام) مفاهیم اساسی و کلیدی تفسیر ملاصدرا از میان آثار وی بیرون کشیده شود. مراد ما از مفاهیم کلیدی و اساسی اصول کلی و زیرساخت‌های فکری و پیش‌فرض‌های یک مفسر است که تفسیر او بر آنها مبتنی است. در این فصل ابتدا به بررسی تفاوت میان ظاهر و باطن و شیوه دست یابی به باطن متون از منظر ملاصدرا می‌پردازیم. سپس با ارائه تعریفی از تفسیر و تاویل و بررسی تفاوت میان این دو امر، به ملاکی برای درستی یا نادرستی تفسیر و تاویل ارایه شده از متون توسط ملاصدرا دست می‌یابیم. اینکه آیا ملاصدرا حد و مرزی برای تفاسیر و تاویلات خود قائل بوده و اینکه آیا از روش ثابتی در تفسیر و تاویل متون پیروی می‌کرده از موارد مورد بررسی در این رساله خواهد بود. سپس این موضوع بررسی می‌شود که «تفسیر به رأی» از آیات و احادیث از منظر ملاصدرا به چه معنایی است؟ بررسی شرایط فهم باطن قرآن، وحی و الهام، زبان رمز و اشاره و منابع، روش و گرایش تفسیری ملاصدرا نیز از دیگر مباحث بررسی شده در این فصل است. اما در فصل دوم سعی بر آن است که در یک دسته‌بندی موضوعی، بازتاب‌های نظرات فلسفی ملاصدرا در تفاسیر قرآن کریم را در چندین محور جمع‌آوری کنیم. بررسی مباحثی مانند توحید، خداشناسی و حقیقت نور و جود، انسان‌شناسی، علم، علیت و حوادث قیامت، معاد و مرگ و شفاعت و غیره از جمله مباحثی است، کهدر این فصل آورده شده است. این چندین محور اشاره شده از بازتاب‌های نظرات فلسفی ملاصدرا در تفسیرهای قرآنی وی، نیز دسته‌بندیی استقرایی بوده و نمی‌توان ادعا کرد شامل همه بازتاب‌ها و همه نظرات فلسفی ملاصدرا می‌شود. در پایان نیز این بحث بررسی می‌شود که تفاسیر ارائه شده از ملاصدرا، یک تفسیر ایده‌ال است یا در زمره تحمیل و تطبیق قرار می‌گیرد.
متشابهات از منظر صدرالمتألهین و علامه طباطبایی
نویسنده:
داود صائمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
چکیده :
آیات متشابه از جمله مباحث بحث برانگیز در بین دانشمندان علوم دینی بوده است. تامل در شیوه ي برخورد جناب علامه طباطبایی و صدرالمتالهین شیرازي با متشابهات قرآن این امر را روشن می سازد ، که از نظر ایشان ، آیات قرآن داراي ظاهر و باطن هستند و هنگام مواجهه با آیات متشابه باید به ظواهر آیات اصالت داد و از ظواهر آیات عدول نکرد. ایشان قائل اند، که باید، معناي متشابهات مطابق عقل و روایات صحیح معصومین باشد و آنجا که میان عقل و روایت صحیح تضاد و تعارضی وجود دارد، به روایت صحیح اصالت داد و عقل را کنار گذاشت . از نظر هر دو دانشمند فهم متشابهات به افراد و ظرفیت و شایستگی ایشان بستگی دارد به عبارت دیگر ، فهم متشابهات امري نسبی است. به عقیده ي ایشان، راسخان در علم ، تمام معناي متشابهات را می دانند و در واقع براي ایشان متشابهی وجود ندارد. البته جناب صدرا بر اساس نظریه ي توحید خاصی، معتقد است، مراتب هستی از عالی تا پست ترین مراتب همه بر یکدیگر ترتب وجودي دارند. بر این اساس وي معتقد است بدون آنکه نیازي به تأویل آیات متشابه و یا قول به تجسیم در باب ذات باري تعالی باشیم می توان بر مبناي اصول فلسفی عرفانی دیدگاه توحید خاصی ، ظواهر الفاظ آیات را حفظ نموده و همه ي آیات متشابه را بر ظاهر معناي آنها حمل کرد و لفظ متشابه راتوسعه معنایی داد. جناب علامه ، قائل به ارجاع متشابه به محکمات است و بر اساس محکمات ، متشابهات را معنا می کند و قائل است ، که متشابهات نیز، پس از ارجاع به محکمات از تشابه خارج شده و محکم می گردند.
انسان از آغاز تا انجام
نویسنده:
محمدحسین طباطبایی؛ مترجمان: صادق لاریجانی، هادی خسروشاهی
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: بوستان کتاب قم (انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اثر حاضر ترجمه ای است از کتاب الانسان به قلم فیلسوف و مفسر بزرگ قرآن علّامه فقید سید محمد حسین طباطبائی قدس سره. کتاب الانسان خود مشتمل بر سه رساله کوچکتر است:
1. الانسان قبل الدنیا،
2. الانسان فی الدنیا،
3. الانسان بعد الدنیا.
این رساله سوم که از حیات پس از مرگ بحث می کند، از همه مفصل تر است. این سه رساله من حیث المجموع مکتوبی است بسیار نفیس و در حقیقت دریایی است مالامال از گوهرهای معارف قرآنی. اندیشه بلند حضرت علامه قدس سره، در این حرکت فکری لطایف قرآنی بسیاری از خود به جای گذاشته که هر یک به نوبه خود افکار ناب دیگری را می طلبد. «تفسیر قرآن با قرآن» همّ اصلی ایشان در این رساله هاست. سبک مرحوم علامه در این رسائل، سبک خاصی است. بنای اصلی هر سه رساله بر اختصار و ایجاز تامّ است. لذا گاه دیده می شود که تقریب بسیاری از مطالب و نحوه استفاده های قرآنی به عهده خواننده گذاشته می شود. این سبک به وضوح دقت و صبر بیشتری را می طلبد و نمی توان آن را با بسیاری کتابهای دیگر در این زمینه قیاس کرد.
الفاظ و معانی عرفانی
نویسنده:
رضا حسینی فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
ارتباط وثیق میان «لفظ» و «معنا» موجب می شود تا ذهن آدمی به سرعت از لفظ به معنا منتقل گردد و از این طریق انتقال معانی صورت گیرد. خاستگاه و ماهیت این ارتباط و گونه دلالت لفظ بر معنا، همواره مورد توجه بوده و اندیشمندان فراوانی را در هریک از حوزه های زبان شناسی، فلسفه زبان، روان شناسی، منطق، اصول و عرفان به خود مشغول داشته است.در عرفان اسلامی نیز، از جمله مباحث زیربنایی و مهم، مباحث مربوط به زبان عرفان و به طور خاص بحث الفاظ و معانی عرفانی و رابطه میان لفظ و معنا، به ویژه در «نمادهای تصویری» عرفانی است. این بحث، هم برای علاقه مندان به مباحث نظری عرفان، هم برای اهل راه و سلوک و هم برای عرفان پژوهان، دارای اهمیت و بر مباحث بسیاری، مستقیم یا غیر مستقیم، اثرگذار می باشد.ذکر این نکته ضروری است که تفاوت های ماهوی عرفان با سایر دانش های مبتنی بر حس و عقل موجب تفاوت های فراوانی در وضع و دلالت الفاظ و نیز بحث های پیرامونی آن، همچون حقیقت و مجاز و ... شده است که عدم توجه به این تفاوت ها، ریشه بسیاری از بدفهمی ها و مخالفت ها با عرفان بوده است. این نوشته بر آن است تا با بهره گیری از مبانی و کلمات اهل معرفت، به ویژه با تأکید بر اندیشه های دو حکیم و عارف جامع نگر معاصر؛ حضرت امام خمینی و آیت الله جوادی آملی، به سهم خویش، تصویری منسجم و سامانمند به این بحث مهم عرفانی ارائه دهد.
انسان چگونه می تواند ظاهر و باطن یکسانی داشته باشد؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:
باطن و ظاهر ما حالات مختلفی می توانند داشته باشند: الف) باطن حقيقي (فطرت): باطن همة انسان ها ابتداً سالم است همة انسان ها فطرتاً دنبال حقيقت مي گردند، خداجو مي باشند و از دورنگي ها فراري‌اند. اما برخي از امور هستند كه باعث مي شوند اين گوهر و آئينه حق بیشتر ...
شریعت، طریقت و حقیقت از دیدگاه صوفیان عارف نما
نویسنده:
حسن یوسفیان
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بسیاری از اهل تصوّف و عرفان، واژه «شریعت» را در برابر «طریقت» و «حقیقت» نهاده و تفاسیر گوناگونی از آنها به دست داده اند. برخی این سه تعبیر را نام های گوناگون یا مراتب طولی یک واقعیت شمرده، بر جدایی ناپذیری آنها تأکید می ورزند؛ اما دیدگاه دیگر ـ که بسیاری از صوفیان پرآوازه از آن جانبداری نموده اند ـ هر کدام، شریعت و طریقت را نردبانی بیش نمی دانند؛ به گونه ای که پس از رسیدن به بام حقیقت، نیازی به نردبان شریعت و طریقت باقی نمی ماند.
صفحات :
از صفحه 39 تا 68
رویکردها به تکثر ادیان
نویسنده:
ولی الله عباسی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم : نهاد نمايندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
صفحات :
از صفحه 115 تا 158
  • تعداد رکورد ها : 15