جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف از انجام این پروژه آن است که با تفکر و تعمق در انوار نورانی قرآن و سایر منابع معتبر اسلامی ، موجبات آشنایی با شیوه های صحیح مبارزه با مفاسد اجتماعی که اهمیت آشنایی با این شیوه ها به علت شیوع مفاسد در روزگار کنونی دو چندان شده ، مورد بررسی قرار گیرد . در فصل اول تحقیق ضمن طرح پرسش های زیر به ضرورت و اهمیت این مسأله و هدف از آشنایی با شیوه های مبارزه بیان شده است . 1- کلیاتی پیرامون فساد از دیدگاه قرآن : - معنا و مفهوم فساد از دیدگاه قرآن چه می باشد ؟ - انواع مفاسد اجتماعی به طور کلی کدامند ؟ - اهمیت مبارزه با مفاسد اجتماعی چیست ؟ 2- شیوه های مبارزه با مفاسد اجتماعی کدامند ؟ 3- گروه های مفسدین از دیدگاه قرآن کدامند ؟ در فصل دوم ، مرور مطالعاتی که به مبنای نظری موضوع و نقد وبررسی تعدادی از آثارکتب مرتبط با آن از قبیل " الگوی برتر " اثر محمد رضا تویسرکانی و " سیمای عدالت در قرآن و حدیث " اثر حجه الاسلام رمضان فؤادیان و اندیشه ی اصلاحی در نهضت های اسلامی نوشته ی محمد جواد صاحبی ، تا در راستای پیشینه و زمینه ی مذکور ، تحقیق حاضر شکل گیرد در فصل سوم با توجه به ماهیت و اهداف موضوع رسش تحقیق توصیفی – تحلیلی برای موضوع انتخاب گردید است . فصل چهارم که شامل سه بخش است که در بخش اول کلیاتی پیرامون فساد از دیدگاه قرآن و روایات ( مفهوم فساد ، انواع فساد ، اهمیت مبارزه با فساد ) مورد بررسی قرار گرفته است و در بخش دوم انواع شیوه های مبارزه با مفاسد اجتماعی از دیدگاه قرآن و روایات بیان شده و در بخش سوم به بیان گروه های مفسدین از دیدگاه قرآن پرداخته شده است . فصل پنجم شامل نتیجه گیری ، محدودیت ها و پیشنهادات است و با فهرست آیات و منابع این تحقیق به پایان رسید . در انجام این پروژه به این نتیجه دست یافتیم که فساد نقیض گلمه ی صلاح می باشد و در فرهنگ لغات ، به طرق گوناگون این معنا بیان شده بود و فساد در اصطلاح به معنای تباهی و ویرانی می باشد . در ادامه ی تحقیق انواع فساد شامل : فسادهای اجتماعی و اقتصادی و سیاسی و اخلاقی مورد بررسی قرار گرفت و سپس به بیان اهمیت مبارزه با مفاسد که به طور کلی عبارتند از داشتن جامعه ای سالم و به دور از هر گونه فساد و انحراف که در سیر ارتقای الهی گام بردارد ، پرداختیم . در آخر نیز به چهارمین سؤال تحقیق یعنی مهمترین شیوه های مبارزه با مفاسد اجتماعی یعنی ؛ امر به معروف و نهی از منکر ، اجرای عدالت ، از بین بردن فقر ، اصلاح درون و آگاهی عمومی ( مبارزه با جهل و نادانی ) و برنامه ریزی ، اعتدال و میانه روی و تقوای الهی و عقلانیت پاسخ داده شد . در نهایت به بررسی گروه های مفسدین در قرآن یعنی ؛ فرعون ، سارقین ، اسرافکاران ، قوم هود ، قوم صالح ، قارون ، بنی اسرائیل ، قوم شعیب ، شورشگر علیه پیشوای عادل و پادشاه ، منافق و کسی که پیوند خویشاوندی را از میان ببرد و جادوگر مورد استناد قرار گرفت . یکی از محدودیت های این تحقیق و به عبارتی مهمترین آن این بود که زمینه ی انجام این پؤوهش بسیار گسترده و وسیع بود و نیاز به سالیان سال فعالیت های دقیق و علمی داشت . در پایان تحقیق پیشنهاداتی مطرح گردید که از جمله ی آن می توان به پرهیز از مبارزه ی سطحی و شعاری که نتیجه ای جز گسترش بیش از پیش فساد ندارد را نام برد .

وجود حالاتی همچون ترس، غم، غصه، و اندوه که ملایم طبع و نفس انسانی نیستند و نیز شادی و نشاط که ملایم طبع و نفس انسانی است چه آثار و پیامدهایی برای روح و روان انسان دارد؟ آنچه مهم است نحوه و نیز میزان بهره مندی از این حالات روحی و روانی است و اینکه چگونه به درستی و به موقع از آنها استفاده کنیم و در بهره مندی از آنها دچار افراط و تفریط نشویم امور غریزی، خوردنی ها، آشامیدنی ها، غضب، شهوت و... جملگی نعمت هایی هستند که در نهاد انسان به ودیعت نهاده شده اند. استفاده به هنگام و صحیح از آنها، آثار و پیامدهای بسیاری بر روح و روان آدمی دارد. بهره مندی نامناسب، نابهنگام، افراط و یا تفریط گون از هر یک از امور فطری و غریزی آثار زیانباری بر روح و روان انسان وارد می سازد. باید با استفاده درست از این حالات روحی و غریزی و نیز خوف و ترس از خدا و تعلق و دلبستگی نداشتن به لذایذ و تعلقات مادی، زمینه روشنایی دل خود و هدایت به سوی سرای ابدی را فراهم ساخت.

در شماره هاى پيشين شرح بخش هايى از سلسله بحث هاى اخلاقى استاد مصباح يزدى در تبيين وصاياى امام جعفر صادق (ع) به عبدالله بن جندب را عرضه داشتيم. اكنون بخش ديگرى از اين روايت شريف را به محضر اهل معرفت تقديم مى داريم: «ياابن جُندَب اَقِلَ النومَ بِاللَّيل وَالكلام بِالنَّهار فَما فى الجَسَد شيىءٌ اَقلُ شُكراً مِن العين وَاللّسان. فَاِنَّ اُمَّ سليمان قالت لِسليمان(ع): يا بُنَىَّ ايّاكَ وَالنّوم فَاِنَّهُ يُفقِركَ يوم يَحتاجُ الناس اِلى اعمالِهم».

دانشمندان علوم اسلامی ‌در تعریف «عدالت» تعبیرهای مختلفی دارند؛ مانند اجتناب از گناهان کبیره و عدم اصرار بر صغیره، دادن هر حقی به صاحب حق و... . چنان‌که در تبیین معنای لغوی «عدالت» به انصاف، مساوات و میانه‌روی اشاره می شود. شناخت دقیق معنای لغوی این واژه و یافتن نسبت آن با تعریف‌های اصطلاحی عدالت در علوم مختلف، ما را به فهم کامل و بهتری از عدالت خواهد رساند. در این مقاله، با بررسی هر‌یک از معانی لغوی «عدل»، همراه با ارائه شواهدی از نهج‌البلاغه، به تحلیل مفهوم این واژه پرداخته شده و مشخص گردید که «عدل» در لغت، مقابل «جور» و به‌معنای استقامت و منحرف نشدن از حدود طبیعی و شرعی اشیا است. به‌عبارت دیگر، عدالت یعنی رعایت حدودی که هر شیء (به‌معنای اعمّ کلمه)، به لحاظ قانون عقل یا شرع، مقتضی آن است. این معنای واحد بر تمام اقسام عدالت، أعم از عدل الهی (تکوینی و تشریعی) و عدل بشری (عدالت اخلاقی، قضایی و...) قابل اطلاق است. از‌این‌رو، تعریف امام علی(ع) از عدل به «انصاف»، «أدای حقوق صاحبان حق»، «میانه‌روی» و «قرار دادن هر چیزی در جایگاه مناسبش» با یکدیگر هماهنگ و ناظر به‌معنای لغوی عدالت بوده است. تعریف اخیر، تعریفی جامع به حساب می آید به نحوی که همه تعریف‌هایی که در علوم مختلف از اقسام عدالت ارائه می شود، ریشه در همین تعریف دارد. بنابراین، واژه «عدل» به اشتراک معنوی بر تمام اقسام مصادیق خود صدق می کند.

در آغاز این مقاله درباره همانندی ها و مشابهات برخی از اندیشه های مشترک بشری و احیانا تبادل برخی از این افکار در میان ملتها و همچنین اشتراک طبیعی برخی از اندیشه های دیگر، بدون اینکه صورت گرفته باشد بحث شده است. پس از آن پیرامون همانندی ها و مشابهات مضامین و الفاظ در میان شعرای زبان فارسی و تاثیر و تاثرات شاعران و نویسندگان از یکدیگر سخنانی بیان شده است و سپس بحثی پیرامون مضامین و الفاظ مشترک در خمسه حکیم نظامی و کلیات شیخ سعدی به عمل آمده است. و در متن اصلی مقاله، مضامین و الفاظ مشترکی که مورد استفاده دو شاعر واقع شده است، با شاهدها و نمونه های فراوان، همراه با توضیح و طبقه بندی مطالب آمده است که برخی از آنها حاصل تجربه های شخصی هر کدام از دو شاعر، برخی دارای آبشخوری مشترک و در برخی دیگر به طور قطع شیخ سعدی تحت تاثیر سخنان حکیم نظامی قرار گرفته است. اضافه می نماید که نمونه هایی که در این پژوهش آمده است همه مشابهات آثار این دو شاعر بزرگ زبان فارسی نیست و جای تجسس های بیشتری وجود دارد.