جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در تقریر‌سینوی از برهان امکان و وجوب با تکیۀ بر بداهت ثبوت واقعیت و امتناع اجتماع نقیضین و براساس خصیصۀ امکانیِ واقعیت خارجی، از وجود واجب رفع تردید می‌گردد.کانت با توجه به خوانش لایب نیتس از این برهان بیان می‌‌‌ نماید ‌که صرف تردید در قضایای ناظر به واقع و ممکن بودن ایشان ، موجب تثبیت واجب نمی‌شود ؛ چرا که در وجود واجب نیز همین تردید جاری است. هم‌چنین با توجه به میادیء فلسفۀ کانت از آن جا که تردید در تمام قضایای واقع نما جایز است، نمی‌توان گزارۀ قطعی‌‌ای را پایه برای اثبات واجب قرار داد و چون وجود ، وجوب ، امکان و علیت بیان‌گر نسب قضایا هستند ؛ لذا سخن از امکان خارجی و اثبات وجود واجب در بستر جریان علیت ، کلامی ناصواب است. در این مقاله قصد داریم با بهره‌گیری از روش تحلیلی توصیفی به نقد این اشکالات پرداخته و بیان نماییم که در تقریر سینوی، اولاً مراد از امکان ، ضروری الوجود نبودنِ واقعیت خارجی است ، نه جواز تردید در قضایای واقع نما. ثانیاً اصل ثبوت واقعیت و امتناع اجتماع نقیضین به عنوان دو گزاره واقع نما و یقینی پایه برهان قرار گرفته‌اند . هم‌چنین بر اساس این تقریر وجود ، وجوب ، امکان علاوه بر نسب موجود در قضایا ، می‌توانند از مصادیق خارجی بهره‌مند باشند. لذا تفسیر این مفاهیم به نسب موجود در قضایا از باب سرایت حکم یکی از مصادیق به مفهوم می باشد.

«تکرار» کارکردهای مختلفی در متون ادبی دارد. اگرچه این شیوه را در بیشتر سوره­های قرآن کریم می­توان جُست، اما سوره یوسف یکی از بهترین نمونه­های آن است.با وجود انحصار بیان داستان حضرت یوسف (ع) در این سوره و عدم تکرار آن در سوره­های دیگر، سوره یوسف (ع) دارای محتوایی تکرار شونده در درون خود است و با تدبر در آن، می­توان نوعی توازن و تشابه را مابین فرازهای مختلف آن قائل شد. نوشتار حاضر بر مبنای روش توصیفی ـ تحلیلی به تبیین برجسته­ترین الگوهای تکرار در سوره مذکور در قالب چهار الگوی تکرارشونده «رؤیا، کید و پیراهن»، «مکان‌های متناقض­نما»، «افعال متضاد» و «عاقبت نیک تمامی چهره­های داستان» می­پردازد. این الگوها از یک سو، با ارائه یک پوشش عاطفی، معنا و مفهوم نهفته متن را برجسته می­سازد و از طرف دیگر، انواع تکرار به تجسّم مفاهیم و مضامین آیات و نیز عواطف و هیجانات مدد می‌رساند.

ادوارد هانسلیک، نخستین متفکر صورت‌بنیاد یا فُرمالیست در حوزۀ موسیقی، بر آن بود که موسیقی صورت‌ها یا فُرم‌های متحرک طنین‌ها یا نُت‌هاست. وی این گزاره را مبنا قرار می‌دهد و چنین استدلال می‌کند که موسیقی چیزی جز فرم نیست و محتوا یا درون‌مایه‌ای بیرون از فرم یا صورت خود ندارد. ازاین‌رو، موسیقی نمی‌تواند احساسی را که از بیرون بر آن وارد می‌شود بیان کند، بلکه اگر احساسی نیز وجود دارد، برآیند خود صورت‌ها و ساختار موسیقی است. تفاوت موسیقی با دیگر هنرها در همین است که نمی‌تواند بازنمایندۀ واقعیت باشد. بنابراین، قضاوت زیباشناختی دربارۀ موسیقی باید اندیشه‌ورزانه و مبتنی بر تأمّل باشد و نه احساس. درون‌مایۀ موسیقی نیز نمی‌تواند مفهومی باشد و ،ازاین‌رو، زیبایی موسیقی غایتمند نیست و امری خودمختار و خودبسنده است. ردّپای تمام این اندیشه‌های هانسلیک را می‌توان در نقد سوم ایمانوئل کانت با عنوان سنجش داوری زیباشناختی یافت. کانت بر آن بود که زیبایی در صورت پدیده‌هاست و هرگونه داوری زیباشناختی باید صرفاً برمبنای صورت انجام پذیرد. همچنین کانت اعتقاد دارد که قضاوت زیباشناسانه نباید برمبنای غرض و علاقۀ شخصی و یا غایتی خاص باشد، بلکه باید کلیت و عمومیت داشته باشد تا بتواند به‌مثابۀ حکمی کلی عرضه گردد، یعنی احساسات فردی و شخصی نباید در قضاوت دخیل گردد. رویکرد هانسلیک به نقد موسیقی نیز بر همین مبناست.

ترجمه ماشینی : این کتاب گفت‌وگوی بین‌فرهنگی غنی بین فلسفه امانوئل کانت و میشل فوکو و متفکران کلیدی آفریقایی مانند کوامه آنتونی آپیا، آشیل ام‌بِمبه، کواسی وایردو، کوامه گیکه، تسنای سرکوبرهان و هنری اودرا اوروکا ایجاد می‌کند. این کتاب با نشان دادن غنای فکری که در فلسفه آفریقا و آفرودیاسپوریک یافت می شود، دیدگاه های غرب محور از آینده آفریقا را به چالش می کشد. این کتاب نشان می‌دهد که چگونه متفکرانی مانند سرکوبرهان از ناهماهنگی‌های آثار کانت انتقاد کرده‌اند، در حالی که دیگرانی مانند Wiredu، Gyekye، Appiah و Mbembe به آثار او به صورت مثبت‌تری ارجاع داده‌اند و مفاهیم سیاسی مترقی مانند دولت فراملی را توسعه داده‌اند. جهان وطنی جزئی و آفروپولیتانیسم. این کتاب در ادامه به بررسی این موضوع می‌پردازد که ام‌بمبه و مودیمبه چگونه به ایده‌های فوکو در رمزگشایی گفتمان‌های مختلف دانش غربی، آفریقایی و آفرودیاسپوریک درباره آفریقا پاسخ داده‌اند. این کتاب با در نظر گرفتن نظریه‌های مختلف مبادله بین‌فرهنگی، از وام‌گیری فرهنگی Gyekye، مکالمه آپیا در فراسوی مرزها، گفت‌وگوی میان فرهنگی Wiredu، تفکر مبمبه خارج از چارچوب، گفتگوی Serequeberhan از راه دور، و فراخوان Oruka برای توزیع مجدد جهانی و جدید به پایان می‌رسد. نگرش اکوفلسوفانه برای حفاظت از موجودیت انسان در این سیاره. این کتاب همه ما را به گفتگوی بین فرهنگی و احترام متقابل به خلاقیت های فرهنگی مختلف دعوت می کند. برای محققان فلسفه در هر کجای جهان که هستند، خواندنی مهم خواهد بود.

ترجمه ماشینی : این مطالعه دستگاه نظری تحلیل های تاریخی اولیه فوکو را به عنوان نسخه ای از نقد کانتی ارائه می کند. در یک توضیح متنی اولیه، نویسنده تلاش می‌کند تا یک عمل گفتمانی واحد را از نوشته‌های نظری کانت استخراج کند، و بر اساس این بازسازی، نزدیکی فوکو به کانت را استدلال کند و نشان دهد که مطالعات او بر اساس این شیوه تفکر الگوبرداری شده است. با بازنویسی آن در این چارچوب، نسخه‌ای نامتعارف از آثار فوکو به دست می‌آید، نسخه‌ای که با تمایل به تأکید بر تردید خاصی در مورد امکان دانش جهانی و ضروری در نوشته‌های او و اشتباه گرفتن آن با غیرعقلان‌گرایی و خصومت در تضاد است. به عمل تئوری این مطالعه با توجه به موازی ساختاری عملکرد فوکو و نقد کانتی، این تصویر را رد می کند.

هدف انجام این پژوهش بررسی شیوه‌های شش‌گانة اصلاحِ رفتار به ترتیب شامل: 1. پیشگیری؛ 2. عفو و صفح؛ 3. انذار؛ 4. ملامت؛ 5. طرد و 6. عقوبت، در «تربیتِ تأدیبی» با توجه به آیاتی از سورة یوسف است. روش تحقیق در شناختِ واژگانِ اصلی، روش تحلیل مفهومی و در استنباطِ شیوه‌هایِ اصلاحِ رفتار، روش استنتاج است. متنِ مورد مطالعه، آیاتِ چندی از سورة یوسف است که شیوه‌های اصلاح رفتار را از جانب یعقوب نبی (ع) نسبت به فرزندان خطاکارش نشان می‌دهد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهند که شیوه‌های اصلاح رفتار، اساساً، صورتی تأدیبی دارند و از مراحل ملایم و هماهنگ با طبیعت متربّی شروع شده و به مراحل سخت، از لحاظ تحمّلِ روانی برای او منتهی می‌گردند. ترتیبِ آیات نشان می‌دهد که یعقوب نبی (ع) از چهار مرحلة اول، در اصلاح بدرفتاریِ پسرانش استفاده کرده است، اما دو مرحلة بعدی یعنی طرد و عقوبت در آموزه‌های اخلاقی و تربیتی وی کاربردی ندارند. همچنین شیوه‌های ضمنی چون: تفهیمِ خطا، هشیاری، رفتارِ حکمت‌آموز از جانب مربّی؛ دادنِ حقِ انتخاب، ابتکار و میدانِ عمل به متربّی و در نهایت استفاده از زبان تلویحی بین اعضای خانواده، از روش‌های مؤثّر در اصلاح رفتار است.

در نظر کانت، ترکیبْ ساختاری زمانمند دارد. اما منِ استعلایی، که بنیادِ زمانمندی ترکیب است، بیرون از زمان است. در قیاسات تجربه، منِ استعلایی در هیچ یک از حالات زمان (استمرار، توالی و هم‌زمانی) قرار نمی‌گیرد. منِ استعلایی چگونه می‌تواند مبنای حکم ترکیبی باشد و در عین حال بیرون از زمان قرار گیرد؟ در این مقاله کوشش شده است تا با بررسی بحث ترکیب و همچنین قیاسات تجربه، نشان دهیم که در زمان نبودنِ منِ استعلایی به معنای قطع پیوند با زمان نیست، زیرا عدم پیوند با زمانْ استعلایی بودنِ من یا سوژۀ شناسا را در فلسفۀ کانت بی‌معنا خواهد کرد. بنابراین، منِ استعلایی، اگرچه «در» زمان نیست، اما همواره «با» زمان است. «با» زمان بودن به معنای این است که سوژه، به مثابۀ خودانگیختگی محض، برابربودگی را به واسطۀ زمان وضع می‌کند. زیرا فقط در این برابربودگی یعنی تعیّن‌یافتگی در زمان است که وجود پدیدارها و در نتیجه شناخت عینی آنها ممکن می‌شود. بنابراین، سوژۀ استعلایی به نحو پیشینی با اعطای زمان (زمان به مثابۀ قاعدۀ شهود) به خود بر خود تأثیر می‌گذارد. بدین معنا، سوژۀ استعلایی، در عینِ خودانگیختگیِ محض، منفعل از زمان و در نتیجه متناهی است. این تناهی، به مثابۀ معیت دائمی با زمان، تضمین‌کنندۀ استعلای سوژه است.