جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
بررسی انحطاط و عقب ماندگی ایران: مطالعه تطبیقی دیدگاه علی شریعتی و عبدالکریم سروش
نویسنده:
محمدصادق کلبادی ، سید حسین نبوی ، رضا عظیمی
نوع منبع :
مطالعه تطبیقی , نمایه مقاله
چکیده :
پس از نخستین رویارویی‌های ایرانیان با غرب و آشنایی و حیرت آنان از پیشرفت‌های غرب در ساحت علم و حکومت‌داری بود که عقب‌ماندگی ایران از غرب در ذهن متفکران و اندیشمندان سرزمین‌مان به مثابه مسئله مطرح شد و تا به امروز ادامه یافت. در پژوهش پیش‌رو به منظور پاسخ به مسئله مذکور از آراء علی شریعتی به عنوان یکی از تاثیرگذارترین روشنفکران پیش از انقلاب اسلامی ایران و عبدالکریم سروش که از نظریه پردازان مطرح پس از انقلاب، در سنت روشنفکری دینی، محسوب می‌شود استفاده شد تا در مقایسه این دو به مثابه دو نسل از جریان روشنفکری متعلق به دو شرایط اجتماعی پیش و پس از انقلاب اسلامی مسئله عقب‌ماندگی ایران مورد بررسی قرارگیرد و برای این منظور از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شد. باتوجه به نتایج حاصل از این مطالعه، استحمار عامل اصلی انحطاط و عقب‌ماندگی جامعه ایران از منظر شریعتی است و اصلاح عاملیت و ساختار بوسیله بازگشت به خویشتن اسلامی، یگانه راه رهایی از این وضعیت. در مقابل از نظر سروش رشد نیافتگی علوم تجربی، عدم استقرار مفهوم حق، حاکمیت استبداد و استعمار علل اصلی عقب‌ماندگی جامعه ایران است و تنها راه رهایی از این شرایط و دست‌یابی به توسعه نیز درگرو توسعه علم محور است. ازسویی هردو متفکر مذهب را ذاتا عامل انحطاط یا توسعه نمی‌دانند. به باور شریعتی مذهب بصورت بالقوه می‌تواند منجر به اصلاح جامعه ایران بشود اما سروش مذهب را پاسخگوی تمام نیازهای زندگی مادی بشر نمی‌داند بنابراین علم تجربی را درمقابل گفتمان بازگشت، برای توسعه ایران پیشنهاد کرده است.
حلیل تطبیقی الگوی کنشگر در رسائل فارسی سهروردی از منظر گرماس
نویسنده:
مجید هوشنگی ، عارفه حجتی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
از رویکردهای مهم در شناخت ساختار روایت، تحلیل آنها براساس نظام تقابل­های دوگانۀ گرماس است. او با بخش‌بندی عناصر کنشگر به سه تقابل دوتایی و تقسیم سه­گانۀ پیرفت­ها می‌کوشید به الگویی فراگیر در تحلیل داستان­ دست یابد. این پژوهش بر آن است که ساختار روایت را در سه رسالۀ فارسی سهروردی با کاربست بن‌مایۀ نظری گرماس به‌صورت تطبیقی تحلیل کند. نتایج پژوهش بر عدم شکل‌گیری روایت کامل، براساس عناصر کنشگر الگوی گرماس، اشاره دارد. دلیل این امر، استیلای وجه معرفت‌افزایی به‌عنوان هدف اولیه بر فرم روایت‌پردازی به‌‌عنوان هدف ثانوی سهروردی است. از پیامدهای این استیلا می‌توان به تسری پیرفت انفصالی بر رسائل اشاره داشت که این امر نیز برخاسته از استیلای وجه گفتمان بر ساخت است. از دیگر نتایج پژوهش، شکل­گیری فرم روایت­پردازی یکسان از جهت نظام کنشگرها و نوع روایت­پردازی لایه­ای است. این سبک از پردازش داستان گویای نوع برداشت سهروردی از مفهوم افلاک نه‌گانه و ارتباط آن با نفس سلوک است. همسانی در کنشگر مفعول/هدف به‌عنوان امری مفهومی و همچنین ضعف در شاخصه­های فرمی از یافته‌های دیگر این بررسی تطبیقی است.
صفحات :
از صفحه 9 تا 43
جایگاه بدن در امر ادراک از منظر ابن‌سینا و موریس مرلوپونتی
نویسنده:
راضیه شفیعی، سحر کاوندی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در تاریخ اندیشۀ فلسفی، بحث از علم و ادراک همواره بر محور نفس بوده و بدن به‌منزلۀ امری ثانوی دائماً در حاشیه قرار گرفته است. فیلسوفان اسلامی به‌ویژه مشائیان، علم و ادراک را فعل نفس و نه بدن می‌دانند. در این پژوهش سعی بر آن است تا با روش تحلیلی‌توصیفی و با رویکرد تطبیقی، آرای علم‌النفس ابن‌سینا و اندیشه موریس مرلوپونتی دربارۀ ادراک بدن‌مند بررسی شوند. در این راستا ابتدا آرای ابن‌سینا در باب اصول علم‌النفسی و سپس نقش بدن در ادراک، واکاوی و در ادامه پدیدارشناسی ادراک و نقش بدن در آن از منظر موریس مرلوپونتی بررسی می‌شوند. ابن‌سینا با اعتقاد به دوگانگی نفس و بدن، نفس را مبنای ادراک دانسته است؛ اما در عین حال، از نقش بدن – اعم از تأثیر مستقیم و غیرمستقیم – در امر ادراک نیز غافل نیست. او نفس را همچون راکبی می‌داند که از مرکب خود یعنی بدن، در افعال و همچنین ادراک بهره می‌گیرد. درمقابل، نفس و بدن نزد مرلوپونتی با هم اتحاد دارند و بدن در امر ادراک دارای نقشی پررنگ‌تر و برجسته‌تر است و به عبارتی، بدن، یگانه راه ادراک هستی است و آگاهی در بدن جاسازی می‌شود.
صفحات :
از صفحه 1 تا 22
گونه‌شناسی دین‌ورزی از دیدگاه سیدحیدر آملی و عبدالکریم سروش
نویسنده:
عطیه زندیه ، معصومه عامری
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
گونه‌شناسی دین‌ورزی یکی از مباحثی است که الهی‌دانان به آن توجه داشته‌اند. سید‌حیدر آملی و عبدالکریم سروش ازجمله اندیشمندانی هستند که به این امر همت گماشته‌اند. هدف ما در این مقاله، مقایسه و تطبیق دیدگاه‌های ایشان دربارۀ این موضوع است. سید‌حیدر برای دین‌ورزی، مراتب سه‌گانۀ «شریعت»، «طریقت» و «حقیقت» را بر می‌شمرد. سروش نیز نوعی گونه‌شناسی دین‌ورزی را عرضه می‌کند که با تقسیمات یادشده، تمایزها و تداخل‌هایی دارد. این سه‌گونه دین‌ورزی عبارت‌اند از: «مصلحت‌‌اندیش»، «معرفت‌اندیش» و «تجربت‌‌اندیش». سیدحیدر و سروش با آنکه در بسیاری از خصوصیات دینی، فکری و فرهنگی خط‌مشی واحدی دارند، فضای‌ فکری و زمانۀ‌ آنان باعث شده است تا مبانی و رویکردشان متفاوت شود. سید‌حیدر به‌مقتضای رویکرد سنتی و عرفانی به گونه‌شناسی دین‌ورزی می‌پردازد؛ در حالی ‌‌که سروش رویکرد اجتماعی مبتنی بر دنیای مدرن را محور قرار می‌دهد. مهم‌ترین نتیجه‌ای که این دو رویکرد را از هم متمایز می‌کند، توجه سروش به شناخت‌شناسی به‌عنوان یکی از مؤلفه‌های تفکر مدرن، و التفات سید‌حیدر به وجودشناسی سنتی است. روش تحقیق در این مقاله، از این نظر که به موضوعی اندیشه‌ای و معرفتی می‌پردازد و به روش استدلال و تحلیل عقلانی مبادرت می‌ورزد، بنیادین و نظری است و از‌ این ‌نظر که آرای دو متفکر را مقایسه می‌کند و تطبیق می‌دهد، مقایسه‌ای و تطبیقی است.
صفحات :
از صفحه 63 تا 80
بررسی تطبیقی مبانی و اهداف مدیریت (و رهبری) دینی
نویسنده:
سعید بخشی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مسئله مدیریت از ابتدا مورد توجه منابع اسلامی و اندیشمندان بوده ولی این مسئله، در غرب و بعد از رنسانس، تغیرات عمده‌ای را به لحاظ مبانی، اهداف و روش تجربه نمود. از جمله مسائل بنیادی مدیریت، مسئله مبانی و اهداف آن است؛ از منظر اسلام مبانی هستی‌شناسانه مدیریت عبارت است از نظام‌مندی خلقت و توحید ربوبی، مبانی انسان‌شناسانه آن، هدفمندی، وسعت وجودی انسان و اختیار است و از مبانی جامعه‌شناختی مدیریت، پیوند خاص بین افراد اجتماع است. از نظر اهداف، اغراض مدیریت دینی عبارت است از عبودیت، نظم و انسجام امور و از منظر اجتماعی، اقامه عدل و قسط است. در این میان به لحاظ مبانی و اهداف، تفاوت‌های عمیقی بین نگاه دینی و غیردینی وجود دارد که در ادامه به تفصیل نظریات خواهیم پرداخت. ما در این تحقیق تلاش نموده‌ایم با استفاده از داده‌های وحیانی به تبیین نظریه اسلام در باب مبانی و اهداف مدیریت با روش تلفیقی بپردازیم.
صفحات :
از صفحه 25 تا 56
مطالعه تطبیقی تاریخی زمینه های انقلابات ایران ، مصر ، لیبی، تونس، یمن: تاکید برتمایزات وتشابهات انقلاب ایران با چهار انقلاب دیگر
نویسنده:
علی ویسمه ای ، فرانک سيدی ، پیمان عین القضاتی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
انقلاب تحولی ، با اهداف سیاسی اجتماعی است .فرایندی است که به مدد عمل توده ای با رهبری آرمان های برخاسته از اندیشه های بلند رخ می دهد و با گسستن از گذشته ای که توام با نابرابری وستم است وآینده ای که هنجارهای جدید همراه با عدالت وآزادی را نوید می دهد، توام است.همانگونه که ارسطو معتقد است نابرابری های موجود از عوامل زمینه ساز انقلابات هستند .هدف مقاله تبیین جامعه شناختی و مقایسه انقلابات مصر ،تونس ، لیبی و ایران است که با استفاده از نظریات جانسون و فوران به تحلیل وتبیین پرداخته شده است .روش تحقیق روش اسنادی است که به تحلیل محتوی متون مربوطه پرداخته می شود و ابزار گردآوری اطلاعات میدانی است .نتایج نشان داد از جمله عوامل مشترک زمینه ساز این انقلابات : بی کفایتی سیاسی ومدیریتی حاکمان ،استبداد وقدرت مطلقه وفاصله گرفتن از مردم ، بحران های مالی واجتماعی گسترده وپیامدهای آن (بیکاری، تورم ، کاهش رشد اقتصادی ، آسیب های اجتماعی، کاهش اعتماد وسرمایه اجتماعی، بی هنجاری و...) ، حضور روشنفکران ومردم درصحنه ،وجود شبکه های اجتماعی مجازی والگوگیری از سایر انقلابات ، وجود رهبران هدایت کننده وخوش فکر ، وابستگی وتوسعه نامتوازن است .تمایز انقلاب ایران با این انقلابات : ریشه اصلی انقلاب ایران مذهبی ولی ریشه اصلی انقلابات دیگر اجتماعی است .اهداف آرمانی انقلاب ایران حکومت مهدی (عج ) است وعدالت برگرفته از اسلام ولی اهداف آرمانی سایر انقلابات عدالت برگرفته از نظرات وفلاسفه غربی (مثل افلاطونی ) است. تمایز دیگر رهبری برخاسته از مردم ایران و فرهمندانه بود.
صفحات :
از صفحه 247 تا 268
بررسی تطبیقی– انتقادی آرای ابن‌سینا و فخر رازی و ملاصدرا درباره حدوث و قدم طبیعت
نویسنده:
مریم خوشنویسان ، سید صدرالدین طاهری ، بابک عباسی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این مقاله، بعد از بیان دقیق موضوع و مقصود از حدوث و قِدم، نظریات ابن‌سینا و فخر رازی و صدرالمتألهین شیرازی درباره حدوث یا قدم زمانی عالم طبیعت مطرح و تحلیل انتقادی شده است. برحسب ترتیب تاریخی ابتدا نظر ابن‌سینا، مبنی بر قَدم طبیعت، و یک دلیل آن‌که بر اساس قاعده طبیعیاتی - فلسفی «هر حادثی مسبوق به ماده و مدت است» اقامه شده است. سپس انتقادات غزالی و فخر رازی که مشابه یکدیگرند و پاسخ خواجه طوسی به فخر رازی تقریر شده و، در ادامه، نظر ملاصدرا که موافق ابن‌سینا است، حکایت شده است. در ادامه اشاره‌ای هم به نظر خاص ملاصدرا در مورد حدوث زمانی طبیعت بر اساس حرکت جوهری، صورت گرفته و تذکر داده شده که این نظر با هر یک از حدوث یا قدم طبیعت قابل‌جمع است. سپس دو مسئله جانبی مربوط به بحث: تسلسل بی‌نهایت معدات و مسئله محدد الجهات، مطرح‌شده و حل‌وفصل شده است. جمع‌بندی و نتیجه‌گیری مقاله نیز در پایان آمده و، درنتیجه گیری، نظرمتکلم مبنی بر حدوث زمانی طبیعت مبهم و ناکارآمد خوانده‌شده و نظر فلاسفه بر قدم طبیعت ترجیح داده شده است.
صفحات :
از صفحه 27 تا 53
بررسی تطبیقی"عوالم غیب مطلق" از منظر ابن‌عربی و د لئون
نویسنده:
مریم السادات نوابی قمصری
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
الوهیت و ربوبیت دو مرتبه از مراتب غیبی هستی هستند که در هستی‌‌شناسی جایگاه خاصی دارند. مقالة حاضر پژوهش تطبیقی آراء ابن‌‌عربی و د لئون در موضوع عوالم غیب مطلق است. مراد از عوالم غیب مطلق در‌ این پژوهش، مرتبة الوهیت، به اعتبار وجه ذاتی و اسمائی، و مرتبة ربوبیت، به اعتبار وجه ذاتی، است که از منظر هستی‌‌‌شناسی مستقیماً با عالم عین در ارتباط نیستند. نتایج‌ این پژوهش با خوانش آثار‌ این دو نویسنده و شروحی که بر آن نگاشته شده جمع‌آوری، تحلیل و طبقه‌بندی شده است. مطلوب‌ این پژوهش تبیین علت پیدایی عوالم غیب مطلق و نیز ارتباط آن‌‌ها با وحدت ذات و عوالم فروتر می‌‌باشد. نتایج ناشی از ‌ این پژوهش نشان می‌‌دهد که در رویکرد هستی‌‌شناسانه‌ این دو متفکر الوهیت محل ظهور أسماء ذات و ربوبیت، مقام ظهور افعال هستند که هر کدام وجوه خاصی دارند.‌ این مراتب به لحاظ وجه ذاتی، بی‌‌نیاز از خلق و به جهت وجه أسمایی، نقطه آغازین ظهور أسماء هستند. از‌‌ آن‌‌جاکه الوهیت از منظر هر دو متفکر با ذات تمایز چندانی ندارد تناقض‌‌گویی در توصیف‌ این مرتبه شایان توجه است. همچنین ربوبیت به لحاظ ذات، ظلمت و غیب مطلق و به لحاظ وجه خلقی، اعیان مظاهر خلق و غیب نسبی است. به‌‌‌رغم شباهت‌های شایان توجهی که در رویکرد دو متفکر به الوهیت و ربوبیت شده در توصیفات آن‌‌ها از ‌ این دو عالم، ترجیح رویکرد معرفت‌‌شناسانه ابن عربی بر رویکرد وجودشناسی د لئون آشکار است؛ از ‌ این رو تبیین آن‌‌ها از علت ظهور تا حدی متفاوت می‌‌شود.
صفحات :
از صفحه 27 تا 46
خدا به روایت قرآن: بررسی ادبی - انتقادی
نویسنده:
نویسنده: مایلز ، جک مترجم: طباطبایی ، صالح
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: نشر نی,
چکیده :
«جک مایلز» (زاده‌ سال ۱۹۴۲)، نویسنده و ادب‌پژوه امریکایی در کتاب حاضر به بررسی نقادانه‌ روایت قرآن از خدای اسلام و مقایسه‌ آن با روایت کتاب مقدس از «یهوه»، پرداخته است. او در این کتاب به خدا نه همچون ذات الوهیِ محض که به‌منزله‌ی شخصیت اصلی روایت‌های قرآن و کتاب مقدس نگریسته و، از این‌رو، از شیوه‌های نقد ادبی در بررسی خود بهره گرفته است. مایلز، بررسی تطبیقی خود را درباره‌ اوصاف خداوند از داستان آدم و حوا آغاز می‌کند و آن را با رویارویی فرزندان آدم، طوفان نوح، داستان ابراهیم و پدرش، فرزندان ابراهیم، داستان موسی و بنی‌اسرائیل و سرانجام با روایت قرآن از داستان عیسی و مادرش پی می‌جويد.
بررسی تطبیقی «حُسن ‌وضع» در قطعات نستعلیق میرعماد حسنی‌سیفی‌قزوینی و علی‌رضا عباسی
نویسنده:
آمنه گلستان ، حمیدرضا قلیچ‌خانی ، فاطمه قمری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
میرعماد حسنی­سیفی­­قزوینی و علی­رضا عباسی از خوشنویسان مطرح دوره صفوی بوده‌اند. میرعماد در ­نستعلیق تبحر داشت و علی‌رضا عباسی در سه قلم نسخ، ثلث و نستعلیق. در پژوهش حاضر به بررسی تفاوت­های­ ترکیب­بندی در قطعات نستعلیق این دو خوشنویس، با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و به روش پیمایشی با رویکرد توصیفی- تطبیقی پرداخته شده و هدف اصلی، شناسایی و مقایسه قاعدۀ حسن­وضع، از طریق بررسی قواعد ترکیب و کرسی است. به همین سبب، 10 قطعه از آثار نستعلیق در قالب‌های چلیپا و سطرنویسی، تطبیق داده شده اند. بنابر مهم‌ترین یافته‌های این پژوهش، میرعماد در مقایسه با علی‌رضا عباسی، به قاعدۀ «حُسن وضع» پای­بندی بیشتری داشته است. وجوه تمایز در تحریر این قطعات، ناشی از اختلافات جزئی‌ در رعایت کرسی­بندی­ها­، نحوۀ اجرای مدّات، حروف و کلمات، زاویۀ نقطه‌گذاری، شیوۀ ترکیب­بندی و پراکندگی مدّات و نیز نحوۀ رقم­زنی دو خوشنویس است.
صفحات :
از صفحه 481 تا 499