جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مسئله عذاب ابدی در جهنم، ازجمله مسائلی است که اختلاف‌نظرهای فراوانی میان فلاسفه و متکلمان شیعه و سنی در آن وجود دارد؛ اگرچه، ظاهر بعض آیات قرآن صراحت در عذاب ابدی دارد اما برخی همچون ابن عربی، خلود در عذاب را محال و غیرممکن می‌دانند، برخی از اندیشمندان مانند ملاصدرا قائل به امکان هستند ولی در وقوع تردید می‌کنند و عده‌ای نیز همچون علامه طباطبایی عذاب ابدی را هم در امکان و هم در وقوع پذیرفته‌اند. منشأ اصلی اختلاف‌نظرها که موجب تفاوت‌های چشمگیری حتی در تبیین بعضی از اسماء و صفات خداوند می‌شود؛ منافات عذاب ابدی با رحمت الهی است. بدین بیان که رحمت واسعه خداوند همه موجودات عالم را در بر می‌گیرد و مانع می‌شود. عده‌ای برای همیشه در جهنم بمانند و عذاب شوند؛ حال چگونه می‌توان گفت عذاب ابدی رابطه مستقیم با رحمت واسعه خداوند دارد لذا این تحقیق به روش توصیفی و تحلیلی و با مراجعه به اسناد نوشتاری گردآوری‌شده و به یافته‌های زیر دست پیدا کرده است؛ عذاب ابدی در جهنم، به‌صراحت در قرآن بیان‌شده و قابل تأویل به معانی دیگر نیست، عذاب ابدی منافات با رحمت واسعه الهی ندارد بلکه لازمه و عین رحمت خداوند است و خداوند خصوص آن چیزهایى که انسان مستعد براى شقاوت، محتاج به آن شده که عبارت است از رسیدن شقاوتش به حد کمال و به حد صورت نوعیه، اعطاء و افاضه کند، حال اگر اثر دادن چنین صورت نوعیه‌ای عذاب دائم باشد، منافاتى با رحمت عمومى خدا ندارد، بلکه این خود یکى از مصادیق رحمت خداوند، لازمه و مستتبع آن است.

ضمان تلف مبیع در بیع فاسد در فقه امامیه و کنوانسیون بیع بین المللی کالا،در فقه امامیه برای عقود و معاملات شرعی مقررات وشرایط وبژه ای وجود دارد که بدون وجود آن شرایط بیع ازدیدگاه فقه فاسد است. بیع و معاملات خاستگاه خاصی در زندگی بشر دارند، در قرآن و احادیث فقهی هم به موضوع بیع أهمیت بسیارزیادی داده شده است، برای مثال در آیه: أحَّلَ اللهُ البیعَ وَ حرمَ الرِبا، خداوند بیع را حلال و ربا را حرام کرده است. خداوند یکی از طرق بهره گیری از اموال دیگران را بیع دانسته اند، و بسیاری از قواعد معاملات را نیز به عقد بیع اختصاص داده است. لذا در قواعد فقهی در صورت فساد بیع ضمان منتقل نشده و حتی در صورت تلف مبیع این تلف بر عهده بایع خواهد بود. چراکه انتقالی صورت نپذیرفته است و بیع فاسد اثری، از جمله انتقال ضمان نخواهد داشت. در کنوانسیون بیع بین المللی کالا مانند حقوق ایران ضمان معاوضی با تسلیم کالا به خریدار انتقال می یابد. به عبارتی به محض وقوع بیع ضمان منتقل شده و صحت عقد تاثیری در انتقال نخواهد داشت. البته تسلیم امکان دارد مستقیم یا غیر مستقیم باشد.لذا عملا نحوه تسلیم تاثیری در صحت تسلیم ندارد و قرار دادن کالا در وضعیت قابل تسلیم و تسلم در فرض امتناع مشتری از تحویل کالا باعث انتقال ضمان می شود. سوال اصلی این پژوهش آن است که گستره‌ی ضمان تلف مبیع در بیع فاسد در فقه امامیه و کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا چگونه است ؟ یافته های این پژوهش که به شیوه توصیفی وتحلیلی بدست آمده است و به روش اسنادی و کتابخانه ای به نقش ضمان تلف مبیع در بیع فاسد در فقه امامیه و کنوانسیون بیع بین المللی کالابه پرداخته است. كنوانسيون بيع بين المللي كالا گستره وسيعي از موضوعات حقوق بيع، به ويژه انعقاد يا تشكيل قرارداد بيع، حقوق و تعهدات بايع و مشتري، انتقال ضمان معاوضي، راههاي جبران خسارت ناشي از نقض قرارداد و مواد عدم مسئوليت را مورد بررسي و تحت پوشش قرار داده و ضمناً برخي از اقسام بيع را ازدايره شمول خود خارج نموده است.

از نگاه قرآن کریم و روایات، نسبت به رفتارهای گوناگون بشری احکامی انشا گردیده که برخی از آنها الزام آور است و انجام آن رفتارها خواه از جنس فعل و خواه ترک فعل، به دلیل نقض و مخالفت با احکام الزامی مستوجب عقوبت و مجازات­هایی گردیده است. ارتکاب رفتارهای مزبور که مخالفت و نقض احکام شرعی است در ادبیات دینی با عنوان گناه، معصیت و جرم دینی شناخته می‎شوند و هر گاه در قانون جرم انگاری شوند از منظر قانونی نیز جرم به حساب می‎آیند. یکی از مسائل مهم بررسی ثبات و تغییر پذیری معاصی شرعی، اعم از بخش جرم انگاری شده و غیر آن است. این پژوهش در صدد آن است که جرائم شرعی را از جهت ثبات و تغییر و ادلّه آن با روش توصیفی-تحلیلی مورد کنکاش و واکاوی قرار دهد. جرائم و گناهانی که اولاً با فطرت اولیه و مصالح انسان منافات داشته باشد و موجب ضرر و فساد و افساد در حیات دنیوی و اخروی وی گردد و ثانیاً به حکم اولی جرم شناخته شده باشند، همگی ثابتند و دچار تغییر و دگرگونی نمی­شوند. در مقابل، آن دسته از معاصی که به نیازهای تغییرپذیر انسان مربوط باشد و عادت­ها و آداب و رسوم و عوامل دیگر در آن موثر باشد، جزء جرائم متغیر و غیر ثابت قرار می­گیرند.

نسبت به موضوع له الفاظ عبادات دو دیدگاه مطرح است، عده‌ای مثل آخوند خراسانی قائل‌اند الفاظ عبادات برای صحیح وضع‌شده‌اند و استعمال آن‎ها در افراد فاسد مجاز است؛ اما برخی چون امام خمینی عقیده‌ای مخالف آخوند دارند و موضوع له الفاظ عبادات را اعم از صحیح و فاسد دانسته و به‌تبع استعمال آن در افراد فاسد را حقیقی می‎شمارند. هدف از نگارش این مقاله نقد قول صحیحی است که محوریت آن بیانات آخوند در کفایه است. این دیدگاه انتقادی با تکیه‌بر نظرات امام خمینی ارائه گردیده است. این نگاه تطبیقی که با محوریت دو اصولی حاذق و با روش توصیفی- تحلیلی به ثمر رسیده است قول حق در مسئله و اشکالات استدلال‎های موجود را روشن نموده است. درنتیجه تحقیقات، دریافتیم که آخوند برای اثبات مدعای خود به ادله متعددی ازجمله امکان ارائه جامع، تبادر، صحت سلب و استعمالات روایی استناد می‎نمایند. امام خمینی نسبت به تمام ادله ارائه‌شده توسط آخوند منتقد است و هیچ‌یک را نمی‌پذیرد. اصولیونی که موضوع له الفاظ عبادات را اعم از صحیح و فاسد می‎دانند هم به دلایلی ازجمله تبادر، صحت حمل، صحت تقسیم به صحیح و فاسد و استعمالات روایی تمسک نموده‎اند که آخوند آن‎ها را رد می‎نماید. امام خمینی اگرچه در برخی از نقد‎ها با آخوند همراه است لکن درنهایت با قبول دلیل تبادر و شهادت وجدان قول اعم را می‎پذیرند و نقد‎های آخوند به این دو دلیل را مردود می‎شمارند.

رویکرد اصلی در آموزه‌های دینی با توجه به هدف غایی دین که قرب الهی است، مصون داشتن انسان‌ها از گناه و لغزش می‌باشد. مسئلة اصلی جامعة و آسیب‌های فردی و اجتماعی که در آن مشاهده می‌شود، ناشی از عمل نکردن و یا عدم آگاهی نسبت به آموزه‌های دینی است. یکی از اجزای نظام بازدارندگی از گناه در آموزه‌های دینی، تقویت حساسیت اجتماع در برابر لغزش‌های عناصر جامعه است. امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر سازوکار پیش‌بینی‌شده است که در قرآن و روایات به‌عنوان یک فریضه و زمینه‌ساز احیای سایر فرایض از آن یادشده است و جامعة اسلامی را در برابر گناه و معصیت حساس نموده و بدین ترتیب مسئولیتی همگانی برای دعوت به نیکی‌ها و نهی از بدی‌ها و گناهان به آحاد جامعه اعطا می‌کند. این پژوهش به‌ضرورت این فریضه از منظر آمران و ناهیان، مخاطبان، اجتماع، اولویت‌ها، الزامات و بایسته‌ها و نقش حکومت اسلامی در بهسازی محیط اجتماع و سوق دادن به‌سوی پرهیزکاری، موردمطالعه قرار می‌دهد.

ابن‌ یمین شاعر شیعی قرن هشتم در اشعار خود نه تنها به ساحت اهل بیت (علیهم السلام) اظهار ارادت می‌نماید، بلکه همچون فردی مسلّط به مسائل کلامی به دلائل اثبات امامت امیرمؤمنان (ع) و فرزندان معصوم ایشان می‌پردازد. وی در سروده‌های خویش آیات ولایت و‌ هادی امّت؛ احادیث ردّ الشمس، غدیر و منزلت؛ صفات متعدّدی مانند حکمت، عصمت، سخاوت، فتوّت، علم، قدرت و غیره را در اثبات امامت امیرمؤمنان (ع) مورد توجّه قرار داده است. ابن ‌یمین توانسته است با به خدمت گرفتن همزمان دو بعد مهم احساس و شناخت، ضمن خلق تصاویر بدیعی ا‌‌‌ز مقام معنوی ائمّه (علیهم السلام)، معارف بلند شیعی را نیز به طرز ماهرانه‌ای در شعر خود به کار گیرد و از همین‌رو می توان قصائد وی درباره ائمّة شیعه (علیهم السلام) را جزو آثار تعلیمی محسوب داشت که به تعلیم بُعد کلامیِ امامت از منظر شیعی می‎پردازند. در این تحقیق از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است.