جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
مسئله منحصربه فرد بودن دین در پدیدارشناسی کلاسیک دین
نویسنده:
حمید میرزاخانی ، مجتبی زروانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مسئله دین نزد پدیدارشناسان کلاسیک دین ماهیتی منحصر به فرد، متمایز و مجزا دارد که هرگز قابل تحویل به امری تاریخی اجتماعی و سیاسی نیست و باید در جایگاه و ارزش خودش یعنی دارای ذات دینی، مقدس و فرا تجربی در نظر گرفته شود. روش در اینجا به روش تحلیلی-انتقادی به نقد مبانی و مفروضات منحصربه فرد بودن دین پرداخت می شود. یافته ها؛ پیامدهای این نگاه به پدیده دین اینهاست : (1)ذات محوری که باعث تحویل کثرت به وحدت و تاریخ زدایی و تعمیم سازی از پدیدارهای دینی می شود و بدون توجه به بسترها و تفاوت های اجتماعی و فرهنگی، ساختارها و الگوهای غیر تاریخی محض مطالعه می شود. از این رو کارکرد این جهانی دین مغفول می ماند. (2)مستلزم تصور الهیاتی، ایدئولوژیکی و مدافعانه، فرض امر متعالی ، متافیزیکی و توجه به کانون دین و واقعیت وجودی آن و جایگزینی عمل دینی به جای مطالعه دین است.(3) قیاس ‌ناپذیری، گریز از تبیین و اکتفا به توصیف محض پدیدارهای دینی و تصدیق باور دیندار درجهت حفظ جایگاه و ارزش دین و لذا محصول آن (4)یافته های شخصی، غیرواقعی دفاع ناپذیر و فاقد ارزش علمی است.
صفحات :
از صفحه 199 تا 224
بررسی مقایسه ‏ای مقولات الهیاتی، ‏شناختی و آئینی گاهان با یسنا
نویسنده:
زهرا شهبازی , مجتبی زروانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
ساختار دینی و الهیاتی گاهان دارای مختصاتی ویژه است که از مهمترین آن‏ها می‏‏توان به یکتا‏پرستی، خردگرایی انسانی تحت لوای خرد الهی و درونی شدن آیین و مناسک اشاره کرد. یکی از بارزترین ویژگی‏های گاهان، تاکید بر احراز دانایی است تا جایی که صفت خردمند یا مزدا، بعنوان اصلی‏ترین صفت الوهیت مورد پرستش در گاهان ملاحظه می‏گردد و انسان تنویر یافته با خرد اهورایی به انبازی با الوهیت برای حفظ جهان آفرینش و گسترش احکام و نوامیس الهی بر زمین (اشه) مجاهده می‏کند. تاکید بر خرد و خودآگاهی اشراقی در گاهان تا به آنجاست که هر گونه عمل کدر کننده آگاهی همچون نوشیدن هوم و تهییج‏های نفسانی که منجر به خونریزی و قربانی می‏شود مذموم تلقی می‏گردد. اوستای جدید بویژه بخش غیر گاهانی یسنا، نشان از تغییراتی در نظام دینی و الهیاتی دارد که میل بازگشت به سنن و معتقدات پیشازردشتی در آن منعکس است. بررسی‏ها نشان می‏دهد مسئله آئین و مناسک در یسنای غیرگاهانی اهمیت قابل توجهی پیدا می‏کند و از منظر الهیاتی نیز پرستش الوهیت متشخص و متعدد بر خلاف مفاهیم تجریدی و رویکرد توحیدی گاهان ، به آن راه یافته است. هر چند یسنا بعنوان یکی از متون آئینی دین زرتشت سعی دارد تا شکل زندگی فردی و جمعی مزدیسنان را مطابق با آموزه‏های گاهان قوام دهد ، لیکن در پاره‏ای موارد با وامگیری از مرده ریگ مناسک و باورهای پیشازردشتی در تضاد با آن قرار می‏گیرد.
صفحات :
از صفحه 127 تا 150
بررسی تحلیلی روش‌شناسی هرمنوتیکی رویکرد تفسیری به دین و فرهنگ (با نظر بر آرای دین‌شناسانه‌ی کلیفورد گیرتز)
نویسنده:
مجتبی زروانی ، سمیه زارعی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مقاله‌ حاضر به این پرسش که روش انسان‌شناسی تفسیری کدام است و رویکرد اصلی این دیدگاه در بررسی پدیدارهای انسانی بالأخص پدیده‌های دینی چه چیزی است می‌پردازد و ضمن نظر بر ماهیت انسان‌شناسی تفسیری و ارائه تعریفی جامع از این دیدگاه به تبیین بن‌مایه‌های آن در ساحت فلسفی می‌پردازد. روش این نوشتار مبتنی بر رویکرد توصیفی ـ تحلیلی و در مواردی تحلیل محتوایی است. انسان‌شناسی تفسیری یا نمادین از شاخه‌های انسان‌شناسی فرهنگی آمریکایی است که در قرن بیستم در آمریکا پا به عرصه ظهور گذاشته و با ارائه تعریف خاصی از فرهنگ بر فهم معنا از خلال نمادها و آیین‌ها تأکید دارد. مقاله با اشاره کوتاهی به چیستی رویکرد انسان‌شناسی تفسیری کلیفورد گیرتز -مهم‌ترین نماینده رویکرد تفسیری- و تعریفی که وی از فرهنگ و دین ارائه می‌کند، در بخشی تفصیلی ابتنای این رویکرد بر هرمنوتیک فلسفی و تقابل آن با رویکردهای پوزیتویستی در علوم انسانی را نشان داد و وجوه مختلف این تقابل و ابتنا را کاویده و نشان می‌دهد که گیرتز به‌عنوان یک مردم‌شناس و دین‌شناس فرهنگی با الهام از اصول هرمنوتیکی، به تأویل و فهم معنای دین و فرهنگ روی آورده و رویکرد تفسیری خویش در دین‌شناسی و مردم‌شناسی را با الهام از این مبانی قوام بخشیده است. درواقع با تعریف فرهنگ به‌مثابه یک متن، عناصر هرمنوتیکی چون تمرکز بر تأویل و معنا، تأکید بر تاریخ و هستی تاریخی، تمرکز بر وجوه درونی تجربه آدمی و روش‌های درونی، تأکید بر مؤلفه‌های زبانی و نماد و نشانه، فهم در سایه‌ی ارجاع جزء به کل و کل به جزء به اضمار و تصریح، مبنای منظر گیرتز در مطالعات فرهنگ و دین است.
صفحات :
از صفحه 51 تا 74
خداشناسی ازدیدگاه مولوی
نویسنده:
علی قادری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران: ,
زمینه‌های ظهور و تکوین انسان‌شناسی تفسیری
نویسنده:
مجتبی زروانی ، سمیه زارعی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
مقالۀ حاضر به زمینه‌های شکل‌گیری انسان‌شناسی تفسیری و سهم هر یک از زمینه‌ها در شکل‌گیری و بسط انسان‌شناسی تفسیری اختصاص یافته و ضمن نظر بر سیر تاریخی انسان‌شناسی به تبیین چیستی انسان‌شناسی تفسیری پرداخته‌است. روش این نوشتار مبتنی بر رویکرد توصیفی ـ تحلیلی و در مواردی تحلیل محتوا است. انسان‌شناسی تفسیری یا نمادین از شاخه‌های انسان‌شناسی فرهنگی آمریکایی است که در قرن بیستم در آمریکا پا به عرصه ظهور گذاشت و به لحاظ روش، کاملاً متمایز از انسان‌شناسی قرن هجدهم و نوزدهم بوده و تأکید و توجه ویژه‌ای بر مقولۀ فرهنگ دارد. در این رویکرد چنین تبیین می‌گردد که فرهنگ در هر جامعه‌ای، مجموعه‌ای از معانی است که می‌توان آن را با بررسی نمادهای حاکم بر جامعه شناخت. مقالۀ حاضر با اشاره به آراء و آثار دو شخصیت برجستۀ این حوزه، یعنی کلیفورد گیرتز و ویکتور ترنر، زمینه‌های مورد نظر را مطالعه کرده و به‌تفصیل نشان می‌دهد که اهم زمینه‌های شکل‌گیری این رویکرد عبارت‌اند از: 1. نقد و عبور از تطورگرایی و نگاه تاریخی، 2. عبور از کارکردگرایی، 3. عبور از ساختارگرایی، 4. تبلور و تأکید بر مفهوم خاصی از فرهنگ در بررسی‌های انسانی، 5. تبلور و تأکید بر تحقیق میدانی و استفاده از روش مشاهدۀ مشارکتی، و). ظهور رویکرد فرهنگ و شخصیت در بررسی‌های انسان‌شناختی و مطالعات دین‌شناختی.
صفحات :
از صفحه 505 تا 526
بررسی تحلیلی ارتباط ویشنو با جهان و انسان در بستره ی متون مقدس هندویی
نویسنده:
مجتبی زروانی ، نیلوفر سلمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در حوزه ی پژوهشهای نظری، تحقیقات متعددی راجع به ویشنو صورت گرفته است، لیکن پژوهش حاضر تلاش دارد سیر تحول رابطه ی ویشنو با جهان و انسان را که مسئله‌ی اصلی این پژوهش است، در متون مقدس هندویی و با نظر به دو دوره‌ی ودایی و پساودایی مورد بررسی قرار دهد. ضرورت این پژوهش وجاهت ویشنو در هندوئیسم و جایگاه متون مقدس در اندیشه معتقدان آن است. نظر به نشانه‌ها، ارتباط ویشنو با جهان در متون پساودایی علاوه بر دو وجه نگهدارنده‌گی و نجات‌بخشی که متعلق به دوره‌ی ودایی است، وجه هم‌بودگی را نیز شامل می‌شود. همچنین جنبه‌ی لطف و بخشندگی ویشنو که در دوره‌ی ودایی به طوریکسان با قهاریتش مطرح است، در متون پساودایی برجسته می‌شود و بر قهاریتش غلبه می‌یابد. این موضوع عینا در بحث ارتباط ویشنو با انسان وجود دارد. ضمن آنکه ارتباط ویشنو با انسان که در دوره‌ی ودایی بر محور برآورده ساختن نیازهای مادی انسان است، دچار تحول شده و بیشتر بر محور امور معنوی و تکامل روحی انسان قرار می‌گیرد.
صفحات :
از صفحه 88 تا 114
تحلیل مضامین پارادوکسیکال مولوی بر اساس روش تحلیلی یونگ
نویسنده:
ماجد غروی نیستانی، مجتبی زروانی
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
لطفا برای مشاهده متن چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.
صفحات :
از صفحه 75 تا 92
معرفت شناسی احساس در منظومه عرفانی بهاء ولد و مولوی
نویسنده:
مجتبی زروانی، ماجد غروی نیستانی
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
احساسات انسانی برای بسیاری منظومه های معرفتی، نقشی مناقشه برانگیز داشته و امری مساله ساز بوده است. در این میان، هر چند سنت های عرفانی، غالبا چنین احساساتی را جدی گرفته و حتی بنیان های معرفت را بر «دلایل دل» استوار ساخته اند، در عین حال، کمتر به گونه ای منقح، ساز و کار حصول معرفت از طریق احساسات انسانی در این هندسه های عرفانی مورد بحث واقع شده است. این مقاله بر آن است تا انی سازوکار را در منظومه عرفانی بهاء ولد و مولوی، واکاوی نماید. نگارندگان با تمرکز بر واژگانی چون «مزه» و «بو» در ادب این دو عارف، و نیز استخراج مولفه هایی چون «آمادگی درونی» و «نظر دوستی به هستی» در اندیشه ایشان، می کوشند تا در پرتو صراحت لهجه کم نظیر بهاء‌ ولد، ابهامات موجود در اندیشه مولانا در باب تاثرات درونی را شفاف تر سازند. به این منظور، با ارایه شواهد فراوان از معارف و مثنوی نشان داده شده که عواطف از منظر این دو عارف، منبعی موثق برای کسب بصیرت است و خصلتی معرفت شناختی دارد؛ و بالطبع در این معنا در مقابل تعقل قرار ندارد. همچنین حیثیت معرفتی احساسات و تاثرات درونی در اندیشه این دو عارف باعث شده که ایشان تاکیدی بر خصلت متمایز و منحصر به فرد تجربه دینی ننمایند و برای حصول معرفت، منعزل شدن از حواس انسانی را طلب نکنند. این امر در اندیشه بهاء ولد صراحت دارد و نگارندگان کوشیده اند آن را در منظومه معرفتی مولانا، بازیابی و بازخوانی نمایند.
صفحات :
از صفحه 147 تا 162
جریده برداری و سقایی؛ میراث قلندران و جوانمردان
نویسنده:
مجتبی زروانی، محمد مشهدی نوش آبادی
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
جریده برداری و سقایی از آیین های عزاداری در ایام محرم است که پایه گذار آن قلندریه و اهل فتوت بوده اند. منابع تاریخی از رواج این آیین ها در میان اهل فتوت در دوره ایلخانی و سپس صفویه خبر می دهند. در فتوت نامه های موجود از این آیین ها گزارش هایی در دست است که نشان می دهد این آیین ها در ایام محرم در میان طریقت های صوفی به ویژه قلندران به هنگام عزاداری اجرا می شده، و رواج عام در میان دسته های عزادار نداشته است. این آیین ها به تدریج به مثابه آیین های شیعی مورد توجه قرار گرفت و بن مایه صوفیانه آن به فراموشی سپرده شد، و از دوره قاجار و پهلوی از انحصار دراویش و قلندران خارج گشت و رواج عام یافت. با این اوصاف، هنوز صبغه و سابقه صوفیانه آن قابل شناسایی است. سقایی ذکر مصائب وارده بر عترت رسول خدا به ویژه امام حسین (ع) و یارانش به صورت نوحه سرایی دسته جمعی و هماهنگ بدون سینه زنی و زنجیرزنی و سنج و طبل زنی است.جریده، علم مخصوصی است که آن را در مقابل تکیه و حسینیه نصب می کردند، و در پیشاپیش دسته های عزادار حرکت می دادند. اسناد قابل اطمینانی در دست است که نشان می دهد در اواخر دوره قاجار در شهرهایی مانند کاشان هنوز جریده برداری مخصوص دسته های قلندران بوده، و حمل آن مستلزم اجازه بابای قلندران بوده است.
صفحات :
از صفحه 61 تا 90
براهمه در آثار متکلمان مسلمان
نویسنده:
مجتبی زروانی
نوع منبع :
مقاله
کلیدواژه‌های اصلی :
صفحات :
از صفحه 43 تا 55