جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

صفات خبری بخشی از متون دینی را تشکیل می‌دهد و مسلمانان در برابر این صفات دیدگاه‌های مختلفی دارند. وهابیان با ادعای تبعیت از سلف، در تفسیر صفات خبریه از ظاهرگرایی بهره برده و بر این باورند که صفات خبری خداوند باید بر همان معنای حقیقی و ظاهری خود حمل شود اما باید کیفیت این صفات را به خدای متعال واگذار نمود. در مقابل اخوان المسلمین نیز با ادعای تبعیت از سلف، رویکردهای متفاوتی در باب صفات خبریه را به سلف نسبت داده‌اند. پژوهش حاضر با روش توصیفی و تحلیلی به بررسی دیدگاه دو جریان پرداخته و این نتیجه را به دست می‌دهد که ادعای هر دو جریان در تبعیت از سلف مخدوش به نظر می‌رسد؛ زیرا سلف دارای نظر واحدی در این باب نبوده بلکه برخی از آنها قائل به تاویل صفات شده‌اند.

کتاب درس‌نامه تاریخ و عقاید زیدیه، اثر مهدی فرمانیان و سید علی موسوی نژاد پژوهشی است پیرامون تاریخچه زیدیه، از ابتدا تاکنون به‌همراه تشریح مهم‌ترین عقاید ایشان. این کتاب با پیشگفتار مهدی فرمانیان آغاز و مطالب در سه بخش و مجموعا پانزده درس، تنظیم شده است. در انتهای هر درس، خلاصه مطالب آن درس ارائه گردیده و سپس، پرسش‌هایی متناسب با مباحث هر درس، آورده شده است. کتاب حاضر به تاریخ زیدیه پرداخته است و در ابتدا، به معرفی زید بن علی و افکار و عقاید و آثار او پرداخته و سپس مهم ترین قیام های زیدیه بعد از قیام زید در قرن دوم و سوم را بیان می کند. همچنین به مهم ترین فرقه های زیدیه یعنی جارودیه، بتریه، سلیمانیه و اعتقادات آنها، مخصوصا درباره امامت و حضرت علی و شیخین اشاره می نماید. در بخش دوم این کتاب، عالمان و فقیهانی همچون قاسم رسی، یحیی بن حسین، ناصر اطروش، حاکم جشمی بن مرتضی و یحیی بن حمزه معرفی می گردند. در بخش سوم، عقاید زیدیه بررسی شده که اکثر اعتقادات آنها همانند امامیه است. در بخش آخر کتاب نیز، نویسندگان خلاصه ای از کتاب مصباح العلوم فی معرفة الحی القیوم را که شامل دلائلی برای اثبات معرفت اصول دین می باشد، ضمیمه نموده اند.

عصمت امام یکـی از اعتقادات شیعه است، که درآیات و روایات بر آن تأکید شده­ است؛ اما با این‌ وجود برخی از نو­اندیشان دینی؛ همچون محسن کدیور با انتخاب گزینشی برخی روایات، بر این باورند که اندیشه عصمت امام در طی قرون نخست مطرح نبوده ­است در تحقیق حاضر، سـعی شده ­است دیدگاه بازتاب یافته محسن کدیور درباره اندیشه عصمت امام با تکیه ‌بر آیات و روایات و بـا روش توصیفی تحلیلـی و رویکرد انتقادی مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد. نتایـج حاصـل از ایـن تحقیق نشـان می‌دهد دلایل محسن کدیور مبنی بر عدم طرح اندیشه عصمت در قرون نخست، به جهات مختلفی همچون: عدم ارائه شواهد کافی، مخالفت با آموزه‌های قرانی، مخالفت با آموزه‌های حدیثی، عدم توجه به دیدگاه سایر عالمان شیعی و مخالفت با دلایل عقلی عصمت، قابل پذیرش نیست. بدیهـی اسـت، نتیجه این تحقیق می‌تواند در تبلیغ اندیشه عصمت در عصر حاضر، نقش مهم و راهبـردی داشـته باشـد.

بسیاری از بزرگان امامیه در ضمن آثار و مکتوبات خود حکم به جواز استمداد و استغاثه به اولیای الهی داده اند. از جمله این آثار می توان به ذکر معجزات و کرامات ائمه اطهار علیهم السلام، پاسخ به سلفیه در باب استمداد از اولیای الهی، پذیرش ولایت تکوینی اهل بیت علیهم السلام و نقش ایشان در تدبیر امور عالم و فتوای فقهی فقهاء اشاره نمود، از اولین و مهمترین ادله در مشروعیت استغاثه، قول علمای امامیه به فاعلیت اولیای الهی در تدبیر امور عالم است که با اثبات ولایت تکوینی برای اهل بیت أطهار علیهم السلام و نقش ایشان در تدبیر امور عالم، طلب حاجت به نحو مستقیم از ایشان را جایز بلکه ضروری قلمداد نموده اند. بنابراین می توان گفت قول به استغاثه در میان بزرگان امامیه نه تنها مورد تأیید و به عنوان عقیده مطرح بوده بلکه ایشان به تبیین و دفاع کامل از آن در طول تاریخ تشیع پرداخته اند.