جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

واقعة تاریخی عاشورا، از دیرباز تا کنون در اشکال مختلفی از روایت نظیر مقتل­الحسین نقل شده است. مقتل­نگاری از شاخه­های مهم تاریخ­نگاری اسلامی است که با الگوهای جهانی شناختِ روایت انطباق دارد. تحلیل و بازخوانی مقتل­ها بر اساس نظریه­های جدید می­تواند در شناخت بیشتر و بهتر این آثار مؤثر واقع شود. مقتل «سرالأسرار فی مصیبۀ أبی الأئمۀ الأطهار‰» اثر جلیلی کرمانشاهی یکی از این مقتل­هاست که تا کنون مورد غفلت پژوهشگران بوده است. الگوی کنشی گرماس بستری را فراهم می­سازد تا با استخراج عاملان یک روایت و پی­رفت­های روایی، در نهایت ساختار روایی یک اثر را شناخت. نگارندگان در پژوهش حاضر به شیوة توصیفی - تحلیلی با رویکرد کنشی، مشارکین هر موقعیت را در روایت­های این مقتل استخراج نموده و با کنشگرهای گرماس تطبیق داده‌اند و پی­رفت­های روایی را نیز شناسایی کرده­اند. شخصیت­ها در این روایات در جایگاه شش کنش­گر ظهور می‌یابند و با توجه به کنش­های خود، پی­رفت­های روایی را شکل می­دهند. پس از بررسی و تحلیل ساخت روایی این مقتل، این نتیجه به دست آمد که الگوی کنشی با مقتل «سرالأسرار» قابل تطبیق است و طرح کلی روایت این مقتل، انسجام و ساختاری استوار دارد که زمینة بررسی کنشگرها و پی­رفت­های روایی را فراهم آورده است.