جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف درست طراحی‌ها برای بهبود نظام حکمرانی این است که وزن اخلاقی مشروعیت سیاسی پابرجا بماند. برای این منظور باید امر اخلاقی در شکل‌دهی به سیاست تقویت شود. در بدو امر تصور این است که می‌شود از طریق توانمند ساختن انسان‌ها با کمک ماشین‌ها به این منظور دست یافت؛ ولی واقع آن است که سطح پیچیدگی «هوش مصنوعی» به حدی بالا رفته است که سازگاری انسانی حکمرانی با آن پیچیدگی قابل ملاحظه‌ای یافته است. این گزارش کوشش می‌کند تا با الهام از منابع متنوع و متعددی که در زمینه e-Governance از 1996 تا 2019 در دست است (فهرست 112 منبع نمونه در انتهای گزارش آمده است)، 101 نکته و طرح مبحث را در زمینه اخلاق حکمرانی شبکه‌ای برای مطالعات آتی استخراج کند که فهرست و به اجمال تشریح می‌شوند. مراد از اخلاق حکمرانی - چنان‌که معنای واژه اخلاق (Ethics) نشان می‌دهد- دو دسته گزاره خواهد بود: یکی گزاره‌هایی که توصیه‌ها و یا به اصطلاح مرسوم کدهای اخلاقی مربوط به حکمرانی را ارائه می‌دهند و دیگری گزاره‌هایی که خصوصیات و در واقع خلق و خوی حکمرانی را بیان می‌کنند. این 101 نکته گزاره‌هایی هستند که هر طرح جامع برای حکمرانی فضای سایبر باید نسبت به آن‌ها موضع معقول، منسجم و خودبازسازی‌شونده‌ای اتخاذ کند. هر یک از این 101 نکته یک میدان مطالعاتی مفصل بوده و شایسته تعریف پروژه‌های پژوهشی متعددی است.

پوزیتیویسم به عنوان نگرشی خاص به حوزه علم و معرفت، مورد انتقاد فلاسفه بسیاری قرار گرفته است. در این میان، نقدهای شهید مطهری و یورگن هابرماس به پوزیتیویسم، به عنوان فیلسوفانی با نگاه واقع‌گرایانه، در دوره خود مورد توجه دیگران واقع شده و رویکرد انتقادی به پوزیتیویسم در فلسفه، علوم انسانی و علوم اجتماعی را تقویت کرده است. در این پژوهش با روش تطبیقی، در سه دامنه معرفت‌شناختی، روش‌شناختی و ارزش‌شناختی، به ارزیابی خاستگاه، شیوه‌ها و لوازم نقدهای این دو متفکر نسبت به پوزیتیویسم پرداخته شده و این نتیجه به دست آمده است: از یک‌سو اتحاد نگاه رئالیستیِ هر دو متفکر به مسئله شناخت، اشتراکاتی را برای آن‌ها در مواضع انتقادی نسبت به پوزیتیویسم و لوازم و نتایج این نگاه به وجود آورده و از سوی دیگر، تفاوت در خاستگاه و شیوه دیدگاه انتقادی‌شان نسبت به پوزیتیویسم، موجب بروز اختلاف دیدگاه میان آن دو شده است. هرچند دیدگاه انتقادیِ هر دو فیلسوف، فاقد نقد پوزیتیویسم از لحاظ انسان‌شناختی است.