جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

حقّ تداوم حیات، یکی از اصلی ترین امتیازات طبیعی بشر می باشد که دیگر حقوق طبیعی بر آن مبتنی و زمینه تکامل با آن محقق می گردد. بداهت حق برخورداری از این امتیاز، موجب گردیده تا برخی معاندین، به توهم انکار کرامت نامسلمانان و برخی مجرمان از سوی مکتب اسلام، این مکتب رهائی بخش را متهم به نادیده انگاشتن حق حیات آنان نموده و با ادعاء تهافت بخشی از احکام جزائی اسلام با حقوق بشر مدرن، چهره ای خشن و ضدبشری از اسلام را به نمایش گذارند.از نظر قرآن، که در صدر منابع حقوق اسلامی قرار دارد، کشتن انسان، فارغ از ویژگیهای نژادی، جنسیتی، طبقاتی و اعتقادی، "غیرحقّ" بوده و کرامت، فضیلت و حرمت این موجود در پیشگاه الهی، به نفس او، باز می گردد و تنها کشتن برخی انسانها به منظور پاسداشت و یا صیانت از حق حیات معنوی و مادی دیگر آدمیان، آنهم با شرائطی وِیژه "به حقّ"، قلمداد شده است.با تأمل در آیات قرآنی، موارد استثناء از اصل حرمت خون انسانها، در قاتل و محارب و فتنه گر (صادّ عن سبیل الله) خلاصه می گردد و علی رغم ادعاء برخی مفسران، آیات قرآن، هیچ گونه دلالتی بر مجازات دنیوی مرتد ندارد.با وجود آنکه اجراء قصاص، بعنوان عاملی بازدارنده از وقوع جنایت شناخته شده و از دیدگاه قرآن، خود عامل حیات تلقی گردیده، لیکن عنایت به حق فطری بازماندگان در عفو و یا مجازات قاتل، سبب شده تا قرآن، هرگونه الزام در قصاص قاتل را برداشته و در جهت حفظ جان قاتل، اولیاء دم را تشویق به عفو و خوبشتن داری نماید. قرآن در مورد مجازات محارب، مجریان دستورات الهی را ملزم به سلب حق حیات و کشتن ننموده و این اقدام تنها به عنوان گزینه ای اختیاری، مطرح شده است که می تواند هیچگاه مورد انتخاب قرار نگیرد. از نگاه قرآن، براه انداختن جنگ، خونریزی و کشتن انسانها به منظور گستردن حاکمیت و یا اجبار بر پذیرش اسلام، مردود بوده و با حق حیات فراگیر انسانها و آموزه لطیف "لا اکراه فی الدین"، قابل جمع نیست. واژگان کلیدی: حقّ، حیات، حقوق بشر، کشتن به حقّ

اهداف این پایان نامه آشنایی با روش تحقیق شرق شناسان در موضوعات قرآن شناسی و اسلام شناسی است و شناخت دیدگاه های جدید درباره نسخ در کتب مقدس به ویژه قرآن مجید و نقد و بررسی دیدگاهای شرق شناسان و پاسخ به شبهات مطروحه از جانب آنان است لذا سعی در پاسخ یابی به سوالاتی چون زمینه های ایجاد اندیشه ناسخ و منسوخ در قرآن کریم از دیدگاه شرق شناسان چیست ؟ دیدگاه شرق شناسان درباره ناسخ و منسوخ در قرآن و دیگر مسائل اسلامی در سده اخیر دستخوش چه تحولاتی شده و این تحولات ناشی از چیست ؟ را دارد براساس فرضیه های تحقیق از دیدگاه شرق شناسان توجیه نتاقض های موجود میان آیات قرآن به اختلاف میان قرآن و سنت اختلاف میان احکام قرآن و فقه و اختلاف فتاوی فقها زمینه های ایجاد اندیشه ناسخ و منسوخ در بین مسلمانان بوده است . در نیمه اول قرن بیستم عموما شرق شناسان و حیاتی بودن قرآن را پذیرفته بودند و در نتیجه ناسخ و منسوخ را تصرف بشری در این کلام دانستند در حالی که با گذشت زمان و در نیمه دوم قرن بیستم ، با مفروض دانستن ئحیانیت قرآن ، دیدگاه قبلی متعادل شده است . تحقیق حاضر که به روش کتابخانه ای انجام یافته مشتمل بر چهار فصل است در فصل اول کلیات و تعاریفی از مسئله ذکر شده است در فل دوم نسخ در قرآن از دیدگاه شرق شناسان مورد بحث قرار گرفته است که شامل بحث از زمینه های پیدایش و گسترش اندیشه نسخ در قرآن از دیدگاه شرق شناسان ، بررسی معنای نسخ از دیدگاه شرق شناسان ، نظر برخی از شرق شناسان درباره وقوع نسخ در قرآن با تطبیق بر انواع نسخ و پیامدهای نسخ در قرآن از دیدگاه برخی شرق شناسان است فصل سوم به نقد و بررسی دیدگاه های مشهور شرق شناسان در مورد نسخ می پردازد که شامل نسخ در قرآن و حدیث ، بررسی دیدگاه علمای شیعه درباره نسخ ، حکمت و انگیزه نسخ در قرآن از دیدگاه مسلمانان و تفاوت مبنایی آن با دیدگاه شرق شناسان ، نقد دیدگاه شرق شناسان در مورد زمینه های پیدایش و گسترش اندیشه نسخ در قرآن ، نقد و بررسی تعاریف شرق شناسان از نسخ و نقد و بررسی دیدگاه شرق شناسان درباره انواع نسخ است و فصل چهارم نیز بررسی روش شناسی شرق شناسان در پژوهش های اسلامی و روند کلی تغییرات آن را شامل می شود براساس نتایج حاصل از تحقیق شرق شناسان توجیه تناقض ها در قرآن ، اختلاف میان قرآن و سنت و اختلاف فتاوی فقها را زمینه های موجد اندیشه ناسخ و منسوخ در میان مسلمانان می دانند محوریت تحقیقات برخی از شرق شناسان درباره پیامدهای نسخ ، تشکیک در اتقان و استحکام متن قرآن ، زیر سوال بردن جنبه الهی و جاودانگی و نیز جهان شمول بودن آن بوده است در بررسی روش شناسی شرق شناسان تا نیمه اول قرن بیستم عموما وحیانی بودن قرآن زا نپذیرفته اند و در نتیجه ناسخ و منسوخ را تصرف بشری در کلام الهی دانسته اند در حالیکه با گذشت زمان از نیمه دوم قرن بیستم به بعد ، با مفروض دانستن وحیانیت قرآن دیدگاه قبلی متعادل شده است .