جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ابن‌خلدون و هگل به عنوان پایه‌گذاران «فلسفه‌ی تاریخ» در عالم اسلام و غرب به شمار می‌روند، لذا موضوع این پژوهش، توصیفی است در راستای بررسی نحوه‌ی مواجهه دو اندیشمند، از دو سنت مختلف، با مفهوم فلسفه تاریخ. در این تحقیق با روش مقایسه‌ای ابتدا ضمن تمرکز بر بنیاد‌های نظری ابن‌خلدون در کتاب «مقدمه» که زمینه‌ا‌ی نظری برای تامل در باب فلسفه تاریخ فراهم آورده است را بررسی خواهیم نمود، سپس اندیشه هگل، نحوه‌ی ورود، تبیین و نهایتاً چگونگی شکل‌گیری فلسفه‌ تاریخ در اندیشه‌ی او مورد بحث‌ قرار می‌گیرد. از این روی، سعی بر کشف ذات دو جانب اندیشه، جدای از اینکه مسیر گفتگوی طرفینی را فراهم می‌آورد، مقایسه را نیز میسر می‌سازد؛ رهیافتی‌که به روش مقایسه‌ی پدیدراشناسانه معروف است. ماحصل این مقایسه، با عنایت بر تمایز‌های دو اندیشمند، نتایج مشترکی است در ‌باب تاریخ و امر تاریخی، سیاسی و اجتماعی، نگاهی که حکایت از جبر محتوم و ضرورت اجتناب‌ناپذیر در حرکت تاریخ می‌نماید.

با­ظهور حاکمیت عباسیان در بین­النهرین و بنای بغداد به عنوان دارالخلافه، اهمیت سیاسی و اقتصادی آن منطقه به طور محسوسی رشد یافت. این شهر از اواسط سدۀ دوم ق به یکی از مراکز عمدۀ تحولات اقتصادی جهان اسلام تبدیل شد و با توجه به موقعیت جغرافیایی خاص (مرز اتصال بین دو جهان شرق و غرب) جایگاه ممتازی در عرصۀ تجارت­ و بازرگانی کسب کرد. سؤال اصلی پژوهش این است که چه دلایل و زمینه­هایی سبب گسترش­ و رشد تجارت بغداد در دورۀ ­اول خلافت عباسی شد؟ این تحقیق به­روش تاریخی، در تحلیل ­و تبیین چگونگی برآمدن بغداد به‌عنوان یکی از کانون­های مهم تجارت در این دوره می‌پردازد. یافته‌های پژوهش حاکی است که نقش موقعیت­ جغرافیایی­ و سیاسی بغداد و عبور راه‌های تجاری (خشکی و دریایی) شرق ­و غرب جهان اسلام از بین‌النهرین با مرکزیت آن و ایجاد امنیت و تأسیسات رفاهی سبب رشد و شکوفایی تجاری آن شهر شد. با توجه به کارکرد تجاری ـ بازرگانی بغداد، این شهر نقش مهمی در گسترۀ تمدن دورۀ ­اسلامی در عرصه‌های کشاورزی، صنعت، آموزش­ و علوم ایفا کرد.

این تحقیق بر اساس نظریۀ بازنمایی استوارت هال پیش رفته و بر آن است با اتخاذ این روش نسبت میان فهم آخرالزمانی و درک پایان تاریخی را با فتح ایران توسط اعراب مسلمان را با توجه به مفاد متن کتاب دینکرد بیان کند. از این قرار، می­توان این فرضیه را مطرح نمود که گزاره یا باور معنا‌‌داری خارج از گفتمان دین زردشتی برای پیروان آن دین وجود ندارد و علل رخدادها بیش از آنکه در پرتو واقعیت معاصر فهم شوند، در زمینه و بستری درون گفتمانی درک و تفسیر می ­شوند. کارویژه نظریۀ بازنمایی در اینجا، سنجش ریشه و تبار واقعیت­ نیست، بلکه تلاش برای شناخت این نکته است که درک آن واقعیت [فتح ایران] با چه رویه ­ها، نشانه­ ها، رمزها و صورت بندی‌های معنایی در گفتمان زردشتی همبستگی و هم ­آوایی پیدا می­کند. گفتمان مزبور، روایت شکست ایرانیان و فتح ایرانشهر را با عناصر امیدبخش پایان هزاره، ظهور موعود و پایان تاریخ این­ همان می­کند.

خانواده یکی از نظام های اولیه جوامع بشری است که با وجود تحولات فراوان در اهداف وکارکردهای خود ثابت مانده است و مناسب ترین نظام برای تأمین نیازهای مادی وروانی بشر بوده و بستری مناسب برای تأمین امنیت وآرامش روانی اعضا، برآورده کردن نیازهای عاطفی افراد، پرورش نسل جدید، اجتماعی کردن فرزندان فراهم نموده است. خانواده جایگاه آسایش و اطمینان ، اولین نهاد اجتماعی و اساس و بنیان هر جامعه است. محیط سالم خانواده ، فضاى بسیار مناسبى است براى شکوفا شدن استعدادهاى فکرى و روحى و جسمى فرزندان ، تا بتوانند، به سعادت خود و اجتماع کمک کنند. نگاه ائمه? به نظام خانواده بسیار عمیق و همه جانبه است.آنان نهاد مقدس خانواده را از بنیادی ترین، مهمترین، طبیعی ترین و تاثیر گذارترین نهاد های اجتماعی می دانند. امروزه بشر نیازمند استفاده از آموزه هایی است تا بتواند به رشد و تعالی و آرامشی که بدان محتاج است، برسد. مهمترین سوالی که در این تحقیق به دنبال پاسخ آن هستیم: سبک و سیره خانوادگی ائمه? به چه گونه ای بوده است؟ روش تحقیق در این پایان نامه به صورت توصیفی-تحلیلی می باشد. این پایان نامه شامل مباحثی در خصوص کلیات پژوهش؛ اهمیت خانواده در اسلام؛ ازدواج و شکل گیری خانواده در سیره ائمه?؛ مراحل تعلیم و تربیت فرزند در سیره معصومان? و در نهایت وظیفه مداری وحس مسئولیت پذیری زن و مرد در سیره ائمه? تهیه و تنظیم شده است.