جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این پژوهش با هدف دستیابی به الگوی جامع تربیت دینی از منظر امام موسی صدر صورت گرفته است. پژوهش از نظر هدف، کاربردی، از نظر داده‌ها، آمیخته (کیفی ‌و ‌کمی) و از نظر روش اجرای پژوهش، از نوع اکتشافی (مرحله کیفی) و پیمایشی مقطعی (مرحله کمی) است. در روش کیفی، به تحلیل محتوای کتاب‌های ادیان در خدمت انسان (صدر، ۹۵)، برای زندگی (صدر، ۹۱)، گام‌به‌گام با ‌امام (ضاهر، ۹۶)، نای و نی (صدر، ۹۴) و مدرسه تربیتی (ادیب و همکاران، ۹۷) و درس‌گفتارها پرداخته شد و 4 بعد و 28 مؤلفه استخراج شد. در روش کمی، روایی صوری پرسشنامه محقق ساخته، مورد تأیید قرار گرفت و پایایی پرسشنامه با ضریب آلفای کرونباخ 0. 899 مورد تایید قرار گرفت. جامعه آماری شامل 305 نفر از مدیران و معلمان مدارس استان سمنان و همچنین کارشناسان موسسه امام موسی صدر است. داده‌ها با روش‌های آماری توصیفی و استنباطی (SPSS و Amos) تحلیل شد. یافته‌ها نشان داد که الگوی نهایی تربیت دینی از منظر امام موسی صدر شامل چهار بعد: اهداف (رشد شناختی، جسمی، اجتماعی، عاطفی و معنوی)، روش‌ها (استفاده نکردن از الزام و اجبار، تربیت خانوادگی، عامل بودن، امر‌به‌معروف و نهی‌از‌منکر، اقناع فکری، آماده‌سـازی فضـا، تلقین، برقراری رابطه فرد با هستی، اسوه‌سازی، تسامح، برقراری عدالت و مشارکت در مسئولیت‌بخشی)، محتوا (ایمان، عمل صالح، فطرت الهی، حقیقت‌گرایی، واقع‌گرایی و رعایت اعتدال) و ملاک‌های ارزشیابی تربیت دینی (تربیت اخلاقی، عادت به دیگر پذیری، رابطه همدلانه، انفاق و تثبیـت پیوندهـای اجتماعـی) است.

پژوهش حاضر با هدف آگاهی از تأثیر آموزش ­فلسفه بر هوش هیجانی نو­آموزان پسر در مقطع پیش­دبستانی و با استفاده از روش پیش‌آزمون‌ـ‌پس‌آزمون همراه با گروه کنترل و گروه آزمایش انجام شد. ابزار مورداستفاده، پرسش‌نامه هوش هیجانی تزل (2010) بود و به‌منظور تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آزمون‌های آمار توصیفی و استنباطی همچون تحلیل کواریانس تک‌متغیره و نرم‌افزارspss نسخه 23 استفاده شد. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش متغیر مستقل (آموزش فلسفه کودکان) توانست منجر به ایجاد تفاوت معنادار در میانگین نمرات متغیر وابسته (هوش هیجانی) در مرحله‌ی پس‌آزمون در سطح خطای 05/0 گردد که با کنترل متغیرهای مداخله‌گر، میانگین نمرات هوش هیجانی با آموزش فلسفه افزایش یافت. همچنین نتایج تحلیل کواریانس چندمتغیری، تأثیر آموزش فلسفه را بر ابعاد هوش هیجانی نوآموزان نشان داد که منجر به ایجاد تفاوت معنادار در میانگین نمرات متغیرهای ادراک و ابراز هیجانی، شناخت و تحلیل هیجان‌ها و نیز مدیریت هیجان‌ها در مرحله‌ی پس‌آزمون در سطح خطای 05/0 شد؛ و میانگین نمرات متغیرهای ادراک و ابراز هیجانی، شناخت و تحلیل هیجان‌ها و نیز مدیریت هیجان‌ها افزایش یافت. ازاین‌رو می‌توان نتیجه گرفت این امکان وجود دارد که با انجام نوآوری‌هایی در روند آموزش‌وپروش کودکان، بتوان هوش هیجانی و قدرت کنترل هیجان‌ها در کودکان را افزایش داد.

نیاز به پرستش و نیایش یکی از نیازهای اساسی است که در عمق روان بشر وجود دارد. انسان به اقتضای فطرت و سرشت خویش به خدا و پرستش او گرایش دارد. این گرایش پدیده‌يی خارج از وجود انسان نیست، بلکه در عمق جان و ضمیر او ریشه دارد و اگر جز این بود، اساساً مفهوم خداپرستی تحقق نمییافت. اسلام برای اینکه پیروانش را بسوی پرستش و اكمال در بعد روحی و معنوي حرکت دهد، دستوراتی را ارائه داده است. در تفكر اسلامي، انسان در مقام جانشين خدا، خلافت اللهي بر روي زمين عهده‌دار امور است. براي كسب اين مقام، بايد از دوران خردسالي، زمينه‌سازيها و اقدامات لازم صورت گيرد تا كودك آمادگي پذيرش تكاليف الهي را در زمان بلوغ پيدا كند. بنابرین از همان دوران کودکی لازم است فلسفه نیایش و پرستش را به کودک تعلیم داد و او را در مسیر دستورات اسلام تربیت نمود. از اینرو نوشتار حاضر با هدف بررسی نیایش و پرستش، تعلیم و تربیت و «فلسفه و کودک» به روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی موضوع میپردازد و مباحثي چون: حقیقت پرستش و تأثیر آن بر انسان، آثار نيايش و پرستش در زندگی، انگیزة پرستش، ریشه‌های پرستش و فواید آن، محتواي پرستش، اهمیت تربیت و تفكر فلسفي برای كودكان و نقش تعلیم و تربیت فلسفی کودکان در توجه به نیایش و پرستش را بررسي مينمايد. نتیجه تحقیق نشان میدهد کودکان همانند هر انسانی، صاحب‌ تفکر‌ و اندیشه‌اند و علاوه بر این فطرتاً کنجکاو هستند. با جهت دادن به حس‌ کنجکاوی‌ کودکان میتوان آنان را اندیشمندانی خلاق‌ بار آورد. این خلاقیت‌ سبب‌ رشد عقلانی کودک میشود و با این روش‌ است‌ که کودک، متفکر و منتقد‌ بار‌ می‌آید و سپس می‌آموزد با‌ انتقاد از اندیشه‌يي، ذهن خود را‌ بسمت‌ اندیشه‌يي برتر‌ که‌ از‌ خلاقیت کودک سرچشمه میگیرد‌، سوق دهد. اما عدم پرورش تفکر خلاقانه، تقلیدی بودن رفتار فرد را به همراه دارد‌ که در‌ اینصورت‌ قدرت‌ تفکر و انتقاد را از کودک سلب میكند.