جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

آرامش و صلح میان انسان‌ها یکی از آموزه‌های آرمانی اسلام است که تعالیم دینی بر آن تأکید کرده است، ولی با توجه به اوضاع و احوال حاکم میان مسلمانان و کفار غیر اهل کتاب، درباره انعقاد پیمان صلح میان آنها بین فقهای مذاهب اسلامی دو دیدگاه حداکثری و اعتدالی به چشم می‌خورد. علمای متقدم جهاد با کفار غیرکتابی را تا زمان اسلام‌آوردن آنها یا کشته‌شدنشان واجب می‌دانند و انعقاد پیمان ترک نزاع با آنها را جز در حالت ضرورت جایز نمی‌دانند. اما عده‌ای از متأخران قتال را فقط با کافران اهل فتنه و تعدی، و ناقضان پیمان جایز می‌شمرند و معتقدند صلح یا باقی‌ماندن بر پیمانِ سازش با کافرانِ غیرفتنه‌گر و ناقض پیمان که خواهان صلح و زندگی مسالمت‌آمیز با مسلمانان‌اند جایز است. دیدگاه اخیر با مجموع تعالیم اسلامی تطابق بیشتری دارد. از این‌رو در این پژوهش ضمن مطرح‌کردن دلایل دیدگاه نخست و نقدشان، دیدگاه اخیر با استناد به دلایل متعددی از قرآن، روایات و سیره به اثبات رسیده است.

سب، ناسزا و فحش از مفاهیمی است که در اسلام به شدت مورد سرزنش قرار گرفته است و عقاب شدیدی در فقه اسلامی برای ساب مقررگشته است. در مقابل واژه لعن در قرآن و از قول پیامبرΟ ذکر شده که متأسفانه برخی از خلفای اموی این دو مفهوم که حکم متضاد دارند را قرین هم کرده و نسبت به معصومین βاین بدعت را رواج دادند. لعن که به معنای طرد و دور شدن از رحمت الهی همراه با خشم و تنفر است و به عنوان سنتی از سنن خدا و رسولشΟ محسوب می‌شود. از آن‌جا که کسی نمی‌تواند قرآن را انکار کند، این سنت در قرآن خدشه‌دار نشده است و به همین سبب تمامی مذاهب فقهی لعن را جایز می دانند. اما اختلاف و تفاوت آراء علمای مذاهب فقهی، بیشتردر مشخصات ملعونین است که برخی ازمذاهب معتقدند فقط به همان اجمال و اطلاق آیات باید بسنده کرد زیرا ما اطلاعی از توبه یا عدم توبه اشخاص نداریم، اما فقهای امامیه معتقدندکه لعن اشخاصی که مستحق لعن الهی هستند با شرایطی که در فقه بیان شده، جایز است. در این پژوهش، واژه لعن به عنوان یک موضوع فقهی از نظر علمای فریقین بررسی و بعد از تبیین واژه های لعن ، لاعن، و ملعون ، به شرایطی که باید همراه لاعن و ملعون باشد پرداخته و سپس برخی از احکام آن ها بیان شده است.از جمله احکام و شرایط لاعن، شناخت کامل وی نسبت به ملعون و دانستن زمان و مکان لعن و دانستن جرم ملعون ونداشتن صفات ملعونین وهمچنین عمل کردن به قاعده اهم و مهم در شرایط تزاحم می باشد. در مورد احکام ملعون ، باید مستحق لعن از طرف خدا مشخص و محزر شود و با قواعد اصولی و تفصیل آن با روایات رسول خداΟو معصومینβمنطبق باشد. و در بررسی برخی ازاحکام فرعی همچون « اگر لعن موجب مفسده ای فراگیرتر شود...» در این صورت نه اینکه جایز نیست بلکه حرام است.روش تحقیق، فقهی و از نوع بنیادی به صورت توصیفی و جمع‌آوری اطلاعات متنی و کتابخانه‌ای است که در سه فصل تنظیم شده استواژگان کلیدی: لعن، لاعن، ملعون، حکم، مذاهب فقهی