جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مرگ مسئلۀ مهمي براي انسان‌ها در طول تاريخ بوده، لذا اديان، سنت‌هاي فلسفي، رويکردهاي رروان‌شناختي و روان‌پزشکي هم، به تجزيه و تحليل اين پديده پرداخته‌اند. در اين ميان رويکرد روان‌شناسي وجودي نگاهي جدي‌تر به مرگ داشته و نگاه بدبينانه برخي مکاتب فلسفي و رروان‌شناختي را ندارد. اين پژوهش به بررسي رويکرد روان‌شناسي وجودي و منابع اسلامي دربارۀ موضوعِ مرگ و تصويري که از آن ارائه مي‌دهند، فارغ از پرداختن به کيفيت‌هاي پيش و پس از مرگ، پرداخته است. هدف از بررسي «مرگ» براساس روان‌شناسي وجودي و منابع اسلامي، پاسخ به سه سؤال است. بررسي واقعيتِ مرگ در روان‌شناسي و منابع اسلامي، اولين پرسش پژوهش حاضر است. دومين پرسش پژوهش، ويژگي‌هاي مرگ از نظر روان‌شناسي و منابع اسلامي می‌باشد؛ لذا پس از بررسي مرگ در روان‌شناسي وجودي و منابع اسلامي، ويژگي‌هاي مرگ از نظرگاه اين دو رويکرد بررسي شده است. سومين پرسش پژوهش، مقايسة اجمالي بين دو رويکرد روان‌شناسي وجودي و منابع اسلامي، پيرامون مسئله مرگ، مي‌باشد که اشتراکات و تفاوت‌هاي اين دو رويکرد تبيين مي‌شود. روش اين پژوهش توصيفي ـ تحليلي مي‌باشد، يافته‌هاي روان‌شناختي و منابع اسلامي به‌صورت کتابخانه‌اي، از طريق بررسي و تبيين منابع، تجزيه و تحليل شده است.

پژوهش حاضر با هدف بررسي مفهوم «شجاعت» در منابع اسلامي و تعيين مؤلفه‌ها و خرده‌‌مؤلفه‌هاي اين سازه انجام شده است. يافته‌هاي پژوهش از طريق بررسي و تحليلِ آيات و روايات به صورت «کتابخانه‌اي» جمع‌آوري و تجزيه و تحليل شد. مؤلفه‌ها و خرده‌‌مؤلفه‌هاي «شجاعت» نيز به روش توصيفي ـ تحليلي براساس رتبه‌بندي کتب روايي و با استفاده از رتبه «الف» و «ب» استخراج و تبيين گرديد. با تتبع در منابع ديني پنج واژه «الشجاعة»، «النَّجْدَة»، «صِدْقُ الْبَأْسِ»، «الجُرأة»، و «قوّة‌ القَلب» استخراج و تجزيه و تحليل گرديد. يافته‌هاي اين پژوهش در سه سطح قابل ملاحظه است: اول. عناصر و مؤلفه‌هاي سازه «شجاعت» که در دو قلمرو تقسيم‌بندي مي‌شوند: 1. قلمرو رواني (ذهني): انگيزه مقاومت، قوي‌دل و پردل بودن؛ 2. قلمرو عملي (عيني): اقدام و ورود در ناملايمات، دفاع کردن، ايستادگي و مقاومت. دوم. تعريف سازه «شجاعت» که عبارت است از: توانايي رواني که در فرد انگيزه‌اي براي مقاومت‌ ايجاد کرده، او را به اقدام و ورود در ناملايمات و دفاع کردن واداشته و وي را در برابر دشواري‌ها و تلخي‌هاي مبارزه شکيبا و پايمرد مي‌سازد. سوم. يافته‌هاي پژوهشي در زمينه نشانه‌هاي (خرده‌مولفه‌ها) شجاعت مي‌باشند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی مفهوم «شجاعت» در منابع اسلامی، روان‌شناسی ‌مثبت و بررسی تطبیقی آن انجام شده است. یافته‌های پژوهش از طریق بررسی و تبیین منابع اسلامی به‌صورت «کتابخانه‌‌ای» جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل شد. مؤلفه‌هایِ «شجاعت» نیز به روش توصیفی ـ تحلیلی براساس رتبه‌بندی کتب روایی و با استفاده از رتبه «الف» و «ب» استخراج و تبیین گردید. با تتبع در منابع دینی پنج واژۀ الشجاعه، النَّجْدَه، صِدْقُ الْبَأْسِ، الجُرأه و قوة‌القَلب استخراج و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. پس از بررسی و شناسایی مؤلفه‌ها، شجاعت براساس منابع اسلامی و کتب لغت چنین تعریف می‌شود: شجاعت یک توانایی روانی است که در فرد انگیزه‌ای برای ایستادگی و مقاومت‌ ایجاد کرده و فرد را به اقدام و ورود در ناملایمات و دفاع کردن واداشته و او را در برابر دشواری‌ها و تلخی‌های مبارزه، شکیبا و پایمرد می‌سازد. در قسمت دوم پژوهش، شجاعت در روان‌شناسی مثبت مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت که با بررسی دیدگاه‌های روان‌شناسان مثبت‌‌نگر و جمع‌بندی اقوال آنها، به این تعریف از شجاعت رسیدیم که؛ شجاعت در روان‌شناسی مثبت عبارت است از اعمال ارادیِ میل آگاهانه به خطرپذیری، که به‌عنوان نیروی محرکه، شخص را برای رسیدن به هدف در موقعیت‌های خطرناک و تضادهای بیرونی / درونی پشتیبانی می‌کند؛ هرچند ممکن است هیجان ترس در فرد وجود داشته باشد.