جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

تقدسِ عناصر و مؤلفه‌هاي يک دين / آيين از مهم‌ترين ويژگي‌هاي آن محسوب مي‌شود. مقدسات در يک دين، محمل و محور بسياري از اعمال و آموزه‌هاي آن دين هستند. اديان ابراهيمي (يهوديت، مسيحيت و اسلام) نيز داراي مقدسات فراواني‌اند که هر کدام با توجه به معيار و ملاک خود، تقدس يافته‌اند. يکي از مباحث مهم در خصوص مقدسات، ملاک تقدس آنهاست. ملاک تقدس در اديان ابراهيمي را مي‌توان از کتب مقدسشان استخراج کرد. در اين نوشتار، ملاک تقدس اموري مانند خدا، مکان، زمان، افراد و اشيای مقدس بررسي شده است. براساس يافته‌هاي اين تحقيق، با توجه به توحيدي بودن اين سه دين، مي‌توان ملاک و معيار تقدس در اين اديان را اصطفا، توجه، وضع، اراده، تجلي، امر و نهي الهي و مرتبط بودن به خدا دانست. البته در يهوديت و مسيحيت با توجه به تقدس قوم و الوهيت حضرت عيسي، ملاک تقدس در اين دو دين با اسلام از جهاتي متفاوت است.

قرآن و عهدین به‌عنوان منابع اصلی دو دین ابراهیمی (مسیحیت و اسلام) مورد استفاده است. در این بین با اضافه شدن سنت، نظرات مختلفی در باب رابطة این دو منبع اصلی با آن شکل گرفت. ازآنجاکه در اسلام و مسیحیت مذاهب مختلفی ایجاد شدند. در این مختصر برای انسجام بحث به شیوة توصیفی ـ تحلیلی به این موضوع پرداخته می‌شود، که از منظر امامیه و آئین کاتولیک رابطة قرآن و عهدین با سنت چگونه است؟ و سعی شده است تا با توجه به منابع هریک از این دو آئین، این رابطه بیان شود. برای روشن شدن نظر مورد قبول، از چهار دیدگاه کمک گرفته شده و مشخص شد که اولاً از نظر امامیه و آئین کاتولیک بین قرآن و عهدین با سنت رابطة طولی برقرار است؛ ثانیاً سنت در مسیحیت مقدم بر کتاب مقدس بوده و علت آن عدم کتابت کتاب مقدس در مسیحیت اولیه است؛ و در امامیه قرآن با سنت همراه بوده و بعد از کتابت قرآن کریم، سنت هم‌زمان حول آن شکل گرفته است.

دعا به‌مثابه‌ عهد باطني انسان و خداوند متعال و حلقه اتصال قلبي او با مبدأ پيدايش خويش، امري مشترک در ميان اديان ابراهيمي است، به‌گونه‌ای‌که هر موحدي به‌خوبي حس می‌کند بدون دعا نمي‌توان طعم شيرين ايمان به غيب را درک نمود. به سبب جايگاه خاص دعا، اين مقاله به دنبال مقايسه تطبيقي ارکان دعا در قرآن کريم و عهدين برآمده است. اين تحقيق ازیک‌سو در دعاپژوهي و از سوي ديگر، در مباحث بين‌الاديان کاربرد دارد. روش نويسندگان مقايسه و تبيين مشترکات به سبکي جامع است تا گامی در مسير تقريب مذاهب باشد. بدین‌روی، در سه بخش، جوانب گوناگون مربوط به ارکان دعا بررسی شده است: ارکان دعا در عهد عتيق، ارکان دعا در عهد جديد و ارکان دعا در قرآن. سپس مقايسه و ارزيابي صورت گرفته است. در مسير تحقيق، اشتراکاتي به دست آمد که نشان‌دهنده وحدت اديان آسماني در جريان از سرچشمه‌ قادر متعال براي حرکت به سوي تمدني جامع و نوين است.

کتاب 101 Clear Contradictions in the Bible نوشتة شبير علي، به بررسي 101 تناقض عهدين پرداخته است. در مقابل، چهار مبلّغ مسيحي به آن پاسخ داده‌اند. اين دفاعيه، مشتمل بر مقدمه‌اي است که مقالة پيش‌رو درصدد است تا آن را به‌شيوة توصيفي تحليل و بررسي کند. اين مقاله با پاسخ به اين مقدمه نشان داد که نمي‌توان وجود تناقض در کتاب مقدس را انکار کرد و نيز نشان داد كه نمي‌توان با استناد به اينکه کتاب مقدس الهام است و آيات قرآن نيز آن را تصديق کرده است، براي کتاب مقدس اعتبار و حجيت ثابت کرد. مطلب ديگر اينکه، چه پاسخ نويسندگان درست باشد يا نباشد، ديدگاه مسلمانان دربارة کتاب مقدس تغيير نخواهد کرد؛ يعني اعم از اينكه تناقض در کتاب مقدس باشد يا نباشد، مسلمانان براي کتاب مقدس اعتبار مطلق قائل نيستند؛ بلکه قرآن کتاب مقدس را في‌الجمله تصديق کرده است.

مسیحیت از جمله کلیسای پروتستان، در طول حیات خویش با چالش های مختلفی روبه رو شده است. یکی از این چالش ها، پیدایش الهیات لیبرال بود. نهضت اصلاح دینی، که در قرن شانزدهم به قصد بازاندیشی در باورهای مسیحیت پدید آمد، در برابر این چالش چه واکنشی از خود نشان داد؟ اینکه نهضتی بخواهد به باورهای دینی موجود نگاه تازه ای بیندازد، موهم این است که گویا قصد دارد به برخی اصول بی توجهی کند، یا از آنها دست بردارد. درحالی که کلیسای پروتستان با اصرار بر باورهای پذیرفته شده در کلیسای اولیه مانند تثلیث، تجسد و فدا، نشان داد که در برابر این چالش ها مقاومت کرده و از این باب تحول چندانی را نپذیرفته است.