جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

علامه حلی در کتاب منهاج الکرامة مصداق «صَدَّقَ بِهِ» در آیه 33 سوره زمر را همانند بسیاری از مفسرین بزرگ، امام علی% می­ داند. ابن‌تیمیه در پاسخ به علامه، اشکالاتی را در سه وجه مطرح کرده است که در وجه اوّل به وثاقت راوی حدیث، اشکال گرفته و در وجه دوم آن را با کلام دیگر که می­ گوید ابوبکر، صدیق است، معارض دانسته و در وجه سوم، این کلام را عام دانسته و گفته است که می­تواند شامل افراد زیادی شود. در این مقاله با روش تحلیلی‑ توصیفی، ثابت خواهیم کرد که اوّلًا بنا بر نظر علمای رجالی اهل‌سنّت، مجاهد، راوی این حدیث، ثقه است و غیر از مجاهد، راویان دیگری نیز آن را نقل کرده­اند و ثانیًا قول صدیق‌بودن ابوبکر، سند معتبری ندارد و به همین دلیل برخی از بزرگان اهل‌سنّت این لقب را مخصوص علی% می­دانند. ثالثًا در صورت عام‌بودن آیه، مصداق بارز آن امام علی %است که اولین تصدیق‌کننده می­ باشد.

«سب» به‌عنوان مصداقِ تامِ بغض، از ابتدای زندگیِ بشر تاکنون در بین مردم شایع بوده است و عده‌ای برای نشان‌دادنِ بغض و کینۀ خود به جریان یا اشخاصی خاص، به این اقدام مبادرت می‌ورزند. یکی از این موارد، سبّ صحابۀ پیامبر است که در این مقاله سعی بر این است با استفاده از روش تحلیلی‌توصیفی دیدگاه فقهای احناف را دربارۀ سابّ صحابه با بهره‌گیری از متون فقهیِ آنان بررسی، و روشن نماییم. اگر سابّ صحابه جمیع صحابه یا بعضی از آنها را به‌دلیل صحابی بودنِشان سب یا تکفیر کند، فقهای مذهب حنفی همانند دیگر مذاهب اهل‌سنت حکمِ او را کفر می‌دانند؛ ولی اگر فردی صرفاً بعضی از صحابه را به‌دلیلی غیر از صحابی بودن سب یا تکفیر کند، مشهور فقهای حنفی حکمِ او را کفر نمی‌دانند و فقط معتقدند که وی فردی فاسق، مبتدع، ضال یا باغی است. دربارۀ سابّ شیخین نیز فقهای مشهور حنفی حکمِ تکفیرِ چنین فردی را رد کرده و حکمِ او را همانند سابّ صحابه دانسته‌اند.