جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

گزاره‌های اخلاقی از دیرباز ذهن اندیشمندان دینی را متوجّه این مطلب کرد که چه اشتراک و افتراقی در متون مقدس وجود دارد تا بتوان از ظرفیت آن در جهت برقراری روابط بین‌الادیانی استفاده کرد. این مسئله باعث شد تا برخی گزاره‌های اخلاقی جنبه نظری پیدا کند و اظهارنظرهای گوناگون در این حوزه مطرح شود. در نوشتار پیش رو گزاره‌های اخلاقی مربوط به «ازدواج، خانواده و طلاق» از دیدگاه اسلام، مسیحیت و یهودیت بررسی شده است. مهم‌ترین دستاورد این مقایسه این است که تنها راه دست‌یابی به رفع نیازهای جنسی و عاطفی، ازدواج و تشکیل خانواده است، با این تفاوت اساسی که قرآن، رهبانیت و تجرد را مذموم و زمینه‌ساز گناه شمرده، و ازدواج را عامل تکامل و تقرب الاهی می‌داند. در حالی که در کتب مقدس تورات و انجیل ازدواج مقدس شمرده شده، ولی انجیل تجرد را پسندیده‌تر قلمداد می‌کند. طلاق نیز بین تمام شرایع آسمانی مبغوض محسوب شده و فقط در اجرای برخی از احکام آن تفاوت دیده می‌شود.

«احسان» یکی از مفاهیم ارزشمند اخلاقی است که در تعالیم دین مبین اسلام و ادیان پیشین تأکید جدی و اساسی بر آن شده است. با توجه به متون کتب مقدس می‌توان گفت هدف غایی ادیان ‌‌الاهی، بسط و گسترش نیکوکاری است. در قرآن و کتب عهدین، آیات و تعالیم ارزشمندی ذکر شده است که عمل به هر یک از آنها می‌تواند انسان را به سرمنزل مقصود راهنمایی کند و مقدمات تقرب وی را به درگاه خداوندی بیش از پیش هموار سازد. این پژوهش با تکیه بر روش توصیفی‌تحلیلی و با هدف تطبیق دیدگاه قرآن و کتب عهدین دربارۀ مصادیق «احسان» صورت گرفته است. در نتیجه با توجه به آیات قرآن و تعالیم عهدین، می‌توان تصویری روشن از جایگاه واقعی تعالیم قرآنی در نهادینه‌سازی آموزه‌های اخلاقی و تأثیر بیشتر آن بر تعالیم عهدین ارائه کرد. نتایج بررسی تطبیقی نشان می‌دهد مصادیق «احسان» در قرآن و کتب عهدین شامل زکات، صدقه، انفاق، اطعام نیازمندان و محبّت است که می‌تواند به گروه‌های مختلف جامعه اختصاص یابد؛ اما تفاوتشان در این است که در قرآن نسبت به کتب عهدین، احسان تنوع بیشتری دارد و بر آن تأکید بیشتری شده است.