جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

علامه طباطبایی و علامه عسکری، هر دو اصل وقوع نسخ (در بین احکام شرایع آسمانی به استناد آیات قرآن و نسخ در دایره احکام اسلامی را به استناد روایات) پذیرفته اند. هر دو عالم نسخ را مشروط بر وقوع آن در زمان پیامبر(ص) و مشمول احکام شرعی دانسته و معتقدند، لازم است قبل از وقوع نسخ ، فرصت کافی برای عمل به حکم منسوخ وجود داشته باشد. این دو عالم هر دو آیه 106 سوره بقره و 101 سوره نحل را با وجود ترجمهء متفاوتِ واژگان، مربوط به حوزه نسخ می دانند، اما علامه عسکری بر پایهء سیاقی گسترده تر از آنچه علامه طباطبایی بیان می کند؛ آن را در حوزه نسخ احکام شرایع پیشین در شریعت اسلام به شمار آورده ولی علامه طباطبایی لفظ آیه را اعم در نظر گرفته است که به طور قطع احکام منسوخ شده در شریعت های سابق و آیه قرآن را نیز شامل می شود . علامه عسکری با تبیین دو نوعِ وحی قرآنی و بیانی، و به استناد تاریخ و ترجمه لغات آیات ، در برخی مصادیقِ ذکر شدهء در روایات و کتب دیگر، معتقد به عدم وجود آیات منسوخ در قرآن بوده و علامه طباطبایی با غالب دانستن روایات نسخ و به استناد ترجمه ای که از آیات قرآن ( 106/2 و 101/16 ) بیان می کند 8 آیه از آیات قرآن را منسوخ و خارج از دایره عمل می داند.

باور به منجی و موعودگرایی، از مسائل مهم موردتوجه همه ادیان الهی و غیر الهی است و با عنوان اصل مهدویت، در علوم اسلامی موردتوجه اندیشمندان است. همواره در طول تاریخ برخی از مسلمانان و خاورشناسان با انگیزه‌های مختلف، ضمن ایراد شبهاتی به انکار و مخالفت با اصل مهدویت پرداخته‌اند ولی اهمیت مسئله گروهی از اندیشمندان مسلمان را بر آن داشته تا به بررسی و نقد شبهات و پاسخ به آن‌ها بپردازند. این مقاله به روش مطالعات کتابخانه‌ای و تحقیقات نظری انجام‌شده و بر اساس تحقیقات تاریخی انجام‌شده در کتب حدیثی اولیه اهل سنت شبهه «اعتقاد به مهدویت از عقاید قدمای اهل سنت نیست» را نقد و تحلیل نموده است و با بررسی احادیث متعدد مرتبط با اصل مهدویت که در منابع اولیه و مورد اعتماد اهل سنت موجود است و توسط دانشمندان بزرگ سنی تأیید شده است، بر این امر تأکید کرده است که مسئله مهدویت منحصر به شیعیان و برخواسته از افکار سیاسی ایشان نیست، بلکه موردقبول همه مذاهب اسلامی است.

خدای متعال در قرآن (آیه 30 انبیاء و 45 نور) خلقت هر موجود زنده‌ای را از «ماء» دانسته است. مترجمان و مفسران این کلمه را به آب (یا به شکل ترکیب هیدروژن و اکسیژن و یا مایع حاوی نطفه) ترجمه و تفسیر کرده‌اند. از آن جا که بسیاری از موجودات زنده، مانند فرشتگان، پریان، حضرت آدم و عیسی و پرندگان خلق شده به دست آن حضرت، آفریدۀ از آب نیستند و از طرفی گیاهان و بسیاری از حیوانات از طریق نطفه ایجاد نشده‌اند، مفسران ناگزیر شده‌اند عبارت «کل شیء حی» را در این آیه محدود سازند و به دلایل مختلف، موجودات یادشده را از شمول این آیه خارج سازند. در ضمن گرچه بسیاری از مفسران، خلقت موجودات زندۀ انتخاب شده را از آب دانسته‌اند، ولی در توضیح سخن خود نتوانسته‌اند پایبند به آن باقی بمانند و معنای آیه را تغییر داده و حیات موجودات را وابسته به آب دانسته‌اند و در عمل، معنای منتخب خود را تغییر داده‌اند. با بررسی دقیق روایات، به دست می‌آید که منظور از ماء، مادۀ اولیه آفرینش است که بسیار لطیف می‌باشد و خدای متعال همۀ موجودات دنیوی و اخروی را از آن آفریده است. با چنین رویکردی، نباید اسم خاص ماء در این دو آیه و برخی از روایات به آب ترجمه شود؛ آنگاه آفریده شدن هر موجود زنده‌ای از ماء، به راحتی توجیه می‌گردد و نیازی به محدود ساختن عبارت «کل شیء حیّ» و خروج از ظاهر آیه نیست و مفسر می‌تواند پایبند به ترجمه خود باقی بماند و در شرح سخن خویش از ترجمۀ اولیه خود رویگردان نشود.

رشد روزافزون دین اسلام در طول تاریخ، موجب تلاش‌های گوناگون دشمنان اسلام برای نابود کردن آن شده و یکی از راهکارهای آن‌ در طول تاریخ جنگ نرم بوده و انکار مهدویت نیز از مؤلفه‌های اصلی آن است. دشمنان در این مسیر قدم‌های بسیاری برداشته‌ و سعی نموده‌اند از راه‌های مختلف به مسئله مهدویت ضربه وارد کنند که یکی از آن راه‌ها انکار مهدویت است. در این مقاله، ضمن تعریف و تبیین جنگ نرم به معرفی انکار مهدویت به‌عنوان یکی از مؤلفه‌های اصلی جنگ نرم پرداخته‌شده و شبهات منکرین مهدویت بیان گردیده و بر پایه ضوابط عقلی و توصیفی تحلیل‌شده با این هدف که با این معرفت افزایی گامی در جهت تقویت معارف شیعی برداشته شود و یکی از ابزارهایی را که برای ضربه زدن به مهدویت و درنهایت اسلام مورداستفاده قرارگرفته را تبدیل به قدرت نرم نموده و در جهت منافع اسلام از آن بهره برده و اهداف استعماری دشمنان اسلام تبیین و معرفی گردد.

هرانسان معتقدی براین باور است که اعتقاد راسخ به دینباعث سعادت دنیا و آخرت انسانهامی شود. باور دینی یک باور فطری است اما بعضی عوامل باعث پوشیدگی این فطرت شده وسبب گریز از دین می گردد. عوامل برون دینیمانند وسوسه های شیطان، تهاجم فرهنگی دشمنان دین وفقرفرهنگی و اجتماعی و همچنین عوامل درون دینی مانند عملکرد بد متولیان دین، ورود خرافات و شناساندن نادرست دین به افراد ، دلایل گریز آنها از دین می باشد. با حذف این عوامل می توان به اقبال بیشتر افراد به دین کمک کرد.اصلی ترین راه جذب مردم به دین، شناساندن دین صحیح ، باروشهای درست به مردم می باشد، به اعتقاد ما دین صحیح دین همراه با ارشاد معصومین علیهم السلام می باشد که بدون آن دین داری ناقص شده و ارزشی نخواهد داشت. اگر مردم دین را از طریق معصومان بشناسند به آن علاقه مند خواهند شد وبا جذب صحیح به دین هرگز از آن گریزان نخواهند گشت.امروز هدایتگر عالم امام زمان، حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف می باشند که با تمسک به ایشان ومیراث پدران معصومشان، می توان دین را شناخت و از آفاتی که باعث دوری از دین می شود مصون ماند.

«جُنُودُ السَّماوَاتِ والْأَرْضِ»، یکی از عبارات ظریف قرآنی است که از قدرت لایزال حضرت حق سخن می‌گوید، عبارتی که در عین اجمال، سرشار از معانی عمیق و مفاهیم جمیل است، اما کمتر کسی به بررسی موضوع جنود الهی و طبقه‌بندی آنها پرداخته است. یکی از زیباترین آیات قرآنی که توجه بسیاری از علاقمندان و مفسران را در همین رابطه به خود جذب نموده، آیات نورانی 4 و 7 سوره مبارکه فتح است که از وجود جنود الهی خبر می‌دهد «وَلِلَّهِ جُنُودُ السَّماوَاتِ والْأَرْضِ» این آیات انسان طالب حقیقت را به سیر در آفاق و انفس دعوت می‌نماید تا مصادیق متعدد جنود السموات و الارض را یافته و با دیده عقل، عظمت جهان هستی و آفریدگار آن را با عمق وجود درک و لمس نماید. این عبارت قرآنی به رغم ایجاز و اختصار، حاوی محتوایی عمیق و گستره‌ای وسیع است، اما به قدر تاب و ظرفیت عقول بشری می‌توان این لشکریان و جنود الهی را احصاء و طبقه‌بندی و برخی از مصادیق آن را بر شمرد و برخی از خصوصیات و ویژگی‌های آنها را تبیین نمود.دامنه جنود الهی، نه تنها موجودات ماوراء طبیعی، بلکه نمونه‌ها و مصادیقی از این جنود در عالم ماده و احوالات عارض بر انسان را شامل می‌شود، همچنین قبض و بسط‌های طبیعی و روانی عارض بر طبیعت و انسان را در برمی‌گیرد.این پژوهش می‌کوشد تا با دسته بندی مخلوقات بر اساس رویت‌‌پذیری و عدم رویت‌پذیری از سویی، و جاندار و بی‌جان بودن مخلوقات از سوی دیگر، نوعی طبقه‌بندی از جنود الله در آسمان‌ها و زمین به دست دهد و علاوه بر این، مصادیقی از هریک از این دسته‌ها برشمرده و به مأموریت آنها اشاره داشته باشد. سعی بر آن رفته است تا ویژگی هریک از این طبقات نیز مورد اشاره واقع گردد و در مجموع مقایسه‌ای بین جنود الهی و جنود غیر الهی صورت پذیرد.

چکیده ندارد.

دانشمندان مسلمان، یکی از وجوه اعجاز قرآن را " انسجام و هماهنگی آیات با یکدیگر" و به تعبیری دیگر "عدم تناقض و ناسازگاری میان آیات قرآن" بیان کرده اند. در برخی آیات قرآن و روایات معصومین(ع)، بر این ویژگی و امتیاز قرآن کریم تأکید شده است. یکی از شبهاتی که از گذشته تا امروز پیرامون قرآن وارد کرده اند، شبهه "وجود تناقض و اختلاف میان برخی آیات قرآن" است. یکی از اهداف دشمنان قرآن از این ادعای باطل، این است که قرآن را کتابی بشری و غیر الهی جلوه دهند که از خطا و تعارض مصون نمی باشد. از جمله عللی که سبب شده است تا برخی مسأله اختلاف و تناقض میان آیات قرآن را مطرح نمایند، عدم آشنایی با تعریف صحیح و دقیق برخی از اصطلاحات منطقی مانند "تناقض" ، "تضاد" ، "شرایط تناقض" و نیز عدم توجه به برخی از ظرافت های کلامی قرآن و کاربرد "عام و خاص" و "ناسخ و منسوخ" است. به منظور نقد و بررسی این شبهه، ابتدا برخی اصطلاحات مرتبط با نظریه "تناقض" تعریف می گردد. سپس آیاتی از قرآن کریم و احادیث معصومین(ع) که به انسجام آیات قرآن و نبود تناقض در آن اشاره دارد، ذکر می شود. در گام بعدی، تعدادی از مهمترین آیاتی که به ظاهر با یکدیگر اختلاف داشته و شبهه تناقض در مورد آنها بطور جدی مطرح شده است، برحسب موضوع طبقه بندی کرده و به آنها پاسخ کافی و متقن داده شده، تا این حقیقت روشن گردد که در سراسر قرآن، هیچگونه اختلاف و تناقضی وجود ندارد و این کتاب مقدس، وحی الهی بر قلب پاک پیغمبر اسلام (ص) است.

موضوع مهدویت از جمله موضوعاتی است که همواره از صدر اسلام تا کنون، مورد توجه محدثین، مورخین، مفسرین، دستگاه‌های حکومتی و ... بوده است؛ کثرت احادیث نقل شده در این باب در منابع حدیثی فریقین به روشنی گویای اهمیت این موضوع نزد محدثین بوده است. اهمیت موضوع مهدویت سبب شده تا برخی، با جعل یا تحریف احادیث مهدویت، مضمون این احادیث را دچار خدشه کرده و مهدی موعود (عج) را به یک نسل خاص یا به یک دستگاه حکومتی مشخص منتسب کرده و از این رهگذر، فضیلت شاخصی را نصیب قوم یا قبیله یا خاندان مشخصی کنند و بعضی هم احادیث موضوع مهدویت را مورد تردید قرار داده‌ یا احیاناً منکر جریان مهدویت شده‌اند. آنچه در این رساله مد نظر است بررسی جامع سندی و فقه الحدیثی احادیث موضوع مهدویت در منابع روایی اهل سنت است؛ مباحث مختلفی که در احادیث مهدویت مطرح شده، از جمله موضوعاتی نظیر بحث نسب مهدی موعود (عج)، نام پدر مهدی موعود (عج)، نشانه‌های ظهور مهدی موعود (عج)، شاخصه‌های اصلی قیام حضرت مهدی (عج)، بحث نزول عیسی بن مریم (ع) و اقتدای وی به مهدی موعود (عج) و ... در این رساله مورد بحث و بررسی قرار گرفته و تلاش شده تا با بررسی سندی و فقه الحدیثی، میزان اعتبار روایات ابواب مختلف موضوع مهدویت در منابع روایی اهل سنت مورد بحث و بررسی قرار بگیرد. پس از انجام بررسی‌های سندی و فقه الحدیثی، جعلی و ضعیف بودن برخی احادیث موضوع مهدویت که به علل گوناکون، انگیزه جعل و تحریف در آن وجود داشته، مشخص شده و روایات صحیح و مورد اعتماد مهدویت نیز مشخص شده و شواهد تایید کننده صحت این دست روایات نیز ذکر شده است.

چکیدهموضوع پایان نامه‌ى حاضر "جلوه‌هاى محبت و هدایت امام غائب بر امت در آیات و روایات" مى‌باشد.از مهمترین أهداف این پژوهش بازخوانى جلوه‌هاى محبت و هدایت امام غائب نسبت به امت اسلامى،نفى باورهاى اشتباهى چون خشونت حضرت یا رها بودن امت اسلامى در هنگام غیبت آن بزرگوار و افزایش گرایش امت اسلامى به انتظار و محبت نسبت به امام عصر عجل الله تعالى فرجه الشریف مى‌باشد. نگارنده با تتبع در منابع کتابخانه‌اى و نرم افزارهاى تخصصى مرتبط، به دسته بندى داده‌هاى پژوهش در چهار فصل پرداخته است: فصل اول تحت عنوان " کلیات" به بیان ساختار و روش تحقیق و مفهوم شناسى واژگان کلیدى پژوهش مى‌پردازد. فصل دوم ذیل عنوان " جلوه‌هاى محبت امام غائب بر امت" به واکاوى کیفیت و مصادیق محبت امام غائب به امت مى‌پردازد.در فصل سوم تحت عنوان "جلوه‌هاى هدایت امام غائب بر امت" پس از تحلیل نقش هدایتگرى حضرت در زمان غیبت صغرى، هدایت حضرت مهدى علیه السلام در حوزه‌ى معارف، احکام دین و اخلاق الهى در زمان غیبت کبرى مورد بررسى قرار مى‌گیرد. فصل چهارم نیز به خلاصه و نتیجه گیرى این تحقیق مى‌پردازد.بر اساس نتایج این پژوهش، رابطه‌ی امام زمان علیه السلام با امت اسلامی در دوران غیبت بر اساس قاعده‌ی لطف خداوند تا زمان ظهور آن حضرت در ابعاد مختلف ادامه دارد و بر اساس محبّت، شفقت و هدایت می‌باشد و دارای جلوه هایی مانند "هدایت نمودن مردم از طریق توقیعات"، "انجام معجزه یا خبر دادن از غیب جهت اثبات امامت خویش"، "ایجاد شبکۀ وکالت و نمایندگان خاص"، "روشنگری درباره جریان‌های انحرافی"، "شناساندن مدعیان دروغین به مردم"، و "نامه‌نگاری‌های گسترده و وسیع" در دوران غیبت صغری و جلوه‌هایی مانند"تأیید فقهای جامع الشرایط و توصیه به مراجعه به آنها"، "اجماع لطفی"، "حل بعضی از معضلات علمی بزرگان شیعه"، "هدایت به امر امام غائب" و ...در دوران غیبت کبری می‌باشد. نوع منابع استفاده شده در این تحقیق،تفاسیر قرآن کریم، کتب روایى، سیره و تاریخى بوده است.کلیدواژگان: هدایت، محبّت، امام زمان علیه السلام، قرآن ، روایات.