جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف: هدف از این مطالعه، شناسایی مؤلفه‌های انگیزه‌بخش دعای افتتاح بر انس دانشجویان با خدا بود. روش: در این پژوهش روش نمونه‌گیری تصادفی و جامعۀ آماری شامل دانشجویان دوره‌های کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه فرهنگیان شهر تهران به تعداد 1925 نفر بود که بر اساس فرمول کوکران، 320 دانشجو به عنوان نمونه انتخاب شدند. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر اجرا، آمیخته(کیفی و کمّی) بود. به منظور گردآوری داده‌ها در بخش کیفی، متن دعای افتتاح، مطالعه و سپس از طریق کدگذاری باز و محوری، مؤلفه‌های مؤثر بر انس با خدا شناسایی شد. بر اساس مؤلفه‌های استخراج‌شده، پرسشنامۀ محقق‌‌ساختۀ 13 گویه‌ای با طیف پنج ارزشی لیکرت تدوین شد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه توسط اساتید صاحب‌نظر تأیید شد. پایایی پرسشنامه، 90/0 آلفای کرونباخ محاسبه شد. در بخش کمّی، برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها نیز از مجموعه آمار توصیفی و استنباطی از طریق نرم‌افزار اس.پی.اس.اس و آر-26 استفاده شد. یافته‌ها: نتایج تحقیق نشان داد که مؤلفه‌های مستخرج از دعای افتتاح(عناصر معرفتی، معنوی و اخلاقی) تأثیر بسزایی بر انس دانشجویان با خدا دارد. نتیجه‌گیری: به دست‌اندرکاران تعلیم‌وتربیت توصیه می‌شود که توجه دانشجویان را به مضامین اصلی دعاها از جمله دعای افتتاح که مملو از مؤلفه‌های مؤثر بر انس با خداست، جلب کنند و از قرائت صِرف آن بپرهیزند.

هدف: هدف از انجام این پژوهش، تبیین رابطة بین آموزه‌های تربیتی دعای ابوحمزة ثمالی با رشد مهارتهای اجتماعی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان بود. روش: این پژوهش به روش نمونه‌گیری تصادفی انجام شد و جامعة آماری آن، دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه فرهنگیان استان تهران به تعداد 250 نفر بود. حجم نمونة آماری بر اساس فرمول کوکران، 151 نفر و از نوع همبستگی به صورت پیمایشی انجام شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامة محقق‌ساختة آموزه‌های تربیتی و پرسشنامة مهارتهای اجتماعی گرشام و الیوت، با طیف پنج‌گزینه‌ای لیکرتی بود و روایی صوری و محتوایی آنها توسط صاحب‌نظران تأیید شد. پایایی پرسشنامه‌ها از طریق ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب: 94/0 و 81/0 محاسبه شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها به وسیلة آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیّره انجام شد. یافته‌ها: بین آموزه‌های تربیتی دعای ابوحمزه(توبه، توکل، خوف و رجا، دوری از ریا، دوری از کبر و غرور، محبت، شکرگزاری و حلم) با رشد مهارتهای اجتماعی(خودکنترلی، همدلی و همکاری) دانشجویان هدف، ارتباط معنا‌داری وجود دارد؛ در حالی که بین مؤلفة ابراز وجود، با هیچ یک از آموزه‌های تربیتی دعای ابوحمزه رابطة معناداری وجود ندارد. همچنین آموزه‌های تربیتی دعای ابوحمزه می‌تواند 42 درصد از رشد مهارتهای اجتماعی دانشجویان را پیش‌بینی کند. نتیجه‌گیری: رشد مهارتهای اجتماعی دانشجویان و آگاهی به تأثیر ادعیة مأثوره در زندگی را به دنبال خواهد داشت.

رفق و مدارا از جمله ارکان اخلاق اسلامی است. در زندگی اجتماعی که انسان‌ها ناگزیر از تعامل با یکدیگر هستند، رفق و مدارا به عنوان یک راهکار دینی و کارآمد در روابط اجتماعی، این امر را تسهیل می‌کند. آن‌چه از آیات قرآن کریم و روایات معصومین() در رابطه با این اصل مهم به چشم می‌خورد، رعایت حقوق فیمابین منطبق بر فطرت انسانی می‌باشد. اما آن‌چه در این تحقیق به آن پرداخته شده است، سیره عملی امام سجاد() با محوریت رفق و مدارا می‌باشد که ریشه در اصول اخلاقی دارد. روایات نشان می‌دهد همان‌گونه که ایشان زین العابدین و سیدالساجدین بوده، سیدالکرام نیز بوده است. نظر به اهمیت موضوع در تربیت اسلامی، سعی شده است تا در این نوشتار، ابعاد و جوانب آن بررسی شود. در راستای تحقق این منظور، پژوهش حاضر در سه فصل تنظیم شده است. در فصل اول پس از مقدمه، ضرورت مسئله و موضوع، اهمیت و واژگان کلیدی تبیین می‌شود. در فصل دوم، رفق و مدارا و اهمیت آن در تعامل با همه اقشار، حدود رفق و مدارا، تساهل و تسامح، آثار اجتماعی، تربیتی و فرهنگی آنها از منظر قرآن کریم و روایات معصومین () بیان شده است و در فصل سوم به موضوع اصلی در قالب صحیفه سجادیه پرداخته شده و رفق و مدارا را از منظر امام سجاد() در قالب مدارای اخلاقی، مذهبی، اجتماعی و تساهل و تسامح مورد بررسی قرار می‌دهد. آن‌چه از نظر می‌گذرد، نمونه‌ای از صدها مکارم اخلاقی است که در سیره عملی معصومین و بالأخص امام سجاد () نمود یافته است.رفتاری که از عقل و دین و اخلاق سرچشمه گرفته و موجب تحول گمراهان، غافلان و دشمنان آن بزرگواران می‌شده است.

انسان کامل انسانی است که صفات بالقوه قرار داده شده در خود را به فعلیت برساند. جریان این صفات در وجود اوست که او را به مقام خلیفه اللهی می­رساند. روش در این پژوهش، تحلیلی، اسنادی است. بررسی آیات قرآن کریم و روایات وارده از ائمه معصومین و روش زندگی آنان (سیره) چگونگی تخلق به این صفات و دستیابی به این جایگاه را روشن می­نماید. ظهور این صفات در فردی آنرا به کمال رسانده و از اینرو شایستگی خلافت الهی در روی زمین را خواهد داشت. در این صورت است که وی قدرت تصرف در نظام هستی را نیز بدست آورده و قدرت انجام کارهای خارق العاده را می­یابد. بنابرین انسان کامل، انسانی است که استعدادهای فطری خود را بارور ساخته و از حالت قوه به فعلیت برساند. در این صورت است که آراسته به صفات الهی گشته و قدرت تصرف در نظام هستی را می­یابد.