جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ادبیات هر ملتی، یکی از زمینه‌های مهم ثبت و ضبط مسائل فرهنگی و آداب و رسوم مختلف مردم است که تأثیر فراوانی برجامعه و تغییر و تحولات فرهنگی و اجتماعی دارد، بنابراین، ادبیات ارزشمند و متعالی، ادبیاتی است که در راه حفظ ارزش‌های انسانی وسوق دادن افراد جامعه به سوی آرمان‌های والای انسانی و زندگی بهتر تلاش کند. ادبیات متعهد در کشورهای اسلامی، علاوه بر ارزش‌های انسانی و اخلاقی، به ترویج آموزه‌های دینی ومدح و ستایش شخصیت‌های بزرگ و تأثیرگذار اسلامی نیز می‌پردازد. ادبیات دینی، از جمله زمینه‌های مشترک تأثیر و تأثر ادبی بین دو قوم فارس و عرب در طول تاریخ است که بررسی آن به دلیل هویت اسلامی دو ملّت، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، مدح علوی، به عنوان یکی از شاخه‌های ادبیات دینی، از جمله مضامین مهم ادبیات شیعی است که پس از مدایح نبوی مورد توجه شاعران فارسی و عربی قرار گرفته و شاعران زیادی در این زمینه هنرنمایی کرده‌اند. گرایشات مذهبی دولت صفوی در جهت گیری و انگیزه‌ی شاعران برای سرودن اشعار دینی و مذهبی به زبان فارسی و عربی تأثیر بسیاری گذاشت. رسمی شدن مذهب تشیع و حمایت از شیعیان توسط پادشاهان صفوی باعث شد تا پیروان این مذهب، علاقه و ارادت خود به خاندان رسول الله را آشکارا در سروده‌هایشان بیان کنند. پژوهش حاضر پس از بررسی وضعیت تشیع و شعر شیعی در قرن یازدهم هجری، به بررسی تطبیقی مضامین مشترک مدح علوی در اشعار فارسی و عربی این قرن، از نظر مضمون، شکل و اسلوب شعری و بر اساس مکتب ادبیات تطبیقی آمریکایی خواهد پرداخت. از جمله شاعران عرب و فارس در این قرن که مدایح مختلفی در ستایش امام علی (ع) سروده‌اند می توان به شاعرانی مانند السید المعتوق الموسوی، ابن ابی شافین البحرانی، سید علی خان المشعشعی و سید خلف المشعشعی و محمود الطریحی، محمد علی الطریحی، فخر الدین الطریحی، عبد الوهاب الطریحی، الحرفوشی العاملی، القاضی شرف الدین، جمال الدین المکی، شیخ بهائی، محمد باقر استرابادی، فیض کاشانی، کلیم کاشانی، فیاض لاهیجی، رضی الدین آرتیمانی، صائب تبریزی و طالب آملی و عائشه درانی و... اشاره کرد.