جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف: هدف از نگارش این پژوهش، واکاوی چیستی و چرایی مبانی فرهنگی آموزش عالی از دو منظر عمومی و تخصصی با تأکید بر رویکرد اسلامی بود. روش: مطالعة حاضر با روش تحلیلی- تبیینی بر اساس نظریة کوه یخ شاین و با استناد به آیات و روایات انجام شده است. یافته‌ها: در تحلیل مبانی فرهنگی آموزش عالی، ابتدا مبانی عمومی آموزش عالی، شامل تولید علم، انتقال آن و کاربرد دانش، پیرامون چهار عامل اعضای هیئت علمی، دانشجو، برنامة درسی و محیط، بر اساس نظریة شاین در لایۀ مصنوعات بررسی شد. درگام بعدی مطابق با ارزشها و هنجارهای رفتاری، مبانی فرهنگی آموزش عالی به طور تخصصی در شش بعد مطرح شد که هر یک از آنها متناسب با سرشت آموزش عالی خود، شایسته‌محوری را رقم زده است. سپس روش عقل‌گرایی توحیدی در عمیق‌ترین لایۀ شاین؛ یعنی باورها و مفروضات، بازشناسی شد. نتیجه‌گیری: فرهنگ صحیح دانشگاهی با محوریت توحید، در گرو اجتهاد مستمر متخصصان و علمای دین اسلام با توجه به مقتضیات زمان، در جهت انطباق علوم دانشگاهی با معارف اسلام است. بدین ترتیب، امتزاج عناصر فرهنگ و مصادیق آن با رویکرد اسلامی به شایسته‌محوری قابل تبیین است.