جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

استعارة امر جنسی را می‌توان به آن دسته از تأملات الهیاتی گفت که به‌طورکلی به موضوع امر جنسی از منظری الهیاتی می‌پردازد. این بخش از الهیات، در یهودیت قبالایی (کابالایی) با الهیات سیاسی پیوند خورده است. چنين توصيفي از سرزمين مقدس، در درون خود حاوي احساسي همراه با تعصب و غيرت است (همانند تعصب شوهر به همسر خود) و نوعی الهیات سیاسیِ امر جنسی را پدید آورده است. این اعتقاد الهیاتی ـ که مروّج نوعی ناموس‌پرستی جنسی‌سیاسی بود ـ از دو طریق محقق می‌شد. به عبارت دیگر، یهودیت قبالایی بر اساس مضامین جنسیِ کتاب مقدس، به تحلیل استعاریِ سیاست و اندیشۀ سیاسی خود می‌پردازد. الهیات سیاسی قباله، این تحلیل را به‌طور ویژه در مفهوم بازگشت شخینا از تبعید یا زنِ دورافتاده از همسر خویش توضیح می‌دهد که مبتنی بر نوعی رابطۀ تکوینی میان خداوند به‌مثابة شوهر و قوم بنی‌اسرائیل به‌منزلة همسر است. این رابطۀ زناشویی میان خدا و قوم بنی‌اسرائیل، در حوزۀ سیاسی به نوعی ناموس‌گرایی الهیاتی بدل مي‌شود که ما در این مقاله درصدد شرح آن برآمده‌ایم.

مارتین هایدگر فیلسوف پدیدارشناس آلمانی را باید یکی از مهم‌ترین منتقدان فلسفۀ سوبژکتیو غرب در نظر آورد که به جای تأکید بر انفکاک پذیرفته شدۀ فاعل شناسا و مورد شناسایی، که به طور خاص در نظریۀ تناظری صدق اصلی مسلّم انگاشته می شود، ساحت فهم را نه ساحت انطباق و ارتباط برقرار شدن میان سوژه و ابژه، بلکه ساحت حضور در ساحت فهم در نظر می آورد؛ از این جهت در نظر هایدگر میان نحوۀ بودن و نحوۀ فهم ارتباط هست. از سویی هانری کربن به مثابۀ یکی از مهمترین فلاسفۀ متأثر از هایدگر، معتقد است فلسفۀ ایرانی-اسلامی افق گسترده‌تری برای فهم را در مقابل فیلسوف قرار می دهد. پرسش اصلی این مقاله این است که کربن چه افق‌های هستی‌شناختی دیگری فراتر از هایدگر را در متن فلسفۀ شیعی جستجو میکرد؟ نویسندگان معتقدند به زعم کربن، فلسفۀ شیعی با اعتقاد به ساحتهای تشکیکی حضور، فهم عمیق تر و کامل تری را برای فیلسوف و سالک به ارمغان می آورد و بدین ترتیب فهم فراتر از تاریخ جهانی قرار می گیرد. چیستیِ براهین این دو فیلسوف مورد تأمل ما در این مقاله قرار گرفته است.

حوزۀ سیاست در اندیشۀ سیاسی اسلام نمی‌تواند فارغ از دانش و اهلیتِ متولیان آن باشد؛ از همین-روی یکی از موضوعات اساسی، چه در باب سیاست نظری و چه در مورد سیاست عملی، خبرگی و خبره بودن و نیز تشخیص معیارهای خبرگی بوده است. البته با پیچیده شدن مناسبات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در دنیای معاصر، مفهوم خبرگی نیز با تغییرات متعددی مواجه شده است و جوامع و نظام‌های اسلامی نیازمند توجه روزافزون به مقتضیات زندگی جدیدند تأکید متفکران اسلامی بر تقدم دانش بر عمل، باعث شده تا حیطه‌های مختلف مرتبط با سیاست نیز ذیل برداشت اصالت دانش تعریف شود. علما، فقها و اندیشمندان مسلمان همواره دانشِ همراه با تدبیر و تجربه را یکی از شروط تصدی مناصب مبتنی بر خبرگی دانسته‌اند. ». اگرچه چشمان تیزبینِ جوانان خام، در قوت بینایی به مراتب از پا به سن گذاشتگان سرآمد است نهاد ولایت فقیه که در رأس ساختار سیاسی نظام جمهوری اسلامی به‌عنوان عالی‌ترین مقامِ مجتهد و خبره قرار دارد، مجلس خبرگان رهبری نیز نهادی اساسی برای بررسی‌ امور اساسی نظام توسط اهل خبره به شمار می‌رود. هدف ما در این مقاله به بررسی مفهوم خبره و خبرگی در نگاه اسلامی و سیاسی است