جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

نقد متن سابقه‌ای طولانی دارد؛ یعنی تا زمانی که بوده و تاریخی بوده نقد متن هم بوده­است. حتّی در قدیمی‌ترین نوشته‌های تاریخی که از یونان باستان در اختیار داریم بحث‌های نقد متن داریم. از همان زمانی که متون تاریخی به وجود آمدند مسئلۀ نقد متن نیز به اشکال مختلفی مطرح بود. طبیعتاً در حوزۀ علوم اسلامی هم به­هیچ­وجه این‌طور نبوده که مباحث نقد متون مطرح نبوده باشد و هیچ­کس به این مباحث توجّه نکرده باشد. سؤالی که وجود دارد این است که اگر در حوزه جهان اسلام با پدیدۀ نقد متن مواجهیم ناظر به چه جنبه‌هایی است؟... این کتاب به مسئله نقد می­ پردازد.

قرآن از جذاب­ترین شیوها به­خصوص داستان برای بیان اهداف متعالی رسالتی، تربیتی و اجتماعی بهره گرفته­است. قصص آن ویژگی­هایی مانند واقعی و حقیقی­بودن، پیام محوری و... دارند. این رساله داستان موسی و خضر را بررسی کرده­است، داستانی که تنها در قرآن آمده و در سایر کتب الهی ذکر نشده­است و اسرار بسیاری از روابط پیچیده انسان­ها با یکدیگر و جهان هستی و نیز افعال الهی با انسان به­دور از مباحث انحرافی و غیر­ضروری تحلیل نمود، زیرا داستان انبیاء ـ به­ویژه این داستان که شبیه آن در مورد هیچ پیامبر دیگری دیده­ نمی­شود ـ اوامر و قوانین الهی را به­صورت ملموس روشن می­کند، از این­رو اهمیت توجه به آن­را افزون می­نماید. دیدار موسی و خضر که در عین کوتاهی­اش، از قسمت­های سرنوشت ساز زندگی موسی، آن پیامبر اولوا­العزم بوده­است و مانند سایر قصص از اسرائیلیات خالی نیست، اما با این­وجود، ابعاد آموزنده­­ای دارد که با توجه به منابع معتبر کتب تفسیری و روایی و..، با دقت در رویکرد کلامی و تربیتی، در­حدّ توان برخی از آن­ها تحلیل شد، به ­گونه­ای که پاره­ای از مباحث ساختگی نقد و بررسی گردید و به­ صورت مستقل و جامع با ساختاری جدید بدان نگریسته شد.