جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف مقاله حاضر بررسی ویژگی‎های برنامه درسی آموزش ارزش‎ها است. رویکرد مقاله کیفی و روش آن مرور سیستماتیک براساس مدل رایت و همکاران (2007) است. جامعه پژوهش متشکل از 87 مقاله درباره ویژگی‎های برنامه درسی آموزش ارزش‎هاست که بین سال‎های 2000 تا 2020 میلادی در مجلات علمی معتبر ارائه شده‎اند. نمونه پژوهش شامل 31 مقاله است که به صورت هدفمند جمع‎آوری و براساس پایش موضوعی داده‎ها انتخاب شدند. داده‎های مقاله از تحلیل کیفی اسناد مورد مطالعه گردآوری شده‎اند. براساس تجزیه و تحلیل داده‎ها، ویژگی‎های برنامه درسی آموزش ارزش‎ها در دو بعد چرایی برنامه درسی آموزش ارزش‎ها در قالب ضرورت‎ها و نیازهای فردی و ضرورت‎ها و نیازهای اجتماعی و بعد چگونگی برنامه درسی آموزش ارزش‎ها در قالب مقولاتی مانند اهداف: غایی، کلی و جزیی؛ محتوا: اصول، چگونگی سازماندهی، الگوی سازماندهی و مفاهیم؛ راهبردهای یاددهی−یادگیری: مستقیم، نیمه‎مستقیم و غیرمستقیم؛ مواد و منابع یادگیری: منابع مکتوب و منابع غیرمکتوب؛ نیروی انسانی: نقش معلم و صلاحیت‎های معلم؛ گروه‎بندی: گروه همیاری؛ تجارب یادگیری: تجارب فردی و تجارب گروهی؛ مکان: اصلی و فرعی؛ زمان: رسمی و غیررسمی و ارزشیابی: شفاهی و عملی استخراج گردید.

امروزه طراحی برنامه درسی به دلیل تنوع نیازها و علایق فراگیران، محتوا، روش‎های یاددهی−یادگیری و تأثیر عوامل سیاسی، اجتماعی و اقتصادی، به یک سیستم پیچیده تبدیل شده و تصمیم‏گیری در مورد فرایند برنامه‎ریزی درسی و عوامل متأثر بر آن باید مبتنی بر روش‏های علمی صورت‎ گیرد. بنابراین شناخت روش‎های مناسب و جامع که ما را به سمت تصمیم‎گیری‎های درست سوق دهد، بسیار اهمیت دارد. این مقاله با هدف شناسایی کاربرد روش فرایند تحلیل شبکه‎ای در فرایند تصمیم‎گیری در برنامه‎ریزی درسی و به روش فلسفی انجام شده است. در این مقاله تکنیک‎های تصمیم‎گیری چند‎معیاره و تفاوت ساختار سلسله‎مراتبی با فرایند تحلیل شبکه‎ای تجزیه و تحلیل شده است. در ادامه، ماهیت برنامه‎ریزی درسی و پیچیدگی تصمیم‎گیری در این حوزه مطرح و تناسب آن با روش‎های جدید تجزیه و تحلیل شده است. یافته‎ها نشان داد که روش تحلیل شبکه‎ای در دامنه وسیعی از حوزه مطالعات برنامه درسی از قبیل تمرکز در برنامه درسی، شناسایی عوامل پیچیده تأثیر‎گذار در فرایند برنامه‎ر‎یزی درسی، آینده‎پژوهی تغییرات برنامه درسی و نیازسنجی آموزشی به پژوهشگران و برنامه‎ریزان کارآمد است.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی مؤلفه‌های تربیت اخلاقی فراگیران در اسناد بالادستی نظام آموزشی کشور و تعیین میزان توجه به این مؤلفه‌ها در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، انجام شده است. در این پژوهش از روش تحلیل محتوای کیفی ـ قیاسی استفاده شده است. بدین منظور واحد تحلیل، تمامی جملات اسناد بالا دستی آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران می‌باشد. ابزار تحلیل محتوا، چک لیست تحلیل محتوای نگارنده بوده است. براساس یافته‌ها، مرحله اول مؤلفه‌های تربیت اخلاقی دانش‌آموزان در دو طبقه مفاهیم اخلاقی عام (مشتمل بر ابعادِ اخلاق عمومی و پایه، اخلاق اجتماعی، فردی، اقتصادی و اخلاق سیاسی) و مفاهیم اخلاقی خاص (مشتمل بر ابعادِ مؤلفه‌های اخلاقی مرتبط با مهارت‌های زندگی، مهارت‌های حرفه‌ای دانش‌آموزی و اخلاق هنری و زیباشناختی) سازمان یافت. همچنین در مرحله دوم میزان توجه به هرکدام از مؤلفه‌های تربیت اخلاقی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش مشخص شد.

توجه به جنبه‌هاي اجتماعي تربيت، از وظايف اصلي برنامه‌هاي درسي است و توجه به مباني نظري علوم اجتماعي مي‌تواند برنامه‌ريزان درسي را در زمينة استحکام‌بخشي به برنامه‌هاي درسي کمک کند. نظرية کارکردگرايي، از جمله نظريات مطرح در اين زمينه است و اين سؤال دربارة آن مطرح است که اين نظريه چه دلالت‌هايي براي برنامه‌هاي درسي دارد. در اين پژوهش، از روش استدلال استنتاجي استفاده شده است. يافته‌هاي پژوهش به‌طورکلي نشان مي‌دهند که کارکردگرايي اصولاً جدايي مدرسه از بافت اجتماع را رد مي‌کند و بر آمادگي دانش‌آموزان براي حضور در جامعه تأکيد دارد. از يافته‌هاي پژوهش مي‌توان نتيجه گرفت که کارکردگرايي به‌طور اخص براي هريک از عناصر برنامة درسي، از جمله معلم، دانش‌آموز، شيوه‌هاي ياددهي ـ‌ يادگيري، ارزشيابي و محتواي آموزشي، وظايف ويژه‌اي قائل است که با جامعه ارتباط درهم‌تنيده‌اي دارد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

هدف این پژوهش، ارائه الگوی ارتباط پیش از ازدواج و پیامدهای آن، در رابطه با نقش کارکرد خانواده و جهت گیری مذهبی در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند در سال 90 می باشد. بدین منظور، 500 دانشجو انتخاب و مقیاس های جهت گیری مذهبی آلپورت، کارکرد خانواده اولسون، نگرش به ارتباط پیش از ازدواج کردلو و پیامد های ارتباط قبل از ازدواج را تکمیل کردند. نتایج تحلیل مسیر در راستای پیش بینی نگرش به ارتباط پیش از ازدواج، با ارتباط و بدون ارتباط با جنس مخالف نشان داد که پیوستگی اعضای خانواده به طور غیرمستقیم، از طریق کاهش جهت گیری بیرونی مذهبی و به طور مستقیم، از طریق افزایش جهت گیری درونی مذهبی، پیش بینی کننده نگرش منفی به ارتباط پیش از ازدواج است و به طور غیرمستقیم تنها از طریق افزایش جهت گیری مذهبی درونی، پیش بینی کننده نگرش مثبت به ارتباط پیش از ازدواج است. همچنین نتایج تحلیل مسیر در راستای پیش بینی پیامد های ارتباط پیش از ازدواج در دانشجویان دارای ارتباط با جنس مخالف، نشان داد پیوستگی اعضای خانواده به طور غیرمستقیم از طریق کاهش جهت گیری بیرونی مذهبی، پیش بینی کننده نمره بالا در ارتباط اضطرابی و نمره پایین در ارتباط با خداست. همچنین پیوستگی اعضای خانواده تنها به طور غیرمستقیم از طریق افزایش جهت گیری مذهبی درونی، پیش بینی کننده اضطراب ناشی از ارتباط پیش از ازدواج است. نتایج پژوهش نشان داد که جهت گیری مذهبی درونی و بیرونی موجب افزایش اضطراب ناشی از ارتباط با جنس مخالف می گردد. ماهیت این دو نوع اضطراب در اینجا مورد بحث قرار می گیرد.

هدف این پژوهش، ارائه الگوی ارتباط پیش از ازدواج و پیامدهای آن، در رابطه با نقش کارکرد خانواده و جهت گیری مذهبی در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند در سال 90 می باشد. بدین منظور، 500 دانشجو انتخاب و مقیاس های جهت گیری مذهبی آلپورت، کارکرد خانواده اولسون، نگرش به ارتباط پیش از ازدواج کردلو و پیامد های ارتباط قبل از ازدواج را تکمیل کردند. نتایج تحلیل مسیر در راستای پیش بینی نگرش به ارتباط پیش از ازدواج، با ارتباط و بدون ارتباط با جنس مخالف نشان داد که پیوستگی اعضای خانواده به طور غیرمستقیم، از طریق کاهش جهت گیری بیرونی مذهبی و به طور مستقیم، از طریق افزایش جهت گیری درونی مذهبی، پیش بینی کننده نگرش منفی به ارتباط پیش از ازدواج است و به طور غیرمستقیم تنها از طریق افزایش جهت گیری مذهبی درونی، پیش بینی کننده نگرش مثبت به ارتباط پیش از ازدواج است. همچنین نتایج تحلیل مسیر در راستای پیش بینی پیامد های ارتباط پیش از ازدواج در دانشجویان دارای ارتباط با جنس مخالف، نشان داد پیوستگی اعضای خانواده به طور غیرمستقیم از طریق کاهش جهت گیری بیرونی مذهبی، پیش بینی کننده نمره بالا در ارتباط اضطرابی و نمره پایین در ارتباط با خداست. همچنین پیوستگی اعضای خانواده تنها به طور غیرمستقیم از طریق افزایش جهت گیری مذهبی درونی، پیش بینی کننده اضطراب ناشی از ارتباط پیش از ازدواج است. نتایج پژوهش نشان داد که جهت گیری مذهبی درونی و بیرونی موجب افزایش اضطراب ناشی از ارتباط با جنس مخالف می گردد. ماهیت این دو نوع اضطراب در اینجا مورد بحث قرار می گیرد.