جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بحث معرفت‌شناسانه دربارۀ ویژگی حکایت، از مباحث بنیادین در معرفت‌شناسی معاصر است. معرفت‌شناسان مسلمان نیز در مورد ذاتی‌بودن و بالفعل بودن حکایت مفاهیم، دیدگاه‌های متفاوتی دارند. رأی مشهور معرفت‌شناسان مسلمان بر آن است که حکایت، ذاتیِ باب برهان، و وصف بالفعل صورت‌های ذهنی است. برخی دیگر بر این باورند که حکایت بالفعل تنها در مرتبۀ تصدیق، صادق است و حکایت تصورات و قضایا، شأنی و بالقوه است. در مقابل این دیدگاه‌ها، استاد فیاضی حکایت را ذاتی باب‌ ایساغوجی و بالفعل صورت‌های ذهنی می‌داند. در این مقاله تلاش شده است با تبیین تحلیلی دیدگاه استاد فیاضی و وارسی انتقاد‌ها بر این دیدگاه، ابعاد جدیدی از مسئله حکایت روشن گردد. تبیین دقیق مفاهیم دخیل در فرایند حکایت در آرای این حکیم نشان می‌دهد نقدهای وارد بر دیدگاه ایشان، از جمله نادیده‌گرفتن نقش فاعل شناسا در فرایند حکایت یا عدم دلالت ادله بر مدّعا، وارد نیستند.