جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور پدیدآورندگان
>
شریعتی نیاسر, حامد ( استادیار گروه علوم قرآن و ادبیات عرب دانشگاه مذاهب اسلامی)
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 10
بررسی و نقد گزارۀ روایی ـ تفسیری «الرَّعدُ مَلکٌ» در اندیشۀ عالمان اسلامی (با تأکید بر آیۀ 13 سورۀ رعد)
نویسنده:
حسن اصغرپور ، حامد شریعتی نیاسر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
مراجع نسخه PDF
چکیده :
در منابع روایی و تفسیریِ متقدّمان با اشاره به آیۀ 13 سورۀ رعد، دربارۀ چیستی «رعد» و به‌ویژه «تسبیح» آن، با رویکردهای مختلف، دیدگاه‌های پراکنده و متنوّعی مطرح شده است. از آن جمله دیدگاه‌ها می‌توان به «مَلَک» خواندن رعد اشاره نمود. این دیدگاه به دلیل برخی پشتوانه‌های روایی، نزد عالمان فریقین طرفدارانی داشته تا بدانجا که در نگرشی افراطی، باورمندان به طبیعی‌بودن پدیدۀ «رعد» و نیز کسانی که به تفسیر یا تأویل روایات در این باره پرداخته‌اند، بدعت‌گزار خوانده شده‌اند. از سوی دیگر، دست‌یابی به فهم درست آیۀ 13 سورۀ رعد، بدون بررسی روایات وارده به‌ویژه گزارۀ رواییِ پرطرفدار «الرَّعدُ مَلَکٌ» و نیز تحلیلِ آموزه‌های قرآنی در بیانِ چیستی و کارکردِ دیگر پدیده‌های طبیعیِ همسانِ «رعد» در جهان، امکان‌پذیر نیست. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که بخش عمدۀ گزارشهای روایی در این باره در طبقۀ تابعان نقل شده و سخن تابعان نیز عمدتاً به ابن‌عباسِ صحابی ختم می‌شود که گذشته از موقوف بودن، دارای راویانی مُهمل و ضعیف در سندشان هستند که اعتبار آنها را خدشه‌دار می‌سازد. بررسی دلالی این روایات پس از عرضه بر قرآن و نگاهی تحلیلی به دیگر سخنان اهل بیت (ع) در این باره، حاکی از درست‌تر بودن اندیشۀ عالمانی است که «رعد» را پدیده‌ای طبیعی می‌دانند، گرچه این دیدگاه به معنای نفی نقش‌آفرینی فرشتگان در تدبیر امور عالَم نیست.
صفحات :
از صفحه 33 تا 70
مشخصات اثر
ابوبکر بیهقی و شعب الإیمان
نویسنده:
حامد شریعتی نیاسر ، مجید معارف
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
چکیده :
ابوبکر احمد بن حسین خسروجردی بیهقی از محدثان و عالمان معروف اهل­‌سنت در قرنهای چهارم و پنجم قمری و دوران طلایی حدیث اهل­‌سنت است. وی از مروجان و احیاگران مکتب شافعی است و کتابهای «السنن الکبری»، «معرفة السنن و الآثار» و «السنن الصغیر» وی اعتبار والایی نزد اهل­‌سنت دارند. اثر دیگر وی «شعب الإیمان» است که با توجه به حدیث مهمی از پیامبر(ص)، در بیان تعداد شعبه‌های ایمان نوشته شده است. این کتاب جامعی از روایات اعتقادی و اخلاقی است که وی آن را با الهام از کتاب المنهاج حلیمی در ۷۷ باب تنظیم کرده است. از ویژگیهای برجسته آن، ذکر اسناد و طرق احادیث به همراه اشاره به طریق تحمل، نقد سندی و محتوایی احادیث، شناسایی احادیث جعلی و پرهیز از نقل آنها، تبویب و دسته­‌بندی احادیث و تبیین و توضیح آنها، بیان نکته‌های غریب الحدیثی، و ذکر پاره‌ای از گزارشهای تاریخی است که این اثر را از دیگر ‌آثار مشابه خود متمایز ساخته است.
مشخصات اثر
راهکارهای مصونیّت انسان از ضلالت و گمراهی از منظر قرآن و نهج البلاغه
نویسنده:
پدیدآور: اشرفی قنبری ؛ استاد راهنما: مژگان سخی مطلق ؛ استاد مشاور: حامد شریعتی نیاسر
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
کلیدواژه‌های اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
چکیده :
خداوند متعال هادی علی الاطلاق است و از آنجا که خداوند حکیم است، هر مخلوقی را به سوی هدف خود و حقیقت و سعادت هدایت می کند، با دقت در آیات قرآن کریم در می یابیم که مردم همیشه پس از آمدن انبیا و کتاب های آسمانی، به دو گروه تقسیم شده اند: دسته ای هدایت را بر گمراهی برمی گزیدند، و دسته ای گمراهی را بر هدایت ترجیح می دادند. برخی عوامل هستند که گاهی امر فطرت را خنثی ساخته و مایه گمراهی او می گردند. شناخت عوامل تحقق هدایت و نیز راهکارهای مصونیّت از گمراهی می تواند راهگشای بشر در دست یابی به هدایت الهی باشد. مهم ترین عوامل ضلالت انسان از منظر قرآن و نهج البلاغه عبارتند از: تبعیت از شیطان، کفر و ناسپاسی، غفلت، ایستادگی در برابر حق، پرستش بت ها؛ نیز اهم پیامدهای ضلالت و گمراهی عبارتند از: خسران، محرومیت از هدایت خاص الهی، مذموم واقع شدن، سرگردانی و حیرت؛ نیز راهکارهای مصونیّت از ضلالت و گمراهی بر اساس آیات و نهج البلاغه عبارتند از: معرفت نفس، معرفت رب، حیا و شرم، تبعیّت از کتاب الله. هدف از ارسال انبیاء و تشریع قوانین الهی هدایت انسانها است در راهی که نهایت آن رستگاری و آسایش ابدی است. آنان که بعد از آمدن رسولان الهی هدایت را برگزیده و در راه خدا به تلاش برمی خیزند، سزاوار توفیق خداوندی می گردند. ولی کسانی که پیامبران را تکذیب کرده و از هوای نفس پیروی کنند، گمراهی آنان حتمی و یقینی است. همیشه اعمال انسان نتایج و بازتاب خاصی دارد، از جمله این‌که اگر عمل، خوب و نیک باشد نتیجه آن روشن‌بینی و توفیق و هدایت بیشتر به سوی خدا و انجام اعمال بهتر است ، باید دید قرآن کریم به عنوان منبع اصلی تعالیم اسلامی، که کتاب هدایت نامیده شده و آخرین نسخه دستورات آسمانی برای انسان است،و همچنین نهج البلاغه به عنوان کلام امیرالمومنین علی(ع) چه راهی را برای رسیدن به آن هدف متعالی پیشنهاد می‌کنند و نقطه مقابل آن؛ یعنی ضلالت را در چه چیز می‌دانند؛ عوامل گمراهی را چگونه تعریف می کند و پیامدهای آن و راهکارهای مصونیت از آن را در چه می دانند.
مشخصات اثر
تحقیق در ضبط حکمت ۲۵۲ نهج‌البلاغه: «و الإمامة نظاماً للأمة»
نویسنده:
حامد شریعتی نیاسر؛ منصور پهلوان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
چکیده :
در حکمت 252 نهج‌البلاغه آنجا که امیرالمؤمنین علی(ع) از فلسفۀ شرایع و احکام و حکمت آن­ها با مطلع «فرض الله الایمان تطهیرا من الشرک» سخن می‌گوید، عبارت «الامامة نظاماً للامة» آمده است که بر اهمیت مسئلۀ امامت در رهبری امت دلالت دارد. اما در برخی نسخه‌های متأخر، این عبارت به­صورت «‌الأمانة نظاما للأمة» ثبت شده است که به اهمیت امانتداری در حفظ نظام امت اشاره دارد. از سوی دیگر متأسفانه در سال‌های اخیر تحریف‌هایی از ناحیۀ‌ برخی از ناشران و مصحّحان در شروح نهج‌البلاغه به­عمل آمده است، به­طوری­که متن نهج‌البلاغۀ درج شده در ابتدای شروحی مثل ابن‌ابی‌الحدید و ابن‌میثم با متن شرح شده، توسط شارح مطابقت ندارد که از آن جمله است: عبارت «الامامة نظاماً للامة». در این مقاله با استناد به نسخه‌های کهن و شروح معتبر نهج‌البلاغه و نیز سیاق عبارت و روایات قریب ‌المضمون دیگر اثبات شده است که ضبط «الامامة» صحیح است. امامت است که رکن اساسی در نظام امت را دارا می‌باشد و بر آن تأکید شده است نه «امانت» و بی‌گمان تمایلات کلامی برخی از شارحان هم­چون محمد عبده و صبحی‌صالح در برگزیدن ضبط «الأمانة» مؤثر بوده است.
صفحات :
از صفحه 49 تا 68
مشخصات اثر
علل گرایش به شرک در ربوبیت از منظر امام علی علیه السلام
نویسنده:
مرضیه علی عسکری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهشرک در ربوبیت یعنی انسان، موجودی یا اسباب و عللی غیر از خداوند را به طور مستقل دارای شأن تدبیر و اصلاح امور بخشی از عالم بداند. نیل به توحید ناب جز با شناخت شرک و طرد همه‌ی اقسام جلی و خفی آن ممکن نیست. شرک ریشۀ اصلی همه‌ی انحرافات و بدترین ظلم به توحید است. اکثر مومنان به خدا مشرکند وشرک خفی و ظریفی که مورد غفلت برخی از موحّدان است، قسمت مهم آن به شرک در ربوبیت برمی‌گردد. سوال اساسی این پژوهش، علت‌ها و به دنبال آن عواملی است که سبب گزینش تفکر صاحب اثر بودنِ علل و اسباب غیر خدایی بر تدبیر و ارادۀ خداوند می‌‌‌شود. در این تحقیق اقسام شرک در ربوبیت و علت‌ها جستجو شده و به دنبال آن عوامل گرایش به شرک در ربوبیت و پیامد‌های آن از سخنان امام علی7 که ترجمان وحی الهی می‌‌‌باشد و از طریق فقه‌الحدیث و تشکیل خانواده حدیث، پیگیری و با بیان این امام همام تبیین گردیده است. شرک در ولایت، شرک در عبادت، شرک در محبت، شرک در رازقیت، شرک در مغفرت، شرک در هدایت و شرک در اطاعت از اقسام شرک در ربوبیت از منظر امام علی7 می‌‌‌باشند. و دیدگاه امام علی7 در مورد توسل و شفاعت دیدگاهی توحیدی است. علل اصلی و نُه‌‌گانۀ گرایش به شرک در ربوبیت از منظر امام علی‌7 عبارتند از: بی‌ایمانی، استکبار ورزیدن، دوگانگی نهان‌ها و آشکارها، آمیختن حق با باطل، نادانی نسبت به حق خداوند، گرایش به تعدد احکام واقعی، پیشگویی از طریق کهانت، سحر، نجوم، پذیرفتن رهبری دنیا، نافرمانی از دستورات ولایتمداران الهی.برخی از عوامل مساعدکننده ظهور و ایجاد علت‌های یاد شده از منظر امام علی 7 عبارتند از: بی‌صبری، بی‌رغبتی، بی‌پروایی، دنیا طلبی، شک و تردید، سطحی‌نگری، بی‌عدالتی، گریز از تلاش و جهاد در راه خدا و ...برخی از پیامدهای دنیایی‌ شرک‌ورزی از منظر امام علی7 عبارتند از: تسلّط شیطان، بازگشت به دوران جاهلیت، کینه‌ورزی و دشمنی، تفرقه و محروم شدن از برکات وحدت، فساد دل و سستی دین و ...از جمله پیامدهای اخروی شرک‌ورزی عبارتند از: خواری و ذلّت، محروم شدن از بهشت، تباهی اعمال، بدون اجر و مزد بودن کار نیک، بُریدن از آخرت، گرفتار گناهی نابخشودنی شدن و ...علّت مهم بی‌ایمانی، بیشترین عوامل گرایش به شرک در ربوبیت را در بردارد. همچنین سطحی‌نگری، حسدورزی، آرزوهای طولانی و غفلت‌زدگی، از جمله مواردی هستند که زمینه‌ساز چندین علّت گرایش به شرک می‌‌‌باشند و سطحی‌نگری مهم‌ترین عامل از عوامل ایجاد کننده شرک در ربوبیت می‌‌‌باشد.کلید واژه‌ها: امام علی 7، شرک، ربوبیت، علل، عوامل، ایمان.
مشخصات اثر
حفاظت از محیط زیست در آموزه های امام علی (ع)
نویسنده:
نسرین صیادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
دنیای معاصر به دنبال تحولات همه جانبه در زمینه‌های علمی و فناوری،شاهد پیشرفت‌های تکنولوژ ی و علوم وفنون نوین است که انسان را به سطح باور نکردنی از پیشرفت رسانده و در جنبه‌های مختلف زندگی به او کمک کرده است. از سوی دیگر، این علو م وفنون، خطر‌های جبران نا پذیری را به همراه داشته و سبب تخریب و نابودی محیط زیست و منابع طبیعی شده است. در دین اسلام حفاظت از محیط زیست که نسل امروز و نسل‌های بعدی باید در آن حیات اجتماعی روبه رشدی داشته باشند، یک وظیفۀ دینی تلقی می‌شود. هدف اصلی از این تحقیق بررسی شیوه‌های حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی در آموزه‌های علوی می‌باشد. در این مطالعه از روش نظری توأم با روش‌های توصیفی و تحلیل محتوایی بر پایه گردآوری اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه‌ای انجام شده و اطلاعاتی نیز از منابع الکترونیکی شامل سایت‌ها و نرم افزارهای علمی معتبر و غیر الکترونیکی مانند مقالات مجلات علمی و همایش‌های داخلی و خارجی معتبر، پایان نامه‌ها و کتاب‌ها جمع آوری شده است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان دهندۀ اصل معاد است که انسان در قبال عملکرد و رفتار خود در جهان آخرت باید پاسخگو باشد و نیزاصل نهی اعتداء و نهی افساد که اشاره به ممنوعیت تعدی و تجاوز دارد؛که دو اصل اساسی مهم در پیشگیری از تخریب محیط زیست است. که تخریب و آلودگی محیط زیست مصداقی از این ممنوعیت است و امام علی × می‌فرماید: «پیامبر اکرم ’ ریختن سم در سرزمین کفار را نهی فرمود»، و نیز اصل مسئولیت پذیری که امام علی× می‌فرماید: «تقوای الهی داشته باشید و شما در قبال بندگان، سرزمین‌ها و حیوانات مسئول هستید. جهت حفظ و نگهداری از محیط زیست در آموزه‌های حضرت علی × مورد تأکید قرار گرفته است همچنین اعتدال و میانه روی در بهره بردای بهینه از منابع طبیعی اصل مهم دیگری در حفظ محیط زیست است. همچنین در رابطه با استفاده نادرست و بیش از حد از منابع طبیعی و محیط زیست که سبب آسیب به آنها می‌شود امام علی × می‌فرماید: «اسراف و زیاده روی، باعث نابودی سرمایه و تباهی آن است.» در بعضی موارد از طریق نهی کردن سبب می‌شود که هرگز محیط زیست را آلوده و تخریب نکنیم و بر اساس امر به معروف و نهی از منکر هم به دیگران اجازه چنین کاری ندهیم. در واقع اگر این اصل مهم امر به معروف و نهی از منکر را در جامعه اجرایی و نهادینه شود و جزئی جدا نشدنی از فرهنگ آن جامعه گردد، بسیاری از مشکلات محیط زیست امروزه کمتر به وجود می‌آید. اگر حفاظت از محیط زیست که نسل حال و نسل‌های آینده باید در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند یک وظیفه انسانی و دینی تلقی شود تضمینی برای حفاظت و پیشگیری از تخریب محیط زیست و طبیعت می‌باشد.
مشخصات اثر
عقلانیت و مقابله با خرافات با تاکید بر آثار سید مرتضی
نویسنده:
مجید معارف، حامد شریعتی نیاسر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قرآن: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
سید مرتضی از عالمان به نام امامیه در قرن پنجم در زمره دانشمندانی است که جنبه‌ی عقلانیت در آثار آنان بسیار قوی بوده و همین قوت عقلانیت، نقش بسزایی در مخالفت جدی وی با خرافات داشته که آن هم ریشه در جهل و نادانی بشر دارد. باورهایی از قبیل اعتقاد به فال بد یا طیره و نیز شوم بودن برخی موجودات. عقلانیت نزد سید مرتضی تا بدان حد از اهمیت است که وی افرادی که از سر تقلید و بدون تعقل معتقد به حق بوده و مبانی اعتقادی خویش را بدون تدبر و تأمل پذیرفته‌اند را، چنانچه این شاکله‌ی ذهنی به تضییع حقایق اسلامی منجر شود، کافر و فاسق می‌داند و بر همین اساس سخن آنان را فاقد حجیت لازم دانسته و اخبار و روایات‌ آنان را نیز مردود اعلام می‌کند. سید مرتضی در آثار خود بر اساس همین عقلانیت به شدت به نفی چنین باورهای خرافی پرداخته و حتی روایات سازگار با این باورها را یا مردود دانسته و یا در صدد تأویل و توجیه آن برمی‌آید و در عین حال در قلمرو دینی خارج از عقلانیت حتی با وجود غرابت ذهنی برخی از روایات، ملتزم به تعبد در برابر آن است.
صفحات :
از صفحه 7 تا 28
مشخصات اثر
آغاز نبوّت
عنوان :
آغاز نبوّت
نویسنده:
منصور پهلوان، حامد شریعتی نیاسر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
درباره زمان آغاز نبوّت پیامبر اسلام 9 بین دانشمندان مسلمان، اختلاف نظر وجود دارد. عدّه اى را نظر بر این است که آغاز نبوّت پیامبر 9 در سنّ چهل سالگى بوده است و بعضى این زمان را از بدو طفولیّت و پایان دوره شیرخوارگى مى دانند. عدّه اى نیز با استناد به حدیث «کُنْتُ نَبِیّآ و آدَمُ بَیْنَ الْماءِ وَ الطِّینِ»، آغاز نبوّت پیامبر 9 را قبل از خلقت آدم 7 دانسته اند. مسئله این تحقیق آن است که زمان آغاز نبوّت پیامبر اکرم 9 کِى بوده و آیین ایشان قبل از بعثت چه بوده است.
مشخصات اثر
مستشرقان یهودى و تفاسیر اوّلیّه امامیّه
نویسنده:
منصور پهلوان، حامد شریعتی نیاسر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
این مقاله به نقد و بررسى اشکالات یک نویسنده یهودى بر باورهاى شیعه امامیّه درخصوص عصمت پیامبر و عدد ائمّه : اختصاص دارد. به گمان وى، متون اوّلیّه شیعه امامیّه در گذر زمان مورد پالایش قرار گرفته و امروزه در معتقدات شیعه امامیّه، اثرى از آن مشاهده نمى شود. او در کتابى که درباره تفاسیر اوّلیّه امامیّه نوشته، با استناد به دو روایتِ برگرفته از تفاسیر قمى و عیاشى ـ که به ترتیب در مورد معراج پیامبر 9 و معناى تأویلى «سبع سنابل» سخن گفته اند و او آنها را دو روایت غیرعادى مى نامد ـ نسبت به عصمت پیامبر9 و نیز عدد ائمّه : شبهه کرده است. در روایت اوّل ذیل آیه 94 سوره یونس، از وحى الاهى به پیامبر 9 در شب معراج در مورد مقامات امیرالمومنین 7 و خطور عظمت آن مقام در نفس پیامبر 9 سخن به میان آمده که به گمان آن نویسنده بر حسادت پیامبر به امام على 7، شکّ در این وحى و در نتیجه عدم عصمت ایشان دلالت دارد. در روایت دوم هم که هفت تن از فرزندان امام حسین 7 بعنوان مصادیق سنبله ذکر شده است، نویسنده یاد شده مدّعى است که این روایت برخلاف آنچه شیعه امروز به آن معتقد است، از حصر تعداد ائمّه به هفت نفر و قائم بودن هفتمین آنها حکایت دارد.
مشخصات اثر
عقل و نقل در دیدگاه سید مرتضی و پی جویی رابطۀ آن دو در آثار او
نویسنده:
حامد شریعتی نیاسر، مجید معارف، محمدرضا شاهرودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان‏ , سید مرتضی‏: علی بن حسین بن موسی
چکیده :
سید مرتضی(ره) عالم بنام امامیه در قرن‌های چهارم و پنجم و صاحب‌نظر در حوزه‌های مختلف علوم اسلامی از قبیل فقه، اصول، کلام، حدیث و تفسیر قرآن، قائل به ترجیح وجوه عقلی در نقد و تبیین احادیث است. این مقاله ضمن بررسی جایگاه عقل و نقل نزد وی و تبیین اصول عقلانی مورد استناد او، به کشف رابطۀ عقل و نقل از دیدگاه این عالم عقلگرا پرداخته و نشان‌ داده است که او از عقل برای نقد درونی نقل یاری می‌جوید و آن روایاتی را که با احکام بدیهی عقل در تضاد است، یا تأویل می‌کند و یا در صورت عدم قبول تأویل، از پذیرش آن سر باز می‌زند. همچنین او در مواضعی برای هریک از دو منبع معتبر معرفت دینی، یعنی نقل و عقل، نقش استقلالی قائل است و در مواردی آن دو را مؤید یکدیگر می‌داند و در برخی موارد نیز به تعبّد در برابر نقل قطعی حتی با وجود غرابت ذهنی آن ملتزم است.
صفحات :
از صفحه 73 تا 97
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 10