جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در یک تقسیم‌بندی کلی، مباحث عرفان نظری به دو بخش «توحید و موحد» تقسیم می‌شود. بخش دوم به بررسی حقیقت انسان، جایگاه او در نظام هستی و رابطه او با حق‌تعالی می‌پردازد. در این بخش از علم عرفان نظری، یکی از مسائل اساسی که در فهم بسیاری از مسائل مهم دیگر عرفان نیز کارگشاست، مسأله سریان انسان کامل در مراتب عالم است. روشن است که دست‌یابی به فهم دقیق و صحیح از این مسأله مهم عرفانی، بر تبیین دقیق مبانی آن توقف دارد. ما در این نوشتار با روش تحیلی ـ توصیفی، به واکاوی مبانی هستی‌شناختی و انسان‌شناختی سریان انسان کامل در مراتب هستی پرداخته‌ایم و در نهایت به این نتیجه رسیده‌ایم که وحدت شخصی وجود، شمول و سریان اسم جامع الله، اتحاد انسان کامل با اسم جامع الله و روح بودن انسان کامل نسبت به عالم، از جمله مهم‌ترین مبانی این دیدگاه عرفانی در زمینه سریان انسان کامل در عالم به‌شمار می‌روند.

در يک تقسيم‌ کلي، مباحث عرفان نظري به دو بخش «توحيد» و «موحد» تقسيم مي‌شود. بخش دوم به بررسي حقيقت انسان کامل، رابطة او با حق تعالي، و جايگاه او در هستي مي‌پردازد. يکي از مسائل مهم بخش دوم، که در حل و فهم مسائل ديگر نيز نقش چشم‌گيري دارد، مسئلة «سريان انسان کامل در مراتب عالم» است. تبيين اين مسئلة مهم عرفاني علاوه بر اينکه به فهم روشن‌تر حقيقت انسان کامل و جايگاه او در چينش نظام هستي کمک قابل توجهي مي‌کند، دستاوردهاي علمي ديگري نيز دارد. درک روشن‌تر و فهم بهتر «علم انسان کامل به حقايق اعيان و اسما»، «قدرت تصرف تکويني انسان کامل در عالم و تدبير امور خلق»، «وساطت انسان کامل در رسيدن فيض حق به اعيان و اسما»، «انتساب افعال و صفات ساير مراتب عالم به انسان کامل» و «سبب بودن انسان کامل براي بقاي عالم» از مهم‌ترين استلزامات و دستاوردهاي تبيين مسئلة سريان انسان کامل در عوالم است که اين نوشتار با روش تحليلي ـ توصيفي آنها را تبيين كرده است.