جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

معرفی و بررسی محتوایی رسالۀ اساس‌المعرفه اثر کمال‌ الدین صدیقی

نویسنده:

مهران محبی ، مریم محمودی ، پریسا داوری ، حسین آقاحسینی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

چکیده :

نسخ خطی باقیمانده از گذشتگان جزء مهمی از فرهنگ و تمدن محسوبمیشود که لزوم توجه به آن به عنوان یکی از گنجینههای میراث فرهنگی، بسیار با اهمیت است. رسالۀ اساسالمعرفه، از آثار نفیس سدۀ دهم هجری است که تاکنون تصحیح و چاپ نشدهاست. از این اثر تنها یک دستنوشته باقی ماندهاست که با شمارۀ 2001-101/11 در کتابخانۀ آیتالله گلپایگانی قم نگهداریمیشود و اساس پژوهش حاضر قرارگرفت. متأسفانه رسالۀ اساسالمعرفه تاکنون ناشناخته ماندهاست لذا با توجه به اهمیت رساله، نگارندگان در این پژوهش میکوشند ضمن معرفی رسالۀ اساسالمعرفه کمالالدین صدیقی، به بررسی محتوا، عناصر و مؤلفههای سبکی آن نیز بپردازند. بررسی این اثر نشانمیدهد که کمالالدین صدیقی، عارفی برجسته و از شاگردان معنوی جامی و نیز از پیروان محییالدین بن عربی است و ردّپای عرفان ابن عربی بهوضوح در این رساله مشهود است. کمالالدین صدیقی همچنین نویسندهای تواناست و به ساخت و بافت کلام اهمیّت زیادی دادهاست. صورخیال، لغات و مضامین عربی، کنایات، استعارات، مرادفات، تکلّفات و تصنعات که در دیگر آثار و متون این دوره دیدهمیشود، در این اثر نیز بهوضوح مشهود است.

صفحات :

از صفحه 241 تا 260

مشخصات اثر

عنوان :

مبانی سیر و سلوک از دیدگاه سید یحیی شیروانی

نویسنده:

زینب السادات هاشمی ، مریم محمودی ، حسین آقاحسینی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

چکیده :

سیدیحیی بن بهاءالدین شیروانی، صوفی و شاعر و ادیب قرن نهم هجری (868 ق) است که در شهر شاماخی متولد شد. او ملقب به پیر ثانی و از مشایخ طریقت خلوتیه است. آثار و رسالههایی از عارف وجود دارد که در آنها به شرح مسائل و آموزههای عرفانی پرداخته است. شیروانی در رساله منازل العاشقین چهل منزل عرفانی را معرفی میکند و تقسیم‌بندی هفت گانه او از مقامات عرفانی به اسفار صدرایی شباهت دارد. مقامات از نظر او عبارتند از: سیر الی الله، سیر لله، سیر علی الله، سیر مع الله، سیر فی الله، سیر عن الله، سیر بالله که ناشی از خودسازی درونی و پرورش روح با مجاهده، محبت و سیر در الله است. در رساله اطوار القلوب به حالات و مراتب قلب میپردازد و هفت طور را نام میبرد که عبارتند از: صدر، قلب، شغاف، فؤاد، حبه القلب، سویدا و مهجه القلب. درباره رسیدن به حقیقت عقیده دارد که سالک به وسیله شریعت با رعایت طریقت سلوک به حقیقت نائل میشود.

صفحات :

از صفحه 213 تا 234

مشخصات اثر

عنوان :

بینامتنیت قرآنی در نسخه خطی مرآة الخیال

نویسنده:

ماهرخ آهمه؛ مریم محمودی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF مراجع

کلیدواژه‌های اصلی :

اصطلاحنامه علوم قرآنی

چکیده :

یکی از دستاوردهای تازه در حوزه نقد ادبی، بینامتنیت(Intertextualite) یعنی بررسی رابطه متون و میزان تأثیرپذیری آن‌ها از یکدیگر است. بر اساس این نظریه از آنجا که تراوش افکار آدمی حاصل مطالعات، تجربیات و آموخته‌های قبلی اوست؛ پس تمام متون بشری خواسته یا ناخواسته وامدار آبشخور افکار و آثار پیشینیاناند و پر واضح است که این تأثیرگذاری با توجه به جایگاه متون و میزان ارزشمندی آنان نزد جوامع متفاوت است. در جوامع مذهبی به دلیل اعتقاد و باورمندی مردم به متون مقدس میزان بهرهمندی نویسندگان و شاعران از این متون بسیار بیش‌تر از آثار دیگر است. قرآن کریم به عنوان کتاب مقدس مسلمانان یکی از این متون پرطرفدار است که تأثیر مضامین آن در نوشتهها و سرودههای شاعران و ادیبان مسلمان از دیرباز آشکارا به چشم میخورد. مضامین قرآنی به عنوان عالیترین مفاهیم که مستقیماً از سرچشمه وحی مایه گرفتهاند، بیش از هر متن دیگر در تار و پود آثار نویسندگان و شعرای مسلمان تنیده شده است. از جمله متونی که میتوان تأثیرپذیری از منبع وحی را به وضوح در آن دید، نسخه خطی «مرآة الخیال» اثر میکراج ملتانی از نویسندگان شبه قاره هند است.

صفحات :

از صفحه 83 تا 101

مشخصات اثر

عنوان :

بینامتنیت قرآنی در طرب‏ المجالس براساس نظریة ژرار ژنت

نویسنده:

الهام خدابخشی ، مریم محمودی ، پریسا داوری

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

مراجع نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

اصطلاحنامه علوم قرآنی

چکیده :

بینامتنیت یکی از مباحث نوین در نقد جدید است که به ارتباط و تعامل بین متون می‌پردازد. بر اساس این نظریه، متون و گویندگان آنها از یکدیگر متأثر هستند و آگاهانه و یا ناخودآگاه از سرچشمه‌های ادبی و فکری یکدیگر بهره‌مند شده‌اند. استفاده از مفاهیم و تعلیمات قرآنی از دیرباز در بین شاعران و نویسندگان فارسی زبان برای اعتبار و غنای سخن خویش مرسوم بوده است. جنبه‌های ادبی و بلاغی قرآن همراه با مفاهیم و آموزه‌های اخلاقی آن باعث این توجه شده است. طرب المجالس یکی از آثار نثر فارسی در قرن هشتم است. دوره‌ای که به‌واسطۀ تأثیر قرآن و حدیث و ادبیات عرب بر ادبیات فارسی، یکی از قابل توجه‌ترین دوران است. نویسندۀ کتاب توانسته با استفاده از آیات و احادیث کتاب را به‌گونه‌ای اخلاقی و آموزنده تحریر کند. انس و آشنایی هروی با قرآن و معارف دینی و عرفانی در تمام این اثر به چشم می‌خورد. نویسندگان این مقاله برآنند که با شیوة توصیفی – تحلیلی و روش نقد بینامتنیت ژرار ژنت این ویژگی طرب‌المجالس را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که دو نوع بینامتنیّت صریح و ضمنی در طرب‌المجالس دیده می‌شود. بیشترین بهرة نویسنده از بینامتنیت صریح است که به شکل اقتباس از آیات قرآن به اشکال و دلایل مختلف صورت گرفته است.

صفحات :

از صفحه 119 تا 139

مشخصات اثر

عنوان :

شیوه‌های ترغیب در متون عرفانی با تکیه بر منظومة حقیقة‌ الحقّ یا آینة حقّ‌ نما

نویسنده:

اعظم خادم ، مریم محمودی ، پریسا داوری، حسین آقاحسینی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF مراجع

چکیده :

ترغیب، در متون عرفانی و دینی جایگاه ویژه‌ای دارد؛ همچنین مهمتر از تحذیر و عامل هدایت غیرمستقیم افکار عمومی است. جستار حاضر موضوع ترغیب در متن حقیقة‌الحقّ یا آینة حقّ‌نما اثر عبداللطیف چشتی را به منظور نشان دادن تلاش سرایندة این منظومه در جلب سالکان به سمت عرفان توحیدی و نیز چگونگی جاودانه ساختن نام فرقة متبوع خود یعنی چشتیّه را در تاریخ متون عرفانی بررسی می‌کند. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی و شیوه‌ای نقادانه (برگرفته از شیوه‌های جدید زبان‌شناسی و تحلیل متن با الهام از نظریّات کارکردگرایانة یاکوبسن و لاسوِل) طرّاحی شده و به سبک آنان، ترغیب را در پنج محور عقلانی و استدلالی، جوّ ترغیب، محرّک، مخاطب، پاداش و محتوای ترغیب بررسی کرده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد علاوه بر رعایت امتیازات و آرایه‌های کلامی که ارزش ادبی فراوانی برای این اثر آفریده، کاربست مناسب و پربسامد ترغیب به عنوان یک شیوة آموزشی، بر غنای تعلیمی این متن افزوده‌است.

صفحات :

از صفحه 71 تا 101

مشخصات اثر

عنوان :

اشارات و درون مایه‌های عرفانی در دیوان وفای فراهانی

نویسنده:

فاطمه آگاه، احمدرضا یلمه ها، مریم محمودی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

بررسی ولایت از دیدگاه امام خمینی(ره) و حکیم ترمذی

نویسنده:

مریم محمودی، زیبا فلاحی

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

امام خمینی

چکیده :

عمیق‌ترین ابعاد شخصیت معنوی امام خمینی(ره) بعد عرفان و خداشناسی و به اصطلاح اهل علم «آنتولوژی» وی است که موفق‌ترین و پر ذوق‌ترین جاذبه‌های اجتماعی و دینی او تلقّی میشود. به گواهی مفسران سیاسی و منتقدان اجتماعی، همین وجهه انسانی وی بوده کهاو را به مقاومت در برابرطاغوت بیرون وامی‌داشته است. حکیم ترمذی نیز از عارفان تحول برانگیزو محدثان کشف و شهودی قرن سوم هجری است؛ وی نخستین فرد از سنت اول عرفان اسلامی است که مساله ولایت را به عنوان نظریه یا نظام فکری کامل بیان نمودهاست. در این مقاله نگارندگان؛ پس از تحلیل شیوه ولایتی این دو مرد وارسته، به نظرگاه‌هایی تازه در عرفان ولایی و اجتماعی دست یافته اند. این پژوهش می‌تواندگنجینه‌های اشتراک نظریات شاخصان عرفان اسلامی اهل سنت و تشیع معاصر را پویا نموده، بر غنای ادب عرفانی بیفزاید.

صفحات :

از صفحه 139 تا 157

مشخصات اثر

عنوان :

مبانی قرآنی حضرات خمس در عرفان نظری

نویسنده:

مریم محمودی، علی اخلاقی، سمیرا قاسمی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

مشخصات اثر

عنوان :

آدم مسجود از دیدگاه آیات قرآنى

نویسنده:

مریم محمودی، مهدى ممتحن

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

کلیدواژه‌های اصلی :

اصطلاحنامه علوم قرآنی

چکیده :

داستان آفرینش آدم (ص) از جمله قص ههاى قرآنى است که آیات بسیارى به آاختصاص دارد. در این داستان به جنب ههاى مختلف آفرینش تا هبوط آدم از بهشت الهى به زمین خاکى اشاره شده است. سجده فرشتگان در برابر آدم از جمله مواردى است که در آیاتى از قرآن آمده و مفسران درباره آن از چش ماندازهاى مختلف بحث و بررسى کرد هاند. ادب فارسى که نیز سرشار از مفاهیم قرآنى است از این داستان و بن مای ههاى آن بى بهره نیست. در این مقاله تاثیرپذیرى شاعران و نویسندگان ادب فارسى از این قصه قرآنى با محوریت سجده فرشتگان در برابر آدم مورد تامل و باز جست قرار م ىگیرد. متون ادب فارسى به زمان سجده فرشتگان بر آدم، معنا و مفهوم این سجده و دلیل و علت آن اشاره کرد هاند. در این بین به مورد اخیر بیشتر توجه شده و اتفاق نظر همگانى بر این است که کرامت و برترى آدم دلیلى قاطع براى این سجده است.

صفحات :

از صفحه 121 تا 142

مشخصات اثر

از :	{0}
پست الکترونیک :	{1}
تلفن :	{2}
دورنگار :	{3}
Aaddress :	{4}
متن :	{5}

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ورود

ثبت نام

در تلگرام به ما بپیوندید