جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مرگ باوری و اعتقاد داشتن به معاد از اصول دین اسلام و از مهمترین اعتقادات همه ی ادیان توحیدی است. و به معنای بازگشت انسان به اصل و حقیقت هستی و حیات جاودانه است. زنده شدن انسان پس از مرگ برای حسابرسی و دریافت ثواب و عقاب اعمال و مسائل مربوط به عقاید و اخلاق او در زندگی دنیوی می باشد. لذا بین سبک زندگی و شیوه تربیتی هر انسانی و معاد وآخرت او ارتباط معناداری بر قرار می باشد. بر همین اساس سؤال اساسی در این تحقیق آن است که، کم و کیف ارتباط باور به مرگ و نقش آن در سبک زندگی و نوع تربیت یک انسان مسلمان از منظر آیات وروایات چیست؟ برای پاسخ به این پرسش به روش اسنادی به مطالعه ی آثار و منابع مرتبط و نزدیک به موضوع اقدام و اطلاعات و داده های جمع آوری شده، مورد بررسی و توصیف و تحلیل قرار گرفت و در نهایت پس از بحث وفحص، چنین استنباط و نتیجه گیری شد که مرگ باوری و اعتقاد و ایمان و یقین به معاد و زندگی پس از مرگ به معنای حقیقی در همه ی ابعاد، مادّی و معنوی و جزئی وکلّی و فردی و اجتماعی، و تربیتی تأثیر و نقش مستقیم داشته، انسان را هدفمند، کمال طلب، سعادت خواه، خیر اندیش، صالح و مصلح، تحت نظارت و محاسبه، پاسخگو و متخلّق به اخلاق الهی، و... می گرداند و به تبع آن آثار مطلوب و نیکی در اصلاح جامعه و رشد و تربیت انسان و کمال همه جانبه ی آن در پی دارد به طوری که افراد و جامعه خود را تحت نظارت و مراقبت درونی و باطنی دانسته، بر خوردار از تقوی و خوف الهی می گردند و سبک زندگی خود را چنان تنظیم می کنند که بتوانند در محکمه ی عدل الهی جواب گوی آن باشند و در محاسبه و محاکمه ی آخرت سربلند و سعادتمند گردند.

بحث در مورد تمدن و این که تمدن برتر چه ئوع تمدنی است از دیرباز مورد بحث بوده است و لذا در این نوشتار دو تمدن مهم در جهان حاضر را مورد بررسی قرار داده ایم.در مورد تمدن اسلام بر خلاف آن چه که برخی بیان کرده و می کنند می توان گفت اسلام دارای تمدنی اصیل و کهن است؛ به طوری که می توان گفت تمدن اسلام در حال حاضر با سابقه ترین و کهن ترین تمدن موجود در جهان اسلام است که علی رغم فراز و فرودهای بسیار در ادوار مختلف هنوز پابرجا مانده است. تمدن اسلام دارای شاخصه هایی است که از آموزه های دین اسلام گرفته شده است. هم چنین به بررسی علل افول تمدن اسلامی در ادوار مختلف و هم چنین بازسازی آن پرداخته ایم. در آخر نیز به تمدن اصیل اسلامی یعنی تمدن مهدوی پرداخته ایم.تمدن غرب از لحاظ قدمت سابقه چندانی نسبت به تمدن اسلامی ندارد . تمدن غرب را به سه دوره باستان و قرون وسطی و مدرن تقسیم بندی کرده اند که تمدن غرب در دوره باستان شامل یونان و روم می شود و در قرون وسطی نیز که دوره گذر از باستان به دوره مدرن است حوادث و عواملی باعث شد تا غرب مجددا وارد دوره جدیدی شود که به آن غرب مدرن می گویند. غرب مدرن نتیجه چهار عامل رنسانس ایتالیا، اصلاحات دینی لوتر در آلمان، انقلاب کبیر فرانسه و انقلاب صنعتی انگلستان دانسته اند. در غرب نیز در حال حاضر شاهد تمدنی به مراتب توسعه یافته تر از تمدن کنونی اسلام هستیم که به بررسی علل و عوامل و آن پرداخته شده است. در مبحث تمدن غرب هم چنین به بررسی تاثیر اسلام در پیشرفت غرب پرداخته شده است.

جبر و اختیار ازجمله مباحث مهمی است که از دیربازاندیشه انسان ها و به ویژه فلاسفه ومتکلمان رابه خود مشغول ساخته است. این مبحث در میان فرقه های مسلمان نیز دارای جایگاه پراهمیتی است. هر یکاز این گروه ها برای اثبات عقیده ی خود به آیاتی از قرآن کریم تمسک جسته اند و ظاهر آن را موید نظریه یخویش گرفته اند. دراین میان پیروان مکتب اهل بیت علیهم السلام از افراط و تفریط مصون مانده

چکیده پیامبران خدا به قصد خوشبختی و سعادت بشر برانگیخته شده اند. که آن ها را به هدایت و رستگاری دعوت کنند. یکی از این موارد ، توحید و خداپرستی است که از طریق حجت ظاهری (پیامبران) و حجت باطنی (عقل) امکان پذیر است ، در قرآن کریم برای نقش پیامبران در شکوفایی عقل شیوه هایی ذکر شده است ، یکی از این موارد دعوت به تعقل و تدبر است که تنها از طریق بررسی و تفکر آیات قرآن امکان پذیر است . و دیگری احتجاجات آنان با اقوام خود بوده است یکی از شرایط اساسی دراین احتجاجات این است که جدال احسن ، موعظه و استدلال و .... است . و نه پرخاشگری و اجبار ، در این احتجاجات پیامبران سعی کرده اند تا اقوام خود را اصول دین (توحید-نبوت – معاد ) آشنا سازند. البته برخی از این احتجاجات برای بشر موفقیت آمیز بود مانند: احتجاج حضرت موسی علیه السلام با ساحران که برخی از آنان ایمان آوردند و از دستگاه و سلطه فرعون بیرون آمدند و برخی از احتجاجات پیامبران با قوم خود نه تنها سبب هدایت آن ها نشد بلکه سبب نزول عذاب و قهر الهی شد می توان گفت : ایراد و مشکل اساسی در عدم درک و فهم مردم از احتجاج است . نه این که احتجاجات انبیا باشد . مانند: احتجاج حضرت نوح علیه السلام ، حضرت لوط علیه السلام و حضرت صالح علیه السلام با قومش در رابطه با مسئله توحید و نبوت بود ؛ در میان پیامبران حضرت محمد صل الله علیه وآله وسلم بیشترین احتجاج را با اقوام مختلف داشته است . از جمله : یهودیان و مسیحیان و نصاری و منافقین داشت . و همچنین در قرآن کریم و روایات علاوه بر موارد ذکرشده برای شکوفایی عقل عوامل دیگری از جمله ارتبا با خدا ، تقوا ، علم و دانش و هم نشینی با دانشمندان و تغذیه مناسب اشاره کرد و در مقابل آن به موانع عقل مانند : تکبر ، غضب ، جاهلیتبیان نمود . کلید واژه : عقل – شکوفایی – پیامبران – احتجاج – هدایت

این پروژه با عنوان صفات سلبیه خداوند می باشد که به بررسی صفاتی که از خدای متعال نفی شده پرداخته است. مطالبی که در این تحقیق بررسی شده اند به قرار زیر است: طرح تحقیق که عبارت است از: موضوع تحقیق، پیشینه تحقیق، ضرورت تحقیق، اهداف و کاربردهای تحقیق، سؤالات تحقیق، فرضیه های تحقیق و روش تحقیق می باشد. در فصل اول دیدگاه های مختلفی که درباره امکان شناخت صفات الهی وجود دارد، یعنی دیدگاه اهل تشبیه و دیدگاه تنزیه و فهم پذیری مورد بحث قرار گرفته که دیدگاه پسندیده در این باره دیدگاه تنزیه و فهم پذیری است که عقیده دارند که عقل انسان می تواند اوصاف خدا را باز شناسد و به بررسی آنها بپردازد. در ادامه راههای شناخت صفات الهی آورده شده که عبارتند از: راه عقل، راه فطرت، سیری در آفاق و انفس، کشف و شهود، قرآن و روایات که هر کدام از اینها می توانند گواهی در راه شناخت و دلیلی بر شناخت باشند. فصل دوم که با عنوان نفی شرک یکی از مهمترین صفات سلبی می باشد در آن مراد از نفی شرک، ادله های نفی شرک، زمینه های پیدایش شرک، پی آمدهای شرک بحث شده است. در فصل سوم که دیگر صفات سلبی خداوند است در آن صفات سلبی خداوند که عبارتند از: «نفی جسم بودن، نفی دویت، نفی مکان، عدم ترکیب و مرکب بودن، نفی حلول و خدا محتاج نیست که با دلایل عقلی و نقلی بررسی شده است. اما فصل آخر این تحقیق وارستگی خداوند است که در این بخش بعضی دیگر از صفاتی که خداوند نیز از آنها مبرا و پاک است مثلا فراموشی، ظلم و غفلت و ... آورده شده است.

خانواده یکی از مهمترین پایگاههای اجتماعی در دین مبین اسلام است که انبیاء و اولیای الهی در تعالیم الهی خویش به طور خاص به آن پرداخته اند و در شریعت مقدس اسلام به عنوان کاملترین دین ،به آموزش حقوق ،قواعد و احکام آن توجه خاصی شده است و کاملترین مرجعی که به طور جامع به فقه خانواده پرداخته است ، قرآن کریم است که با دقتی شایسته به کلیه زوایا و جوانب این نهاد مقدس پرداخته است . قوانین و احکام اسلامی در دین مبین اسلام مستند به منابعی است که به اتفاق فریقین شامل قرآن کریم و سنت پیامبر (ص) است ، که جزء مصادر اولیه تشریع احکام می باشند . قرآن کریم دارای حدود پانصد آیه ، مربوط به احکام فرعیه عملیه و به اصطلاح احکام فقهی است که در طول دوران رسالت حضرت رسول اکرم (ص) بر وی نازل شده است و یکی از مهمترین این آیات ،آیات الاحکام مربوط به خانواده است . خانواده دارای جایگاهی بس والا و عظیم در نظام مقدس اسلام است و اهمیت بررسی فقه خانواده، از آن جهت است که خانواده اولین نهادی است که انسان در آن قدم می گذارد و به رشد و بالندگی دست پیدا میکند و در سعادت و شقاوت فرد نقش اساسی دارد و تشریع احکام و حقوق بی مانند قرآن کریم مربوط به خانواده را که از اتقان و جامعیت کامل برخوردار است ضروری مینماید که تا سعادت را فرا روی بشر قرار دهد .در این تحقیق ضمن بررسی احکام فقهی و حقوق خانواده در اسلام جامعیت این تشریعات بررسی خواهد شد و مباحثی چون حقوق ، اصول حاکم بر نظام خانواده و همچنین به احکام فقهی والدین ، فرزندان و همسران پرداخته خواهد شد .

موضوع این تحقیق «پیام های اقتصادی قرآن» می باشد که با هدف آشنایی با مسائل و منابع اقتصادی و محدودیت های که قرآن کریم برای هر کدام از این مسائل تعیین کرده است، نگاشته شده است چرا که آشنایی با مسائل اقتصادی و محدودیت های آن سبب می شود که هم برای جامعه و هم برای زندگی شخصی افراد اقتصادی سالم و به دور از مفاسد به وجود آید. در این راستا، تحقیق حاضر مشتمل بر پنج فصل می باشد. فصل اول که طرح تحقیق نام دارد شامل موضوع تحقیق، ضرورت و اهداف تحقیق، پیشینه تحقیق، سؤالها و فرضیه های تحقیق و همچنین روشی که در انجام این تحقیق استفاده شده است، می باشد. در فصل دوم، ضمن اشاره اجمالی به معنی واژه اقتصاد در لغت و در اصطلاح و مرادفات واژه اقتصاد در قرآن، به بحث پیرامون فقر به عنوان یکی از تنگناهای اقتصادی که موجب گناه و انحراف می شود، همچنین اقتصاد به عنوان رمز حیات جامعه پرداخته شده است. فصل سوم به مهمترین ویژگیهای اقتصاد قرآنی از جمله تأکید بر حق مالکیت، ایجاد عدالت اقتصادی، پاسخگویی به نیازهای اقتصادی قرآن، توسعه اقتصادی بر اساس ارزشهای الهی و ... همراه با آیاتی از قرآن اشاره شده است. فصل چهارم به منابع اقتصادی در قرآن اختصاص پیدا کرده است که این منابع خود به دو نوع منابع طبیعی مانند آب، زمین، معادن و ... منابع مالی شامل خمس و زکات و ... تقسیم شده و به توضیح هر کدام از این موارد همراه با آیاتی از قرآن پرداخته شده است. فصل پنجم که محدودیت ها درآمدی قرآن به ربا، قمار، رشوه، غش در معامله و ... اشاره شده است و در بحث محدودیت های مصرفی اسراف، خرید اعیان نجسه و آلات لهو و لهب مورد بررسی قرار گرفته است.

ازجمله مباحثی که می تواند درجهان کنونی راهگشای مشکلات انسان معاصرباشدرضایتمندی است.بشرامروزی، در یک زندگی شتاب زده و ناآرام و عصبانی به سر می برد. و هر لحظه دیو ترس، نگرانی، ناامنی و ناامیدی به او حمله می کند. شادی، نیرو و آسایش را از او غارت می کند. اضطراب و نگرانی، آسایش جسمی و فکری را از او گرفته است. آرامش روحی ورضایتمندی جای خود را به تشنج روانی و نارضایتی داده است. که اگر به فکر درمان آن نباشیم و خود را از فشارهای سنگین و طاقت فرسای روحی رها نکنیم زندگی برایمان تحمل ناپذیر می شود. راهکارهای رضایتمندی از منظر آموزه های دینی را می توان به دو بخش راهکارهای اعتقادی و علمی و رفتاری و عملی تقسیم نمود؛راهکارهای اعتقادی وعلمی عبارت است ازاعتقاد به صفات الهی مثل اعتقاد به حکمت و رازقیت،شناخت و درک سختی ها ،احساس مفید و با ارزش کردن و... وراهکارهای عملی و رفتاری پرورش صفات عالیه ،راحت گرفتن زندگی و توجه به زمان حال و...می باشد .موانع رضایتمندی نیز مقوله دیگری است که پرداختن به آن ها می تواندراهگشای بحث راهکارهای رضایتمندی باشدومنفی نگری،ضعف اعتقاد به خداوندومعادویأس و نا امیدی از موانع اعتقادی وعلمی وسستی وتنبلی وچشم وهم چشمی ،تنهایی و بی هدفی ازموانععملی و رفتاری است.لذا در این پایان نامه به دنبال آن هستیم که راهکارها و موانع و آثار رضایتمندی را مورد بررسی قرار دهیم.

دین اسلام که به عنوان کامل‌ترین دین در بین ادیان الهی است؛ احکام و دستوراتی دارد که توسط قرآن معجزه جاودانی و جهانی پیامبر اکرم (ص) به سوی بشر فرستاده شده است. آموزش این احکام و دستورات که موجب سعادت دنیوی و اخروی انسان می‌گردد؛ به تناسب موضوع نیازمند شیوه‌ها و روش‌های مناسبی است، تا آسان تر و موثرتر و سریع تر فرا گرفته شود.امروزه در جهان، از سه نظریه مهم در حوزه آموزش استفاده می‌شود که عبارت‌اند از: یادگیری فعّال، یادگیری پنهان (ضمنی) و یادگیری خردورزی (تفکّر فلسفی). اعتقاد بر این است که، قرآن با جامعیّت و اعجاز خود قرن‌ها پیش، از این شیوه‌های آموزشی برای انتقال و آموزش مفاهیم دینی و دستورات الهی استفاده نموده است. البتّه آموزش به معنای یادگیری نیست. یادگیری هدف آموزش است و هر چه شیوه آموزش بهتر و مناسب تر باشد؛ یادگیری نیز بیشتر تحقق می‌یابد.در این تحقیق سعی شده است که برای هر یک از این شیوه‌های یادگیری (فعّال، پنهان، خردورزی) مصادیق و مثال‌هایی از قرآن آورده و شرح داده شود. به عنوان مثال آیه ای که در مورد مردن و زنده شدن دوباره عزیر پیامبراست نمونه ای از یادگیری فعّال و آیه ای که در مورد ساخت مسجد در کنار قبور اصحاب کهف است نمونه ای از یادگیری پنهان و آیاتی که در مورد تفکّر در آفرینش و مجادله حضرت ابراهیم (ع) با بت پرستان و ماه و ستاره و خورشید پرستان است؛ همه مصادیقی از یادگیری به شیوه خرد ورزی است. بی شک آشنایی با این شیوه‌های یادگیری و دانستن مصداق‌های قرآنی آن، به سخنرانان و مبلّغان مذهبی کمک خواهد کرد تا انتقال مفاهیم دینی توسط آن‌ها آسان تر، سریع تر و موثرتر انجام شود و فراگیران نیز با علاقه مندی بیشتری این مفاهیم را فرا گیرند.