جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

مطالعه حاضر نوعی بررسی و کنکاش تقابلی از منظر زبان‌شناسی متن بنیاد است که با تکیه‌ بر حفظ انسجام و معرفی گفتمان نماهای واژگانی در سوره بقره اختصاص دارد. از این ‌رو، کل سوره بقره با سه ترجمه تفسیری فارسی و انگلیسی بر اساس رویکرد نظری فریزر(2005) تحلیل گردیده است. همچنین این عناصر بر اساس مدل مذکور دسته‌بندی شده‌اند که متشکل از گفتمان نماهای تفصیلی، استنتاجی و زمانی می‌باشند. علاوه بر آن توالی‌های یافت شده به صورت ساختاری قاعده مند و منسجم پیکربندی گردیده‌اند. کارکرد این عناصر واژگانی در ترجمه‌های منتخب نشان می‌دهد که با یاری این عناصر زبانی در روابط متنِ ترجمه آیات به‌ صورت یکپارچه و پیوسته عمل می‌کنند و بر اساس فرایند متقابل اطلاعات در بافت متون دینی و مذهبی ترجمه‌شده تأثیر بسزایی داشته و همچنین در خوانش آیات و انتقال مفاهیم از وجود این عناصر به طور مطلوب تبعیت می‌کنند.

چندلایه‏ای‏بودن ساختار مفهومی (Conceptual Structure)قرآن سبب شده است یکی از دغدغه‏های دین‎پژوهان ازعصر نزول وحی تا کنون دستیابی به مقاصد واقعی خالق وحی در ورای آیات قرآن باشد. همین مسئله زمینه به‏کارگیری نظریات علمی متعدد را در هر عصری برای کشف مفاهیم نهفته در ساختار مفهومی تودرتوی این کتاب آسمانی فراهم ساخته است. این پژوهش نیز درچارچوب نظریه «فضاهای ذهنی» (Mental Space Theory)فوکونیه (Fauconnier) (1985) به مطالعه ساختار مفهومی قرآن کریم در محدوده پانزده پانزده جزء دوم، بپردازد تا کارایی آن را در تبیین ساختارهای مفهومی قرآن ارزیابی کند. روش انجام پژوهش، توصیفی- تحلیلی است؛ بدین ترتیب که پس از معرفی چارچوب نظری تحقیق، داده‏ها به شیوه کتابخانه‏ای و به کمک فیش‏برداری از محدوده پژوهش استخراج شده، با تحلیل آنها مشخص گردید نظریه فضاهای ذهنی در تحلیل شناختی ساختار مفهومی قرآن کارآمد است، تشخیص و تفکیک فضاهای حاکم بر آیات و روابط میان آنها زمینه درک بهتری را از مقاصد واقعی خالق وحی فراهم می‏سازد. در نهایت معلوم شد ارتباط میان فضاهای حاکم برآیات هدفمند بوده، هرآیه‏ای از قرآن نیز بر مبنای فضای ذهنی خاصی مفهوم‏سازی شده است.