جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بیشتر خاورشناسان که نگاهی برون‌دینی به قرآن و آموزه‌های آن دارند، از آغاز مبنا را بر پیش‌فرض «غیروحیانی و غیرالهی بودن قرآن» گذاشته و بخش وسیعی از تحقیقات خود را بر یافتن مصدر قرآن و قصص آن متمرکز کرده‌اند. آنان قرآن را همانند کتابی بشری تصور کرده و تنها تفاوت آن را با سایر آثار بشری در این می‌دانند که منبع پیدایش آن نامعلوم است. به عبارت روشن‌تر یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی آنان- به دلیل انکار وحیانیت قرآن- یافتن معلمی برای پیامبر- ص- و یا متأثر دانستن آن حضرت از شرایط محیط در انشای قرآن و یا نشان دادن تأثیر سایر کتب آسمانی به ویژه تورات و انجیل بر قرآن و قصص آن است. واقعیت تشابه در بخش هایی از داستان‌های قرآن و عهدین، گروهی از محققان یهودی و مسیحی را از قرن دوم هجری تاکنون به سوی این نظریه سوق داده که قصه‌های قرآن از عهدین اقتباس شده است. آنان انگاره ی خود را بر مبانی نظری گوناگونی پی‌ریزی کرده‌اند. این مبانی که اهم آن ها عبارتند از: شباهت محتوایی قصص قرآن و عهدین، وحیانی بودن عهدین وآشنایی پیامبر اکرم- ص- با عهدین قبل از بعثت، از نظر آنان انکار وحیانیت قرآن کریم را به دنبال دارد؛حال آنکه شواهد درون دینی (محتوای متفاوت گزاره های تاریخی قرآن و عهدین ، تمایز جلوه های هنری و ویژگی های فنی قصه های قرآن با قصه های عهدین) و دلایل معتبر برون دینی (یافته های باستان‌شناسان ، مورخان و جغرافی دانان در تایید محتوای قصص قرآن و انکار برخی عبارات عهدین) انگاره اقتباس قرآن از عهدین را مردود می‌داند.ناهمگونی ظاهری میان برخی آیات زمینه ی طرح بحث تناقض مفهومی قصص قرآن را برای گروهی از خاورشناسان فراهم ساخته است. نا آگاهی از ویژگی های هنری خاص قصه های قرآن، اقسام مختلف آیات مانند مطلق و مقید،عام و خاص و امثال آن و ناآشنایی با روش تفسیر قرآن با قرآن سبب این ادعا شده است.

این پایان نامه به بررسی موضوع «قصه در قرآن»اختصاص دارد و به این نتایج رسیده است: اعتبار،تثبیت قلب پیامبر صلی الله علیه وآله، تقویت روحی مسلمانان، اندازمشرکین، وحدت دعوت انبیاء، اثبات وحی و رسالت،تفهیم اصول و بیان سنتهای اجتماعی از اهداف قصص قرآنی است. برخی از خصوصیات قصه های قرآنی عبارتند از: اتحاد سیاق قصه با کل سوره، نپرداختن به جزئیات، ایجاز، تبلیغ غیرمستقیم، تفاوت شروع قصص. قرآن در قصه ها، از شخصیتهای مثبت و منفی استفاده می کند. شخصیتهای مثبت را به عنوان الگو برای انسانها، و اشخاص منفی را به خاطر عبرت گرفتن مطرح ساخته است. قرآن بعضی از حلقه های داستانها را درموارد متعدد تکرار کرده است. البته، این تکرار به قدری ماهرانه و استادانه است که هیچ لطمه ای به بلاغت قرآن نمی زند. بلکه با نشان دادن یک صحنه از زوایای مختلف، آن را برای خواننده جذاب تر و شیرین تر می کند.