جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 21
منطق تصور از نگاه قطب‌الدین رازی به روایت شرح المطالع و مقایسه آن با آراء ابن‌سینا
نویسنده:
علی‌اصغر جعفری‌ولنی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
رساله فی الحدوث (حدوث العالم)
نویسنده:
محمدبن‌ابراهیم صدرالدین‌شیرازی؛ تحقیق: سید حسین موسویان؛ اشراف: سید محمد خامنه ای
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
تهران - ایران: موسسه بنیاد حکمت اسلامی صدرا,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
رساله حاضر در باب هستی‌شناسی یعنی حدوث العالم یا پیدایش جهان به رشته تحریر درآمده است .مصحح کتاب، برای تصحیح متن رساله حاضر، از هفت نسخه به این شرح سود جسته است .نسخه کتابخانه مجلس شورای اسلامی(سال 1083م)، نسخه کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران(سال نامعلوم)، نسخه کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران(سال 1301م)، نسخه کتابخانه ملی ملک(بین سال‌های 1051تا 1080م)، نسخه کتابخانه نجفی مرعشی(اوایل قرن 12ه‌)، نسخه کتابخانه نجفی مرعشی(تاریخ نامعلوم) و نسخه کتابخانه دانشکده الهیات دانشگاه تهران(بین سال‌های 1057تا 1068م) .مصحح در مقدمه کتاب تصریح می‌کند :((تلاش و اهتمام صدرالمتالهین بر آن است تا در یک ترکیب متعالی، تصویری از حدوث جهان بدست دهد که از سویی با گفته‌های نخستین فیلسوفان و آورده‌های وحیانی ادیان سازگار و همخوان بنماید، و از سوی دیگر، از کژی‌های ظاهراندیشی متکلمان و تاویل‌گرایی فیلسوفان متاخر برکنار باشد . صدرا معتقد است که همه ادیان الهی و حکمای پیشین بر حدوث عالم اتفاق دارند، و مراد آنها از((حدوث)) نیز((حدوث زمانی)) است .و اساسا حدوث را بدون زمان نمی‌توان فهمید)) .در تحلیل آراء و نظرات ملاصدرا این نکته اساسی را باید در نظر داشت که وی علاوه بر یک فیلسوف ;عارف و دیندار نیز بوده است .کتاب حاضر شامل سه مقدمه از مصحح است که طی آنها دیدگاه‌های صدرالمتالهین در مسئله ((حدوث عالم)) تشریح می‌شود .سپس تصاویری از هفت نسخه خطی یاد شده را به دست می‌دهد و سرانجام متن عربی((حدوث العالم)) را به طبع می‌رساند .در پایان کتاب فهرست‌های مختلف به چاپ رسیده است.
تحلیل انتقادی «معقولات ثانیه فلسفی» در اندیشه «قاضی سعید قمی»
نویسنده:
مهدی حریری ، سید محمود یوسف ثانی ، سید حسین موسویان
نوع منبع :
نمایه مقاله
چکیده :
شناخت معقولات ثانیه فلسفی ، مقدمه‌ای ضروری در بازشناخت نظام اندیشه فلسفی قاضی سعید قمی به ویژه مخالفت وی با قائلان به اصالت وجود است. این پژوهش با بررسی دقیق و تفصیلی آثار قطعی‌الانتساب به وی به روش توصیفی- تحلیلی تلاش می‌نماید آراء و مبانی قاضی درباره معقولات ثانیه فلسفی و احکام آن را استخراج و تحلیل نماید. بررسی‌ها نشان ‌می‌دهد وی اصطلاح معقول ثانی را به کار نبرده، بلکه از معقولات ثانیه فلسفی با عنوان «امور عامه» سخن گفته و مفاهیمی همچون، وجود، شیء، امکان و وجوب را از امور عامه برشمرده و آنها را مفاهیمی عام، بدیهی و معانی مصدری عارض و محمول بر همه اشیا می‌خواند که ضعیف‌ترین اشیا از جهت تحقق و دارای حظّی از وجود در نفس الأمر هستند. برخی اقوال وی بر نحوه‌ای عروض مابعدالطبیعی مفاهیم فلسفی دلالت دارد؛ البته او در بحث جعل، «ماهیت» را مجعول بالذات و دیگر اعراض و لوازم شیء را مجعول بالعرض‌ می‌داند. تأکید وی بر جعل بسیط، برخی ابهام‌های یاد‌شده را برطرف می‌سازد. از سخن قاضی، دو سطح متمایز از خارجی‌بودن مفاهیم فلسفی فهمیده می‌شود: یکی آنکه این مفاهیم بهره‌ ضعیفی از تحقق و عینیت داشته باشند؛ دوم آنکه هیچ تحقق و عینیت زائد بر ذات نداشته باشند.
صفحات :
از صفحه 86 تا 114
«ماهیت» در اندیشه قاضی سعید قمی
نویسنده:
مهدی حریری ، سید محمود یوسف ثانی ، سید حسین موسویان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
بررسی دقیق و تفصیلی آثار قاضی سعید نشان می‌دهد اساساً «ماهیت» از نظر قاضی سعید، همان «ما به الشیء هو هو» یا ماهیت بالمعنی الاعم است و ماهیت به معنای «ما یقال فی جواب ماهو» مورد نظر وی نبوده است؛ ماهیت، همان حقیقت، ذات و صورت شیء و در تعبیر دیگر، «ماهیت شیء»، «وجود خاص شیء» است قاضی سعید در تبیین دو حکم از احکام ماهیت در نحوه تحقق ماهیت در عالم خارج، یعنی دو مسأله جعل و تشخص، نفس «ماهیت» را مجعول به «جعل‌بسیط» از ناحیه جاعل دانسته و هرگونه تقرر ماهیت، پیش از جعل جاعل را نفی می‌نماید و تشخص ماهیت را نیز به «جعل جاعل» می‌داند؛ لذا تحقق ماهیت، نیازمند عروض وجود بر ماهیت نخواهد بود قاضی سعید در تبیین نحوه تحقق ماهیت در عالم خارج، نفس «ماهیت» را مجعول به «جعل‌بسیط» از ناحیه جاعل دانسته و هرگونه تقرر ماهیت، پیش از جعل جاعل را نفی می‌نماید
صفحات :
از صفحه 93 تا 121
تصحیح رساله «اثبات‌الواجب» ابوالحسن علی‌بن احمد ابیوردی
نویسنده:
پدیدآور: رقیه شاهرخی ؛ استاد راهنما: سیدحسین موسویان ؛ استاد مشاور: سیدمصطفی محقق‌داماد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
چکیده :
مسئله اثبات واجب یکی از مهم ترین مسائل مورد توجه اندیشمندان به خصوص متکلمان و فلاسفه بوده است. مؤلف کتاب ابوالحسن بن احمد ابیوردی از علمای امامیه قرن دهم هجری مقام و پایه علمی والایی داشته و جامع معقول ومنقول بوده است و از او آثار متعددی برجای مانده است. رساله مورد بحث شامل سه بخش (مقدمات بحث، دلایل مؤلف، دلایل دیگران) است. مؤلف در مقدمه به ذکر چهار نکته پرداخته است. 1- ذکر معنای واجب، ممکن و ممتنع و بیان این نکته که واجب تعالی علت تامه برای وجودش است. 2- ممکن به فاعل موجود نیازمند است. 3- اگر وجود ممکن از علتش واجب شود موجود می‌شود. 4- در این قسمت مؤلف به سه نکته اشاره کرده است: الف) امکان ممکن دلیل احتیاجش به علت است. ب) این امکان برای ممکن لازم است. ج) بقاء ممکن با از بین رفتن علتش ممتنع است. او پس از بیان و توضیح این مقدمات به ذکر دلایل خود که هدفش از تألیف این رساله بوده است می‌پردازد و دوازده دلیل بر این مطلب می‌آورد. او در این دلایل بیان می‌کند که اگر واجب لذاته یافت نشود و موجود در ممکنات منحصر شود تسلسل تا بی نهایت و عدم تناهی ممکنات لازم می‌آید و به طرق مختلف براهین خود را بیان می‌کند. مؤلف سپس به ذکر دلایل دیگران از جمله ابن سینا و سهروردی در باب این مسئله می‌پردازد. مؤلف در خاتمه رساله به ذکر و حل سه شبهه می‌پردازد.اما در مورد شیوه تصحیح و روند تصحیح متن رساله ابتدا به شناسنامه نسخه‌ها اشاره شده است و ویژگی نسخه‌ها بیان شده است. سپس به نحوه مقابله نسخه‌ها و انتخاب شیوه تصحیح اشاره شده است و بیان شده که به دلیل ویژگی نسخه‌ها تصحیح بر اساس نسخه اصل صورت نگرفته است؛ هرچند که به یکی از نسخه‌ها اعتماد بیشتری شده است.
تحقیق و تصحیح رساله‌ی شرح اشارات الواصلین اثر ابن میثم بحرانی
نویسنده:
فاطمه مشکی‌باف مقدم؛ استاد راهنما: حسین موسویان؛ استاد مشاور: محمدجواد رضایی‌ره
نوع منبع :
رساله تحصیلی , شرح اثر , کتابخانه عمومی
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
شرح الإشارات اثر وزین میثم بن علی بن میثم بحرانی شرحی بر کتاب الإشارات، اثر علی بن سلیمان بحرانی، متنی در باب عرفان نظری است. ابن میثم از ابن سینا و شیخ اشراق و ابن عربی و بعضاً صدرالدین قونوی اثر می پذیرد. این کتاب دارای مطالب بلندی است و تصحیح آن باعث احیای میراث گذشتگان خواهد بود. کلیات مباحث مطرح شده در این کتاب عبارت است از: بحثی پیرامون وجود و مراتب آن، اسماء و صفات حق و شناخت او از طریق نفس، عقول اربعه، وحدت ذاتی وجود و کثرات آن، احتیاج این کثرات به خداوند و شوق آن ها به سوی او، اثبات نفس و نحوه تعلق آن به بدن، مراتب نفس برای شناخت خدا، تجلّیات ذات، عوالم خمسه، اعیان ثابته، وحدت اجناس و انواع و اصناف و اشخاص در شخص پیامبر خاتم، ولایت و مراتب آن، مکلف بودن انسان و در نتیجه اظهار ربوبیت حق. این مباحث کلامی، فلسفی، عرفانی در این کتاب مطرح شده و از وحدت وجود آغاز می شود و به وحدت مرتبه نبوی ختم می شود. وارث این وحدت ائمه بعدی هستند تا این که به حضرت مهدی ختم می شود. این مباحث، به حقایقی اشاره دارد که سالک را به مقام جمع و توحید ذاتی می رساند.
تصحیح کتاب زبده الاسرار تالیف اثیر الدین مفضل بن عمر ابهری
نویسنده:
مهدی حسنی زاده؛ استاد راهنما:نجفقلی حبیبی؛ استاد مشاور:حسن ابراهیمی، حسین موسویان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
اثیرالدین المفضل بن عمر بن المفضل الأبهری (597-663 هـ .ق) فیلسوف، منطق‌دان، متکلم وریاضی‌دان مشهور ایرانی است که از جمله دانشمندان پرآوازه قرن هفتم به شمار می‌آید. از وی که استاد افرادی همچون کاتبی قزوینی (م. 675 هـ .ق) وابن خلکان (م. 681 هـ .ق) وبه روایتی شاگرد فخر رازی (م. 606 هـ .ق) می‌باشد، آثار فراوانی به جای مانده است. یکی از این آثار کتاب زبده الأسرار است. ابهری در این أثر به ترتیب به بحث از منطق، طبیعیات و سپس الهیات می‌پردازد. در این رساله او همچنان به تفکر مشایی پای‌بند است؛ مبانی، بحث‌ها وحتی در سرفصل‌هایی که ارایه می‌کند متأثر از مشائیان است، به همین جهت می‌توان او را شارحی چیره دست در بسط و شرح اندیشه مشائی دانست. ابهری در بخش منطق این کتاب، مطلقه متوسطه وممکنه متوسطه را مطرح کرده وسپس ادعا می‌کند این دو قضیه از جمله نوآوری‌های اوست وپیش از او کسی این دو قضیه را مطرح نکرده است. شاید بتوان گفت مهم‌ترین نکته‌ای که این رساله -به‌ویژه در مبحث الهیات- مشتمل بر آن است، اکثر براهین اقامه شده در آن به صورت برهان سبر وتقسیم است، گویا ابهری این رساله را به عنوان متن درسی نگاشته است. آنچه مسلّم است، این‌که تصحیح این رساله می‌تواند در فهم هرچه بهتر اندیشه‌های مشاء تأثیر گذار باشد. اهمیت شخصیتی همچون ابهری را می‌توان از شروحی که به‌وسیله حسین بن معین الدین میبیدی و ملاصدرا بر هدایه اثیریه او نوشته‌ شده دریافت. علاوه بر اینکه کتابهای او از جمله هدایه و ایساغوجی سالیان متمادی به عنوان متن درسی تدریس می‌شده است. در این پژوهش علاوه بر تصحیح کتاب، تحقیقی درباره نام دقیق ابهری، محل ولادت، تاریخ وفات وانتساب او به شاگردی فخر، صورت گرفته است. تصحیح این اثر با استفاده از دو نسخه وبه شیوه اجتهادی صورت گرفته است.
تحلیل و تصحیح انتقادی رسالة الاحجار الشداد اثر فیض کاشانی
نویسنده:
حسین موسویان ، سعید انواری
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , مدخل آثار(دانشنامه آثار)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
رساله الاحجار الشداد رساله كوچكی از ملا محسن فیض كاشانی است كه در ابطال نظریه جزء لایتجزا (جوهر فرد) نگاشته شده است. این رساله كه تا كنون منتشر نشده است، حاوی بیست وسه برهان در نفی جوهر فرد و پاسخ به هفت شبهه و استدلال طرفداران این نظریه است. تصحیح انتقادی حاضر بر اساس دو نسخه صورت گرفته است، كه تا كنون تنها نسخه های شناخته شده از این رساله به شمار می آیند. هم چنین، در تحلیل محتوایی رساله، منابع اقتباسی فیض كاشانی در تدوین آن مشخص شده است.
صفحات :
از صفحه 101 تا 128
تحقیق و تصحیح انتقادی رساله نکت المنطق اثر ابن سینا
نویسنده:
حسین موسویان
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
رساله نکت المنطق یکی از آثار منطقی کوتاه و نکته دار ابن سینا است که تاکنون به چاپ نرسیده و تنها در حدود نیمی از آن ــ که بی غلط هم نیست ــ در حاشیه کتاب شرح الهدایة الأثیریّة نوشته ملاصدرا به صورت چاپ سنگی منتشر شده است. تصحیح تحقیقی این رساله برپایه سه نسخه موجود در کتابخانه های استانبول، یک نسخه از کتابخانه مجلس سنا و نیمه یادشده در چاپ سنگی انجام گرفته است.برخی از ویژگی های این رساله در سنجش با دیگر آثار مهم منطقی شیخ بدین قرار است: اولویت و تقدم بخشیدن به مباحث «تصدیقات» بر مباحث «تصورات»، دسته بندی جامع احکام قوای چهارگانه آدمی در عین ایجاز، تعریف متفاوت برای «قضیه» و دسته بندی قضایا از آغاز به سه دسته «حملی»، «متصل» و «منفصل»، بدون کاربرد واژه «شرطی»، و مختص دانستن قضایای «شخصی» به قضایای حملی.
صفحات :
از صفحه 131 تا 142
ماهیت از دیدگاه ابن سینا
نویسنده:
حسین موسویان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
صفحات :
از صفحه 247 تا 265
  • تعداد رکورد ها : 21