جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در بررسى موضوعات سیاسى از دیدگاه احادیث به اصل مهم جهاد برمى‌خوریم؛ اصلى که موجودیت اسلام و عزت و استقلال مسلمانان وابسته به آن بوده و در دفاع از ممالک اسلامى، و توسعه قلمرو جغرافیایى اسلام به ویژه در صدر اسلام و گسترش فرهنگ توحیدى در جهان، نقش اساسى داشته است. فلسفه تشریع جهاد و مبناى مشروعیت آن، فارغ از ارزش‌هاى مادى و نژادپرستى و توسعه‌طلبىِ قدرت‌طلبان، و دست‌یازى به ثروت‌هاى ملل دیگر ـ که در حکومت‌هاى غیر دینى رائج است ـ بر امورى انسانى و اسلامى مانند دفاع در برابر هجمه دشمنان، تمامیت ارضى، استقلال کشور اسلامى و حاکمیت دین و شریعت استوار است. در این نوشتار مهم‌ترین موضوعات و مسائل جهاد را از منظر اخبار و احادیث ائمه(ع) مورد مطالعه و بررسى قرار مى‌دهیم. مباحثى از قبیل: جایگاه جهاد در نظام سیاسى اسلام، اصل دعوت، انواع جهاد، اهداف جهاد، شرایط جهاد، وجوب جهاد، آیین جهاد، صلح و صلح‌گرایى، عقد أمان و عهد ذمه و احکام و حقوق اسیران و مانند آن.

در نوشتار حاضر دیدگاه‏هاى سیاسى علامه محمد باقر مجلسى، درباره «ولایت فقیه» به عنوان مهم‏ترین موضوع و مسأله فقه سیاسى شیعه مورد مطالعه و بررسى قرار گرفته است و نیز به مبانى نظرى، شرایط و صفات حاکم اسلامى و شؤون ولایت فقیه در عصر غیبت پرداخته شده است. این مقاله در صدد است نظریّه «سلطنت مشروعه» که برخى از نویسندگان به مرحوم مجلسى نسبت داده‏اند را مورد نقد و چالش قرار دهد.

زندگى امیرالمؤمنین حضرت على علیه‏السلام از ابعاد مختلف قابل مطالعه و بررسى است. یکى از این ابعاد، زندگى و سیره سیاسى ایشان به ویژه دوران پنج ساله حکومت آن حضرت است. دوره کوتاه خلافت امام على یکى از نقاط عطف در تاریخ اسلام و از درخشان‏ترین دوران تاریخ بشر است، که در آن والاترین ارزش‏ها و فضیلت‏هاى انسانى به دست مردى الهى به ظهور رسیده، مانند عدالت خواهى، مساوات، زهد و ساده زیستى، سازش ناپذیرى با دشمنان، شجاعت و دلاورى در عرصه جنگ و جهاد، مبارزه با گروه‏هاى بیعت شکن (ناکثین) و فرقه ستم پیشه (قاسطین) و دسته منحرف از راه حق (مارقین).