جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جلسه اول | ۳ فوریه ۲۰۲۲ جلسه‌ی اول بحث از «خدا و اخلاق»، بر اساس کتابی با همین عنوان از آنه جِفری. پوشه‌ی متنی بحث هم ضمیمه است. اگر می‌خواهید پیش از/به جای گوش دادن بحث، به شکل مختصری از محتوای آن مطلع شوید، خواندن پوشه‌ی متنی، این هدف را برمی‌آورد. در این جلسه به معرفی کتاب و نیز مجموعه‌ای که این کتاب ذیل آن منتشر شده است می‌پردازیم. سپس نویسنده را معرفی می‌کنیم و دو ایده‌ی اصلی کتاب را توضیح می‌دهیم: ۱. این‌که خداباوری به‌تر از ندانم‌انگاری یا خداناباوری، اخلاق را تبیین می‌کند، ۲. این‌که خداباوری دینی (حداکثری) به‌تر از خداباوری فلسفی (حداقلی)، اخلاق را تبیین می‌کند. جلسه دوم | ۱۰ فوریه ۲۰۲۲ جلسه‌ی دوم از «خدا و اخلاق» خوانش کتابی از آنه جِفری، فیلسوف آمریکایی. در این جلسه توضیح دادیم که «به‌ترین تبیین» چه‌گونه تبیینی است. سپس به اختلاف بر سر به‌ترین تبیین از اخلاق پرداختیم. سپس صورت کلّی تبیین خداباورانه از هستی‌شناسی اخلاق را تقریر کردیم. سپس توضیح دادیم که این صورت کلّی بر عینیت‌گرایی بنا شده است. سپس یک اِشکال مشهور بر تبیین خداباورانه از هستی‌شناسی اخلاق را تقریر کردیم: اِشکال مبتنی بر «نظریه‌ی خطا» (Error Theory) که می‌گوید ارزش‌های عینی اخلاقی وجود ندارند. سپس یک استدلال به سود نظریه‌ی خطا که استدلال غرابت (Queerness) باشد را طرح و نقد کردیم. جلسه سوم | ۱۷ فوریه ۲۰۲۲ جلسه‌ی سوم از خوانشِ کتابِ «دین و اخلاق» اثر آنه جِفری. در این جلسه به یک اِشکال دیگر علیه تبیین خداباورانه از هستی‌شناسی اخلاق می‌پردازیم: اِشکال بی‌منبعی که می‌گوید عینیت اخلاق، تبیین‌پذیر نیست. سپس نسخه‌ی دوم از تبیین خداباورانه از هستی‌شناسی اخلاق را تقریر خواهیم کرد که بر الزامات اخلاقی تمرکز می‌کند. نسخه‌ی اول بر ارزش‌های اخلاقی تمرکز داشت. سپس یک نمونه از نسخه‌ی الزامات اخلاقی را طرح می‌کنیم: تبیین نیکولاس ولترستورف، فیلسوف آمریکایی در باب بنیان‌های خداباورانه‌ی حقوق بشر. سپس وارد اِشکال‌ها به این نسخه می‌شویم. جلسه چهارم | ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ در جلسه‌ی چهارم از خوانش کتاب «خدا و اخلاق» اثر آنه جِفری، به طرح اشکالاتی پرداختم که به تبیین خداباورانه از هستی‌شناسی الزامات اخلاقی وارد شده است. اِشکال اول اشکال تخلف‌ناپذیری اراده‌ی الهی بود. اشکال دوم اشکال خودآیینی (آتانومی) بود. اشکال سوم اشکال نابسندگی اراده بود. و اشکال چهارم اشکال دلبخواهی‌شدگی اخلاق بود. پس از طرح هر اشکال برخی پاسخ‌ها به آن نیز مورد بحث قرار گرفت. جلسه پنجم | ۳ مارس ۲۰۲۲ در این جلسه به دیدگاه ترکیبی پرداختیم، دیدگاهی که می‌کوشد اخلاق را ریشه‌مند در خدا نگه دارد اما به اِشکال دل‌بخواهی‌شدگی اخلاق هم پاسخ دهد. سپس به طرح چند اشکال به دیدگاه ترکیبی وارد است پرداختیم: ا . اشک ال علم خد ا به آنیده ی امکانی، ۲. اِشکال فقدان علم نمایه‌ای از سوی خدا، ۳. اِشکال اختفای الهی ۴. اِشکال بسندگی قراردادگرایی در تببین منشاء الزامات اخلاقی. سپس نسخه‌ی سوم تبیین خداباورانه از هستی‌شناسی اخلاق را توضیح دادیم. دو نسخه‌ی قبلی نسخه‌ی ارزش‌های اخلاقی و الزامات اخلاقی بودند. نسخه‌ی سوم نسخه‌ی خوبی اخلاقی است. اشکال‌ها به این نسخه در جلسه‌ی آینده بحث خواهد شد. جلسه ششم جلسه‌ی ششم (پایانی) از سلسله جلساتِ خوانش کتاب «خدا و اخلاق» اثر آنه جِفری. در این جلسه استدلال آنسلمی به سود تبیین خداباورانه از هستی‌شناسی خوبی اخلاق مورد بحث قرار گرفت. سپس به انواع اِشکال‌ها به این تبیین پرداختیم: ۱. اِشکال ناسازواری ۲. اِشکال بسندگی این‌جهانیِ خوبی، ۳. اِشکال مبتنی بر الهیات سلبی، ۴. اِشکال‌های مبتنی بر الهیات پست‌مدرن. سپس دو تبیین خداباورانه‌ی متفاوت از هستی‌شناسی اخلاق را توضیح دادیم: تبیین إنی (از معلول به علت) در مقابل تبیین لِمّی (از علت به معلول). سپس یک تبیین لِمّی خداباورانه از هستی‌شناسی اخلاق پیش‌نهاد شد. سپس دو اِشکال به آن طرح شد: ۱. اِشکال دادارباورانه، ۲. اِشکال مبتنی بر نسبت خدا و زمان

جلسه‌ی اول از بحثی دوبخشی در باب مسأله‌ی فلسفی دعا که به تاریخ ۱۷ فروردین ۱۴۰۱ خورشیدی به دعوت خانه‌ی فرهنگ غدیر به شکل مجازی ارائه شد. در این بحث، یاسر میردامادی ابتدا با تعریف دعا آن را از دیگر کنش‌های آیینی متمایز کرد و سپس دو مشکلی را که مفهوم دعای مستجاب برای الهیات ادیان ابراهیمی پدید می‌آورد، توضیح داد: ۱. مشکل ناسازواری خدای تآثرناپذیر و تغییرناپذیر با دعا، ۲. مشکل ناسازواری علم مطلق پیشین الهی با دعا. در جلسه‌ی دوم تلاش‌ها برای حل این ناسازواری‌ها بحث خواهد شد. جلسه‌ی دوم (پایانی) از بحثی در باب مسأله‌ی فلسفی دعا که به تاریخ ۲۴ فروردین ۱۴۰۱ خورشیدی به دعوت خانه‌ی فرهنگ غدیر به شکل مجازی ارائه شد. در این بحث، یاسر میردامادی پس از به دست دادنِ خلاصه‌ای از مباحث جلسه‌ی پیش، به پنج پاسخی پرداخت که به مشکل سازواری خدا و دعا داده شده، یعنی به مسأله‌ای دو قسمتی که حاکی است از: ۱. مشکل ناسازواری خدای تآثرناپذیر و تغییرناپذیر با دعا، ۲. مشکل ناسازواری علم مطلق پیشین الهی با دعا. این پاسخ‌های پنچ‌گانه به مسأله‌ی ناسازگاری خدا و دعا عبارت اند از: ۱. تأثرپذیر تصویر کردن خدا، ۲. تأثرناپذیر تصویر کردن خدا اما ادعای سازگاری آن با دعا، ۳. تصویر انفسی (سابجکتیو) از دعا، ۴. تصویر مبتنی بر «خداباوری گشوده» و ۵. تصویر مبتنی بر «علم میانه»ی الهی.

میردامادی توضیح داد: چگونه رذیلت‌های ذهنی ما را تبدیل به متفکران بدی می‌کند میردامادی ضمن اشاره به نقش رذیلت‌های ذهنی در معرفت‌شناسی توضیح داد: اگر شما می‌خواهید یک فاعل معرفتی خوب شوید باید یکسری فضائل ذهنی در شما وجود داشته باشد یا در خودت بپرورانی و یکسری رذائل ذهنی را از خودت بزدایی.

بعد از ۱۱ سپتامبر از دید رسانه‌ها و نوشته‌های غربی، اسلام تقریبا معادل بنیادگرایی شده است. با این حال، این یکسان‌انگاری هر چقدر هم که وسعت یافته باشد، با تاریخ غنی فکر سیاسی در اسلام ناهمخوان است. نصر حامد ابوزید، دانشور نامدار مصری، در این کتاب با نظر به طیف آثار مسلمانان معاصر نشان می‌دهد که چه دیدگاه‌های متنوعی از نظر سیاسی، مذهبی و فرهنگی در آثار این مسلمانان وجود دارد و چگونه هر کدام از این دیدگاه‌ها نشانگر گفتمانی از گفتمان‌های سیاسی در جهان مسلمان‌نشین است. «اصلاح اندیشه اسلامی» به بررسی آثار روشنفکران مسلمان از مصر گرفته تا ایران و اندونزی می‌پردازد و تلاش‌های این روشنفکران در شکستن چارچوب تفسیر سنتی و فقهی از اسلام را زیر ذره‌بین می‌گذارد. ابوزید نشان می‌دهد که بسیاری از اندیشوران مسلمان از اسلامی جانبداری می‌کنند که دید فرهنگی روشنگرانه‌ای دارد و همزمان بر ایمان فردی تاکید می‌کنند. او آن‌گاه به بررسی میزان کامیابی این اصلاحگران مسلمان در ساختن ایدئولوژی اصیل و احیاءشده اسلامی می‌پردازد و این نکته را جستجو می‌کند که تا چه حد این اندیشوران توانسته‌اند خود را از دام سنت‌گرایان در ارائه تصویری منفی از غرب برهانند. کتاب «اصلاح اندیشه اسلامی» پژوهشی درخشان، مختصر و با زبانی غیر‌فنی است که در پیوند کامل با نیازهای زمانه ما نگاشته شده است و تحلیلی بایسته از امروز و آینده اسلام به دست می‌دهد. مترجم این اثر یاسر میردامادی است.

ترجمه ماشینی: دفاع روحی از ارتباط عقل برای دوران شک و تردید عمومی در مورد موضوعاتی مانند تغییرات آب و هوا، واکسن ها، و تکامل. چرا عقل اهمیت دارد، اگر (همانطور که به نظر می رسد بسیاری از مردم فکر می کنند) در نهایت همه چیز به ایمان کور یا غریزه درونی ختم می شود؟ چرا فقط به چیزی که باور دارید ادامه نمی دهید، حتی اگر با شواهد در تضاد باشد؟ چرا وقتی نام بردن، دستکاری و زور در چشم انداز فرهنگی و سیاسی کنونی ما بسیار مؤثرتر است، توضیح منطقی را به خود زحمت دهیم؟ مایکل لینچ در ستایش عقل، در دوران شک و تردید گسترده، دفاعی پرشور از عقل و عقلانیت ارائه می‌کند – زمانی که برای مثال، مردم شواهد علمی در مورد موضوعاتی مانند تکامل، تغییرات آب‌وهوایی و واکسن‌ها را رد می‌کنند، در حالی که با اعتقاداتشان همخوانی ندارد. و نظرات در سال‌های اخیر، شک و تردید در مورد ارزش عملی عقل حتی در آکادمی علمی نیز پدیدار شده است. بسیاری از فیلسوفان و روانشناسان ادعا می‌کنند که دلایلی که ما برای عمیق‌ترین دیدگاه‌های خود ارائه می‌دهیم، اغلب چیزی بیش از توجیه اعتقادات قبلی ما نیست. در ستایش عقل استدلالی متقابل به ما می دهد. گرچه پرسش‌های شک‌آمیز درباره عقل، تاریخچه عمیق و جالبی دارند، اما می‌توان به آنها پاسخ داد. به ویژه، توسل به اصول علمی عقلانیت بخشی از ارز مشترک اساسی هر جامعه دموکراتیک مدنی است. این ایده که همه چیز خودسرانه است - که دلیل وزنی بیش از ایمان کور ندارد - یک اصل کلیدی یک جامعه مدنی را تضعیف می کند: اینکه ما به همشهریان خود برای آنچه انجام می دهیم، مدیون توضیحاتی هستیم. عقل مهم است - نه فقط برای آرمان شریف حقیقت، بلکه برای دنیای روزمره ای که در آن زندگی می کنیم.

عناوین جلسات: جلسه اول | ۳ فوریه ۲۰۲۲: جلسه‌ی اول بحث از «خدا و اخلاق»، بر اساس کتابی با همین عنوان از آنه جِفری. پوشه‌ی متنی بحث هم ضمیمه است. اگر می‌خواهید پیش از/به جای گوش دادن بحث، به شکل مختصری از محتوای آن مطلع شوید، خواندن پوشه‌ی متنی، این هدف را برمی‌آورد. در این جلسه به معرفی کتاب و نیز مجموعه‌ای که این کتاب ذیل آن منتشر شده است می‌پردازیم. سپس نویسنده را معرفی می‌کنیم و دو ایده‌ی اصلی کتاب را توضیح می‌دهیم: ۱. این‌که خداباوری به‌تر از ندانم‌انگاری یا خداناباوری، اخلاق را تبیین می‌کند، ۲. این‌که خداباوری دینی (حداکثری) به‌تر از خداباوری فلسفی (حداقلی)، اخلاق را تبیین می‌کند. ----------------------------- جلسه دوم | ۱۰ فوریه ۲۰۲۲: جلسه‌ی دوم از «خدا و اخلاق» خوانش کتابی از آنه جِفری، فیلسوف آمریکایی. در این جلسه توضیح دادیم که «به‌ترین تبیین» چه‌گونه تبیینی است. سپس به اختلاف بر سر به‌ترین تبیین از اخلاق پرداختیم. سپس صورت کلّی تبیین خداباورانه از هستی‌شناسی اخلاق را تقریر کردیم. سپس توضیح دادیم که این صورت کلّی بر عینیت‌گرایی بنا شده است. سپس یک اِشکال مشهور بر تبیین خداباورانه از هستی‌شناسی اخلاق را تقریر کردیم: اِشکال مبتنی بر «نظریه‌ی خطا» (Error Theory) که می‌گوید ارزش‌های عینی اخلاقی وجود ندارند. سپس یک استدلال به سود نظریه‌ی خطا که استدلال غرابت (Queerness) باشد را طرح و نقد کردیم. ------------------------------- جلسه سوم | ۱۷ فوریه ۲۰۲۲: جلسه‌ی سوم از خوانشِ کتابِ «دین و اخلاق» اثر آنه جِفری. در این جلسه به یک اِشکال دیگر علیه تبیین خداباورانه از هستی‌شناسی اخلاق می‌پردازیم: اِشکال بی‌منبعی که می‌گوید عینیت اخلاق، تبیین‌پذیر نیست. سپس نسخه‌ی دوم از تبیین خداباورانه از هستی‌شناسی اخلاق را تقریر خواهیم کرد که بر الزامات اخلاقی تمرکز می‌کند. نسخه‌ی اول بر ارزش‌های اخلاقی تمرکز داشت. سپس یک نمونه از نسخه‌ی الزامات اخلاقی را طرح می‌کنیم: تبیین نیکولاس ولترستورف، فیلسوف آمریکایی در باب بنیان‌های خداباورانه‌ی حقوق بشر. سپس وارد اِشکال‌ها به این نسخه می‌شویم. --------------------------- جلسه چهارم | ۲۴ فوریه ۲۰۲۲: در جلسه‌ی چهارم از خوانش کتاب «خدا و اخلاق» اثر آنه جِفری، به طرح اشکالاتی پرداختم که به تبیین خداباورانه از هستی‌شناسی الزامات اخلاقی وارد شده است. اِشکال اول اشکال تخلف‌ناپذیری اراده‌ی الهی بود. اشکال دوم اشکال خودآیینی (آتانومی) بود. اشکال سوم اشکال نابسندگی اراده بود. و اشکال چهارم اشکال دلبخواهی‌شدگی اخلاق بود. پس از طرح هر اشکال برخی پاسخ‌ها به آن نیز مورد بحث قرار گرفت. -------------------------------- جلسه پنجم | ۳ مارس ۲۰۲۲: در این جلسه به دیدگاه ترکیبی پرداختیم، دیدگاهی که می‌کوشد اخلاق را ریشه‌مند در خدا نگه دارد اما به اِشکال دل‌بخواهی‌شدگی اخلاق هم پاسخ دهد. سپس به طرح چند اشکال به دیدگاه ترکیبی وارد است پرداختیم: ا . اشک ال علم خد ا به آنیده ی امکانی، ۲. اِشکال فقدان علم نمایه‌ای از سوی خدا، ۳. اِشکال اختفای الهی ۴. اِشکال بسندگی قراردادگرایی در تببین منشاء الزامات اخلاقی. سپس نسخه‌ی سوم تبیین خداباورانه از هستی‌شناسی اخلاق را توضیح دادیم. دو نسخه‌ی قبلی نسخه‌ی ارزش‌های اخلاقی و الزامات اخلاقی بودند. نسخه‌ی سوم نسخه‌ی خوبی اخلاقی است. اشکال‌ها به این نسخه در جلسه‌ی آینده بحث خواهد شد. ----------------------------- جلسه ششم: جلسه‌ی ششم (پایانی) از سلسله جلساتِ خوانش کتاب «خدا و اخلاق» اثر آنه جِفری. در این جلسه استدلال آنسلمی به سود تبیین خداباورانه از هستی‌شناسی خوبی اخلاق مورد بحث قرار گرفت. سپس به انواع اِشکال‌ها به این تبیین پرداختیم: ۱. اِشکال ناسازواری ۲. اِشکال بسندگی این‌جهانیِ خوبی، ۳. اِشکال مبتنی بر الهیات سلبی، ۴. اِشکال‌های مبتنی بر الهیات پست‌مدرن. سپس دو تبیین خداباورانه‌ی متفاوت از هستی‌شناسی اخلاق را توضیح دادیم: تبیین إنی (از معلول به علت) در مقابل تبیین لِمّی (از علت به معلول). سپس یک تبیین لِمّی خداباورانه از هستی‌شناسی اخلاق پیش‌نهاد شد. سپس دو اِشکال به آن طرح شد: ۱. اِشکال دادارباورانه، ۲. اِشکال مبتنی بر نسبت خدا و زمان.