جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

روانشناسی بهداشت، در سالهای اخیر اهمیت زیادی برای نقش راهبردهای مقابله و سبک زندگی افراد در چگونگی وضعیت سلامت جسانی و روانی آنها قائل شده است. شیوه های مقابله، تواناییهای شناختی و رفتاری ای هستند که توسط فرد در معرض استرس، به منظور کنترل نیازهای خاص درونی و بیرونی که فشار آور بوده و فراتر از منابع فردی می باشند، بکار گرفته می شود.

دموکراسی دینی "فقه محور" یا نظام سیاسی مردم سالاری دینی که نظام جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر آن است و شالودۀ بنیادین قانون اساسی آن را تشکیل می دهد؛ این معنی را در خود دارد که قلمرو گسترده ای برای دخالت دین در حیات اجتماعی قائل است و همۀ مناسبات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی جامعۀ اسلامی می باید با عنایت به آموزه های دینی سامان یابند. قانون اساسی حاصل از این نگرش؛قدرت برجسته‌ای به ولی فقیه‌ می‌بخشد و ولایت سیاسی ولی امر در مردم‌سالاری دینی،در واقع نقش‌ ویژۀ فقه را در عرصه‌ی حیات اجتماعی به نمایش می‌گذارد. منتقدان بسیاری این نوع تلقی از دموکراسی دینی را و همچنین‌ عدم توانایی فقه را در تنظیم مناسبات جامعه‌ی نوین امروزی هدف نقد قرارداده اند. این مقاله ضمن بررسی نگرشهای انتقادی به مردم سالاری دینی و دسته بندی اهم رویکردهایی که نظام مردم سالاری دینی سرناسازگاری دارند، درصدد ارائۀ پاسخ های علمی و روشن به این نوع چالش ها برآمده است.

نظریۀ هوش مصنوعی قوی در عصر حاضر، یکی از نظریات پرچالش و بااهمیت است که طرفداران و منکران بسیاری دارد. پاسخ به این مسئله، مستلزم داشتن رویکردی دربارۀ رابطۀ ذهن/نفس و بدن است. تفاوت رویکردها به تفاوت پاسخ به امکان و عدم امکان هوش مصنوعی قوی منجر می‌گردد. فلاسفۀ ذهن غربی و اسلامی دربارۀ رابطۀ ذهن/نفس و بدن تحلیل‌های متفاوتی ارائه داده‌اند. این تحقیق بر آن است که با روش تحلیلی - توصیفی نسبت میان دیدگاه‌های معروف دربارۀ رابطۀ ذهن/نفس و بدن را با امکان هوش مصنوعی قوی بررسی و ارزیابی کند. این نتیجه به دست آمد که نه‌تنها دوگانه‌انگاران بلکه حتی برخی یگانه‌انگاران فیزیکال نیز نمی‌توانند به‌درستی از امکان هوش مصنوعی قوی دفاع کنند.

دیدگاه استقلال دو حوزه علم و دین از یکدیگر بر آن است تا از یک سو به تعارض این دو حوزه معرفتی پایان دهد و از دیگر سو، بر نقش علم در اداره عرصه های غیراختصاصی دین تاکید ورزد.استاد جوادی آملی جداانگاری علم و دین را محصول تصوری ناصواب از علم و دین، و تبیین نسبت واقعی علم و دین را در گرو تعیین جایگاه عقل در درون هندسه معرفت دینی می دانند. در این دیدگاه عقل، همگام با قرآن و سنت، تامین کننده معرفت دینی است و از این رو، معرفت عقلانی و دانش علمی از قلمرو معرفت دینی بیرون نبوده و هرگز در مقابل دین قرار نمی گیرد. در این دیدگاه عقل، در برابر نقل، قرار می گیرد، نه در برابر دین. از این رو، از این منظر، علم یکسره دینی شده و چیزی به نام علم غیردینی وجود نخواهد داشت.این مقاله بر آن است تا ضمن بر شمردن ارکان، مبادی و پیش فرض های این نظریه، به کارکرد آن در تصویر علم دینی و اسلامی کردن علوم بپردازد.

اندیشه شهود که در فلسفه سهروردی برای تبیین هستی‌شناسیِ نفس و ادراک بیان شده است، می‌تواند به نحوی جامع پدیدارهای ادراکی را توجیه کند. فیلسوفان مسلمان و اندیشمندان غربی به پرسش از چیستیِ ادراک و آگاهی پاسخ‌های گوناگونی داده‌اند. در میان پاسخ‌ها دو سنت دوگانه‌انگاری و این‌همانی شهرت و کارایی بیشتری دارد. سنت دوگانه‌انگاری، که عقیده فیلسوفان مسلمان و منطبق بر آموزه‌های دینی است، با تقریرهای متعددی بیان شده است. در این میان تقریر سهروردی که مبتنی بر درکی تجربی‌شهودی از نفس است و از شهود به مثابه روش بررسی مسائل نفس بهره می‌گیرد، از قابلیت بیشتری برای حل مسئله ادراک برخوردار است. ویژگیِ شهودی دیدگاه سهروردی این امکان را می‌دهد که با درکی مستقیم سراغ مسائل نفس برویم و تبیینی پذیرفتنی برای هر یک از مشکلات مطرح کنیم. در این پژوهش می‌کوشیم با تکیه بر دیدگاه اشراقی به پرسش اصلی چیستیِ ادراک و آگاهی پاسخ دهیم. روش این پژوهش توصیفی‌تحلیلی است و از اندیشه شهود برای فهم و بررسی مسائل ادراک بهره می‌گیریم.

بخشی از سرمقاله برنامه سوره: فلسفه از نخستین گام و پیش‌تر از آن‌که پسوند اسلامی را با خود همراه کند، در پی پاسخ به کلی‌ترین پرسش‌های هستی بود. فیلسوفان پیشاسقراطی دنبال ماده اولیه و مشترک همه مواد می‌گشتند. آنچه در دنیای نو رخ نمود، بازخوانی گروهی از فیلسوفان از عقل و شناخت بشری بود. در این مسیر معرفت‌شناسی که به صورت سنتی همزاد و همراه فلسفه بود راه‌های جدیدی گشود و عقل را به تیغ نقد سپرد. در این میان فیلسوفان مسلمان، جز آنکه با یافته‌های فیلسوفان غربی آشنا شده‌ بودند، خود نیز با چالش‌هایی برخورد داشتند.

براهدف اصلی از نگارش این مقاله پاسخ به پرسشهای بنیادین عدالت پژوهی مطرح در حوزۀ فلسفه سیاسی بود. برای دست یابی به این هدف، ابتدا با بررسی دقیق آثار صدرا دیدگاه‌های او در باب عدالت اجتماعی استخراج شد، سپس تلاش گردید پاسخ‌های صریح ایشان به این پرسشها استنطاق شود. بر این اساس یافته‌های پژوهش حاکی از آن بود که: 1. از منظر وی سه مبنا برای نظریۀ عدالت مطرح است (ماهیت ذات بشر، چگونگی رابطۀ انسان‎ها با یکدیگر در وضعیت فرضی پیشااجتماع و رابطۀ ذات انسان با چگونگی شکل‎گیری جامعه توسط وی)؛ 2. عدالت هدف غایی و فضیلت حقیقی نیست؛ 3. شریعت منبع دست‎یابی به محتوای عدالت است؛ 4. عدالت اجتماعی امری قراردادی است؛ و نهایتاً این که 5. امکان استقرار عدالت در جامعه تنها از طریق تلاش ممکن است. از نتایج استقرار عدالت در جامعه حاکمیت عقلانیت است و جامعه بدون عدالت بستری مناسب برای زندگی سعادت‌مندانه نیست. نکته مهم آن که بسیاری از پرسش‎های بنیادین فلسفۀ سیاسی در باب عدالت‎ در آثار صدرا بی‎پاسخ می‎مانند.