جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

حاشيه بر شرح العقائد العضدية از مولي يوسف بن محمدا خان قره باغي محمدشاهي كه در حدود سنه 1000 هجري نوشته شده. العقائد العضدية قاضي عضد الدين عبدالرحمن بن احمد ايجي اشعري متوفي در 756 را جلال الدين محمد بن اسعد صديقي دواني متوفي در 908 شرح كرده و مولي يوسف بر اين شرح حاشيه نگاشته است، شارح حاشيه ديگر بر اين كتاب دارد موسوم به تتمه الحواشي في ازالة الغواشي، بانضمام رساله جلال الدين سيوطي در معرفت دنيا و تحقيق معناي آن. (يوسف اعتصامي) حاشيه اي بر شرح العقايد العضدية جلال الدين دواني 908ق که درخانقاه حسينيه سمرقند به سال 999ق پايان يافته است قاضي عضدالدين عبدالرحمان بن احمد ايجي متوفي 756 هـ. ق. كتاب جامع و مختصري در علم كلام نوشته بنام - العقائد - = العقائد العضديه- كه پس از 12 روز از تأليف اين كتاب درگذشته است. اين كتاب را جلال الدين دواني، محمد بن اسعد متوفي 908 هـ. ق. در ربيع الاول 905 هـ. ق. در بلده جيرون شرح كرده است و اين شرح آخرين تأليف دواني بوده است. ملايوسف بن محمد خان قره باغي محمدشاهي متوفي 1030 هـ. ق. و اندي بر اين شرح دواني حاشيه اي نگاشته است در حدود سال 1000 هـ. ق. كه همين كتاب موجود است. شرحي است مزجي تحت عنوان - قوله- (فاضل) محشي که از افاضل آذربايجان در سده يازدهم و مقيم در سمرقند بوده حاشيه حاضر را بر <شرح عقايد عضديه> نگاشته جلال الدين محمدبن اسعد دواني (908 ق) در خانقاه حسينيه سمرقند نگاشته و به ابوحامد خليل الله تقديم نموده است، آقا حسين خلخالي از افاضل اماميه بر حواشي وي نقد و ردي داشته که در جواب قره باغي رساله اي را بنام <تتمه الحواشي في ازالة الغواشي> در سال 1033 در بخارا در پاسخ بدان نگاشت. سيد آقا حسين خلخالي رديه اي بر اين حاشيه نوشته و سپس قره باغي رساله اي به نام تتمة الحواشي في ازالة الغواشي را در 1033ق در پاسخ وي نگاشته است. (احمد منزوي) مؤلف اين كتاب را در سال 999هـ. ق در خانقاه سمرقند تأليف نموده و بشيخ معين الدين ابوحامد خليل الله، اهداء كرده، و اين كتاب حاشيه است بر شرح جلال الدين دواني بر عقايد عضديه تأليف قاضي عضدالدين الايلجي متوفي سال 756 هـ. ق كه دوازده روز قبل از وفات خود از تأليف آن فراغت يافت. (آقا مجتبي عراقي) آخوند ملايوسف متنظر بن محمد خان قراباغي محمد شاهي شتري در سمرقند در خانقاه غوثيه حسنه خوارزميه بنام سلطان المرشدين شمس عالم الغيب و الشهود ابراهيم شيخ الزمان معين الدين ابوحامد، در آن آمده «هذا اول ما صنفه علي آخر ما صنف العلامه الدواني» در سمرقند معين الدين ابوحامد خليل را در خانقاه مخدومي حسيني خوارزمي مخدوم او ديده و بنام او آن را نزديك به سال هزار ساخته است. (محمد تقي دانش پژوه) آغاز كتاب: بسمله. كيف لا احمد و كيف احمد لمن لم يخزنا بما عصينا ... و بعد، فيقول ... ابن محمد جان القراباغي المحمد شاهي ... [كتابخانه جامع گوهرشاد 3/1623؛ کشف الظنون 2/1144؛ الذريعة 6/125؛ دائرة المعارف بزرگ اسلامي 1/85؛ نشريه 9/25 و 10/100 و 9/42 و 11/202؛ شيخ علي حيدر 2/55؛ دانشمندان آذربايجان /404؛ الذريعة 6/125؛ دايرة المعارف بزرگ 1/85؛ کشف الظنون 2/1144؛ مرعشي 10/298؛ مدرسه فيضيه 2/103 و 1/310؛ مجلس شورا 2/45؛ شورا 2/21/40؛ الاوقاف العامة موصل 2/317] شرح و حواشي: تتمة الحواشي في إزالة الغواشي قره باغي، يوسف بن محمد جان (-1035) الفوائد الجليلة الخاقانية = حاشيه خانقاهي وابكني، عناية الله بن عبدالله (-1176)

اصل از دواني حاشيه اول از ميرزا محمد بن حسن شيرواني و حاشيه دوم كه نسخه حاضر باشد از مولي (يوسف بن) محمد جان قره باغي محمد شاهي معروف به كوسج متوفي 1054 هـ ق. [الهيات مشهد 2/360]