جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بازخوانی در تحولات سیاسی و اجتماعی دوره مشروطیت باعث توجه برخی از پژوهشگران تاریخ معاصر ایران به چهره‌هایی می‌گردد که کمتر مورد اعتنا قرار گرفته‌اند. یکی از این رجال شیخ‌الرئیس قاجار است. شیخ الرئیس دل مشغولی بسیار زیادی به اندیشه‌ی اتحاد اسلام داشت به همین جهت سایر محورهای فکری و مبارزاتی وی در دوره مورد بحث تحت الشعاع این امر قرار گرفته است. در نوشتار حاضر تلاش می‌گردد تا با اتکاء به منابع و مآخذ موجود، نقش شیخ‌الرئیس در ستیز با نظام استبدادی قاجار و تکوین جنبش مشروطه خواهی و نیز مبارزه با استعمار مورد بررسی قرار گیرد.

علی اکبر دهخدا،پژوهشگر، روزنامه نگار و نویسنده برجسته دوره مشروطه ابتدای قرن شمسی در ایران است. دهخدا که او را بیشتر با عنوان فرهنگ عظیمی که بنیانگزارش بود می شناسیم، از مبارزان سرسخت حقوق مردم و دفاع از مشروطیت بود و تا پایان عمر همواره بر باورهای خود پایدار بود. کتاب «چرند و پرند» دهخدا که مجموعه ای از یادداشت های طنز آمیز و شجاعانه او در روزنامه علیه فساد دولت و دربار بود، هنوز یکی از زیباترین اثار طنز زبان فارسی به شمار می رود هدف از تحقیق حاضر تبیین می کوشد جایگاه دین و مذهب را در اندیشه دهخدا تبیین کند. سوال اصلی تحقیق این است که دیدگاه علی اکبر دهخدا نسبت به مذهب چگونه بوده است؟ فرض بر آن است که دهخدا فردی مذهبی بود که دشمنی و کینه ای سر سختانه با جهل و خرافات و خرافه پرستی و تعصبات کور داشت بنابراین تلاش خواهد شد به شیوه توصیفی- تحلیلی به مذهب و دین در اندیشه ی دهخدا پرداخته شود.

صفويان پس از دورۀ فترت در ايران دولتي متمركز تشکيل دادند و با تقويت هويت ملي ايرانيان و استفاده از عنصر هويت بخش دين، تحولاتي اساسي در ساختار حکومت و جامعه ايجاد كردند. رسمي كردن مذهب تشيع اماميه، مهم ترين اقدام حکومت صفو يه در شروع كار بود كه موجب تحول اساسي در ارزش ها و هنجارهاي جامعۀ ايران شد.محور اصلی پژوهش، بررسی تحولات ساختاری وتطورات اعتقادی مذهب تشیع در دوره صفویه می باشد. با توجه به تاريخي بودن موضوع ، اين پژوهش با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی انجام شده است.این مقاله با استناد به منابع اصلی و عقاید متفاوت پژوهشگران معاصر در صدد پاسخ گویی به مسایل فوق با روش بر آمده ایم.در نتیجه در می یابیم مذهب تشيع، يکي از عناصر مهم در وحدت ايرانيان در دورة صفوي بود که ساختار انديشه اي صفويان را تشکيل می داد..

بازخوانی در تحولات سیاسی و اجتماعی دوره مشروطیت باعث توجه برخی از پژوهشگران تاریخ معاصر ایران به چهره‌هایی می‌گردد که کمتر مورد اعتنا قرار گرفته‌اند. یکی از این رجال شیخ‌الرئیس قاجار است. شیخ الرئیس دل مشغولی بسیار زیادی به اندیشه‌ی اتحاد اسلام داشت به همین جهت سایر محورهای فکری و مبارزاتی وی در دوره مورد بحث تحت الشعاع این امر قرار گرفته است. در نوشتار حاضر تلاش می‌گردد تا با اتکاء به منابع و مآخذ موجود، نقش شیخ‌الرئیس در ستیز با نظام استبدادی قاجار و تکوین جنبش مشروطه خواهی و نیز مبارزه با استعمار مورد بررسی قرار گیرد.