جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ورود مدرنیته به جهان اسلام، تبعات و عوارض خاصی داشت که یکی از آنها ظهور افرادی به عنوان روشن‌فکر بوده است. آشنایی دنیای اسلام با غرب، همواره به صورت غیرعادلانه بوده و مولفه‌های مدرنیته به صورت ناقص و گزینشی وارد شده است. روشن‌فکران مسلمان، نیز آن‌گونه که روشن‌فکران غربی در جامعة خود ایفای نقش کرده‌اند، نتوانستند جایگاه خود را به دست آورند. در واقع، روشن‌فکر عرب دچار بحران فرهنگی‌ای شده که روشن‌فکر غربی آن را ساخته است؛ به همین دلیل روشن‌فکر عرب خارج از زمانة فرهنگ عربی زندگی می‌کند. او گاهی از دیدگاه مدرنیته پشتیبانی کرده و تزها، دیدگاه‌ها و راه‌حل‌های خود را بنا می‌کند، گاهی به انقلاب مارکسیستی روی می‌آورد و هنگامی که این دو دیدگاه با انتقاد جدی روشن‌فکر پست‌مدرن مواجه می‌شود، طرح جدیدی می‌افکند و خواستار تحقیق نتایج فکری و اجتماعی متباین با دو تجربة عربی و غربی و متفاوت از دوران فرهنگی آن دو می‌شود. نویسندگان کتاب حاضر با دغدعة تحول و شکوفایی جهان عرب، به نقد معرفت‌شناختی کار روشن‌فکری در این جوامع پرداخته‌اند. نسبت کار روشن‌فکرانه با مفاهیم مهم و محوری در هر فعالیت فکری، هم‌چون اصالت، دوری از تحجر و تعصب، پاسخ‌گویی به سئوالات زمانه و... از جمله مقولاتی است که در این کتاب به آن پرداخته شده است./// نویسندگان کتاب حاضر از جمله متفکرانی هستند که با دغدغه تحول و شکوفایی جهان عرب، به نقد معرفت‌شناختی کار روشنفکری در این جوامع پرداخته‌اند. نسبت کار روشنفکرانه با مفاهیم مهم و محوری در هر فعالیت فکری ـ چون اصالت، دوری از تحجر و تعصب، پاسخگویی به سوالات زمانه، برقراری نسبت مناسب با قدرت، فهم فرهنگ، و امثال آن- از جمله مقولاتی است که در این کتاب به آن پرداخته شده است. علاوه براینها، کتاب از ویژگی ممتاز دیگری برخوردار است که به ساختار آن بازمی‌گردد. نویسندگان کتاب حاضر با مطالعه مقاله یکدیگر، فضایی را برای نقد و مجادله احسن در فضای فکری فراهم آورده‌اند که می‌تواند تمرین خوبی از گفتگوی نقادانه و در عین حال منصفانه در فضای علمی را به ما عرضه کند. بررسی چگونگی برقراری این مناظره مکتوب می‌تواند درس‌های فراوانی را به خصوص برای نسل جوان دانشگاهی ما به همراه داشته باشد.

کتاب، حاصل گزارش محتوای دوره (کارگاه) آموزشی است که از 2000/7/29 تا 2000/8/2 در قاهره برگزار شده است. موضوع کارگاه روش شناسی اسلامی در حوزه علوم اجتماعی و مطالعه موردی در زمینه علوم سیاسی می باشد.