جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بحث درباره الهیات عملی است که البته بحث مفصلی است. می‌کوشم موضوع را در چند محور و با توجه به چگونگی پیدایش و تحولات آن خدمت‌تان ارائه دهم.

دکترمحمد مسجدجامعی در بررسی دلایل اینکه ترامپ بیت‌المقدس را پایتخت رژیم صهیونیستی اعلام کرده به واکاوی ریشه‌های مذهبی این تصمیم می‌پردازد و به تأثیر ایونجلیکال‌های امریکا در آن و خصوصیات جامعه امریکا اشاره می‌کند.

برای تحلیل رفتارهای رئیس‌جمهوری امریکا هم باید دلایل شخصی او را فهمید و هم باورهای دینی او و اطرافیانش را و هم به شرایط داخلی امریکا نگاه کرد. انتخابات ریاست جمهوری امریکا در دو دهه اخیر عمیقاً تحت تأثیر شرائط داخلی است. اوباما با شعار «تغییر» به صحنه آمد و ترامپ با «امریکا در مرحله نخست». اینان عملاً دو گروه اجتماعی نسبتاً مختلفی را نمایندگی می‌کردند و می‌کنند. بیش از هشتاد درصد از اونجلیکال‌های امریکا و عموم ناسیونالیست‌های سفیدپوست به ترامپ رأی دادند؛ کسانی که سیاست‌های اوباما و بلکه شخص او و اندیشه‌ها و سیاست‌هایش را دوست نداشتند. بهترین نمونه چنین تفکری توئیت‌های وزیر خارجه کنونی، مایک پمپئو، در مورد اوباما پس از انتخاب او است. ترامپ برآمده از چنین امواجی است؛ امواج دینی و ناسیونالیستی و تاحدودی نژادپرستانه و او خود چنین هم هست. مضافاً که خود را متعهد به مخالفت و بلکه تخریب عموم سیاست‌های اوباما می‌بیند. این بدان دلیل نیست که صرفاً با سیاست‌های او مخالف است، با شخص او مخالف است که البته سیاه‌پوست بودن او را در این میان سهم بزرگی است. در کنار این همه او تاجر و تاجرصفت است و فاقد تحصیلات آکادمیک و تجربیات دیپلماتیک است. برای او اشتغال و راضی نگه‌داشتن اونجلیکال‌ها به مراتب مهم‌تر از محاسبات استراتژیک است و محبوبیت کنونی او هم به همین علت است. سیاست اسرائیلی او و انتقال پایتخت به بیت‌المقدس عمدتاً به دلیل همین نکته اخیر است. او شخصاً همچون کارتر فردی مذهبی نیست، اما بیش از هر رئیس‌جمهور دیگری خود را در خدمت کلیسائیان قرار داده است و اینان نیز در خدمت به او و پشتیبانی‌اش کوتاهی نکرده و نمی‌کنند. آن‌ها چندی پیش برای سلامتی و موفقیت او جلسه دعایی تشکیل دادند و اینکه خداوند به او شجاعت دهد تا برنامه‌هایش را به پیش برد. محمد مسجدجامعی در این گفت‌وگو ابعاد بیشتری از این ویژگی‌های ترامپ و شرایطی را که به ترامپیسم انجامیده توضیح می‌دهد:

چند روزی است که کاردینال ژان لوئی توران زندگی را بدرود گفته است. درگذشت او در رسانه‌های غربی و جهانی انعکاس وسیعی داشت، به مراتب وسیع‌تر از درگذشت یک کاردینال و یا یک شخصیت واتیکانی. این عمدتاً به دلیل آخرین سمت وی به عنوان رئیس «مجمع گفتگوی دینی» بود، خصوصاً در آنجا که به گفتگوی با اسلام مربوط می‌شد. در طول تمامی دوران مأموریتم در واتیکان ایشان وزیرِ خارجه بود و لذا ارتباطی فراوان و مداوم با وی داشتم که تا پایان مأموریت با همان کثرت و مداومت ادامه داشت. او به واقع فردی مثبت بود و از هر نوع همکاری و ابتکاری که پیشنهاد می‌کردم، استقبال می‌کرد. به داستان این همکاری‌ها که بعضاً به تلخی هم می‌انجامید، می‌باید در فرصتی دیگر پرداخته شود. در اینجا تلاش می‌شود درباره تجربه و نقطه‌نظرات او در زمینه گفتگوهای دینی، صحبت شود. چنانکه گفتیم معروفیت وی عمدتاً و بلکه کلاً به دلیل همین تجربه و موقعیت بود و نه به دلائل دیگر و از جمله اینکه به مدت سیزده سال وزیر خارجه واتیکان بود.

هدف این نوشتار توضیح ملاک‌های فقهی و احیاناً نجومی ـ فقهی مربوط به تشخیص «شب اول ماه» نیست و همچنین در پی بررسی این ضابطه نیستیم که رؤیت باید با چشم غیرمسلح باشد یا آنکه رؤیت با چشم مسلح هم از مصادیق رؤیت است و می‌تواند معتبر باشد، یا اینکه اصولاً ملاک، «تولد ماه» است، اگرچه دیده نشود. مسئله مورد بحث نوشتار این است که در اکثر قریب به اتفاق موارد، اول ماه در ایران با اول ماه در کشورهایی که با دقت و با چشم غیرمسلّح به استهلال می‌پردازند، یکسان است. از جمله آنها «مراکش» و «عمان» است.

بیشترِ مسیحیان طرفدار ترامپ در آمریکا پروتستان‌های اونجلیکال هستند. آنها بسیار فعال و تبشیری‌اند و به صورت شبکه‌ای عمل می‌کنند و تفسیرهای خاصشان دربارۀ رویدادهای آخرالزمان با اکثریت مسیحیان عالم متفاوت است. آنها یهودیان را «قوم برگزیده» خدا می‌دانند و به خدمت بدیشان و به رژیم غاصب صهیونیست متعهدند. ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ جهش بزرگ و کم‌نظیری برای آنها ایجاد کرد. سیاست اسرائیلی ترامپ عمدتاً دینی است و نه سیاسی، دیدگاهی که در آن آنچه موضوعیت دارد «خدمت تمام عیار» به اسرائیل است و نه صِرف «متّحد بودن». بیش از هشتاد درصد اونجلیکال‌ها به ترامپ رأی دادند و مشکلات اخلاقی وی تأثیری در هواداری آنها از او نداشت. با این حال، عمدتاً به علت عدم صلاحیت‌های اخلاقی و به ویژه «دروغگویی» ترامپ، اخیراً آن اجماع اولیۀ اونجلیکال‌ها شکسته شده است؛ گرچه شمار زیادی از آنها هنوز چشم بر این نقاط ضعف می‌بندند و او را فرستادۀ خداوند برای خدمت به مسیح و نجات خود می‌پندارند. آقای مارک گالّی که سردبیر مجله «مسیحیت امروز» و یک شبان اوانجلیکال است، اخیراً علیه ترامپ مقالۀ مهم و تندی نگاشت که حاکی از انشقاق در میان اوانجلیکال‌ها است.* در خصوص موضوعات مزبور، مصاحبۀ ذیل که در مورخۀ هفتم دی‌ماه ۱۳۹۸ با حجۀ الاسلام والمسلمین دکتر محمد مسجدجامعی، سفیر اسبق جمهوری اسلامی ایران در واتیکان و مراکش، به انجام رسید و به علت شرایط خاص کشور در روزهای گذشته منتشر نگشت، اکنون به دلیل اهمیت موضوع به خوانندگان گرامی ارائه می‌گردد.

کودک‌آزاری در کلیسای کاتولیک، در رسانه‌های جهان بازتاب فوق‌العاده گسترده‌ای یافته است. اکثر مواردِ ارتکاب جرم، در سرزمین‌های سنتی و تاریخیِ این کلیسا اتفاق افتاده است. این بدین دلیل نیست که اصلِ این معضل در سایر سرزمین‌ها وجود ندارد؛ بلکه بدین سبب است که در سرزمین‌های سنتی و تاریخی این کلیسا، شفافیتی وجود دارد که نمی‌گذارد جرم مخفی بماند. تا قبل از دهه ۹۰ میلادی، شرایط جوامع، وضعیت خود کلیسا و موقعیت رسانه‌ها، به گونه‌ای نبود که اجازه افشای چنین مسائلی را بدهد؛ ولی پس از آن، اوضاع به کلی دگرگون شد. در این میان، فشار به فرانسیس، انگیزه‌ای دیگر برای افشای هرچه بیشتر و گسترش این اخبارِ تأسف‌بار است. محافظه‌کارانِ کلیسایی که با تغییراتِ به ویژه فقهیِ مورد نظر او مخالفند، و سیاستمداران غربی که موضع‌گیری‌های او را به خصوص در مورد مسئله مهاجران، برنمی‌تابند، مایلند که عرصه بر او تنگ شود تا وی از مواضع خود عقب‌نشینی کند. طرفداران مسائلی نظیر ازدواج همجنس‌گراها و سقط جنین نیز که خواهان تضعیف نهاد دین و کلیسا هستند، از این آب گل‌آلود ماهی بیرون می‌کشند. از اینها گذشته، گرچه این معضل، یک واقعیت است و ریشه در برخی از قوانین کلیسایی مانند لزوم تجرد کشیشان دارد؛ ولی از مسئله تهمت به طمع دریافت خسارت و نیز از هوچی‌گری رسانه‌های غربی، نباید غفلت ورزید.

محمد مسجدجامعی، رئیس مؤسسه مطالعات راهبردی اسلام معاصر، در گفت‌وگو با خبرآنلاین، به ماهیت متفاوت‌ منافع ایران و ترکیه در مواجهه با مسئله کردستان پرداخته و تفاوت استقلال‌طلبی کردستان با رفراندوم کاتالونیا را بررسی کرده است.

امام نه در دوران حیاتش و نه پس از آن، شخصیت گمنامی نبود. هر آن کس که اسلام را می‌شناسد و یا آن را پذیرفته است، او را می‌شناسد، اما می‌توان گفت که در مجموع امام شخصیتی است “ناشناخته” و در بهترین حالت “کمتر شناخته”. این حالت در طی دوران سی ساله پس از رحلت پیامبر چشمگیرتر است. گویی مردم زمانه نمی‌خواستند و نیز نمی‌توانستند فردی چون او را بشناسند. او به مراتب فراتر از ظرفیت زمانه‌اش بود، اگرچه آن را صبورانه تحمل می‌کرد و جز در مواردی نادر، لب به شکایت نمی‌گشود.