جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

یکی از موجبات پیشرفت در هر رشته‌ای، آشنایی با تاریخ آن است و فلسفه از این اصل مستثنا نیست. بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه در سال جاری کتاب «تاریخ فلسفه غرب» را در دسترس عموم قرار داده که نوشتار مختصر استاد بهاءالدین خرمشاهی در توضیح آن بسنده است: ****** «ترجمه حاضر از تاریخ فلسفه غرب آنتونی کنی، از دو نظر حائز اهمیت است: اول، تدوین متن اصلی در زبان انگلیسی که برخلاف تصور خوانندگان، در زبان انگلیسی هم نظایر چندانی ندارد. آنچه در این زمینه مشهور است به فارسی نیز ترجمه شده، یکی «تاریخ فلسفه غرب» اثر برتراند راسل ـ فیلسوف بزرگ قرن بیستم ـ است و دیگری که بسیار مفصل‌تر است و بیش از راسل نیز وارد مباحث ماهوی فلسفه می‌شود، «تاریخ فلسفه» فردریک کاپلستون است. و دوم، ترجمه فارسی شیوا، دقیق و خوشخوان این کتاب است. بنده که با آثار ترجمه‌شده فلسفی یا متون اصلی کم و بیش انس دارم، به واقع کتابی به این اطلاع‌بخشی و ترجمه‌ای به این معنابخشی، یعنی معنارسانی کم دیده‌ام. با درود به مترجم کوشا و معناگرا و سختکوش این اثر، فرزند فرزانه فرهنگی‌ام، رضا یعقوبی.»

«آنتونی کنی» فیلسوفی بنام در حوزه فلسفه تحلیلی است که کتاب «معماری زبان و ذهن در فلسفه ویتگنشتاین»را به نگارش درآورده است. این کتاب با تمرکز بر دو حوزه فلسفه زبان و فلسفه ذهن، به شرح سیر تحول اندیشه ویتگنشتاین می پردازد. از نقاط قوت این کتاب می توان به دو مورد اشاره کرد: اول اینکه نویسنده خود برآمده از سنت فلاسفه ای است که شاگردان ویتگنشتاین در زمان حیاتش و ویراستاران آثار وی پس از مرگش بوده اند؛ آثاری که اهمیت ویژه ای برای فهم عناصر ارزشمند فلسفه ویتگنشتاین دارند. دوم اینکه کنی، با تمرکز بر آثار منتشرشده بین دو اثر کلاسیک ویتگنشتاین، بر پیوستگی تفکر متقدم و متاخر وی تاکید می کند. در بخشی از مقدمه مترجم بر کتاب می خوانیم: «در ایران ویتگنشتاین شناخته شده ترین چهره از بزرگان فلسفه تحلیلی است که به یمن کتب قابل اعتمادی که از او یا درباره او انتشار یافته، تصویر بسامان تری از فلسفه اش در ذهن خواننده فارسی زبان نقش بربسته است. بسامان تر، مثلادر قیاس با تصویری که از استاد سلفش، برتراند راسل، عرضه شده؛ راسلی که نه از منطق و مبانی ریاضیات و نه از فلسفه زبان و معرفت شناسی اش به جد خبری هست و با ولتری مقایسه می شود که ۲۰۰سال دیر به دنیا آمده است! از زندگی و شخصیت و سلوک فردی چشم نواز و پردست انداز ویتگنشتاین، در پی این گفته معروف هایدگر که «ارسطو زاده شد، کار کرد و مرد»، بگذریم و به متن فلسفه وی روی آوریم و از ارتفاعی مناسب به تاثیرات فلسفه وی بنگریم، بی تعلل می توانیم در صرف چارچوب سنت فلسفه تحلیلی او را از پرفروغ ترین و نافذترین چهره ها برشمریم: اینکه برتراند راسل در ویراست دوم مبانی ریاضیات تغییرات مهمی ایجاد می کند، اینکه زمانی حلقه وینی رساله را همچون کتاب مقدس می خواندند؛ اینکه زبان در منظر کواین «هنری اجتماعی» است، اینکه دانلد دیوسن حضور «دوم شخص» را قوام بخش ذهن مندی و زبان مندی آدمی می داند؛ اینکه برای مایکل دامت زبان به واسطه «قراردادها» سرشت جمعی می یابد و امواج«دریای زبان» در سراسر فلسفه اش تلاطم دارند.» در بخشی از «طرح زندگینامه ای فلسفه ویتگنشتاین» آمده است: «فیلسوف اهل هیچ دسته فکری نیست. همین است که او را فیلسوف می سازد.» او در سرتاسر زندگی اش بیرون از فضای مکتب های فلسفی بود و از مدهای فکری زمانه بیزاری داشت و خواسته یا ناخواسته، با آثار خودش به شکل گیری مجموعه ای تازه از افکار دامن زد. او آثار بسیار کمی انتشار داد و از هرگونه شهرتی دوری می گزید؛ اما مسایلی که با گروه کوچکی از شاگردانش در میان می گذاشت، اکنون در سراسر دانشگاه های جهان مورد بحث است.» (منبع: https://www.magiran.com/article/2878998)

ارغنون 6/5 چاپ سوم: این کتاب به صورت مقالاتی در فصلنامه ارغنون شماره 5 و 6، سال 1374ش. منتشر گردیده است‌.

«آنتونی جان پاتریک کنی» فیلسوفی است که نخست به عنوان کشیشی، تحت تعالیم کاتولیک رومی قرار گرفت، اما بعدها کاتولیک را زیر سئوال برد. کتاب حاضر مهم‌ترین اثر اوست که در آن عقلانی بودن اعتقاد به خدا از دیدگاه کنی به بحث گذاشته می‌شود؛ مساله‌ای که از افلاطون تا آکویناس و سپس تا چیزم، ویتگنشتاین و پلانتیتگا تحولی شایستة تامل داشته است. کنی در بخش اول کتاب با عنوان «ایمان و تعقل» به نقد آرای آلوین پلانتیتگا دربارة گزاره‌های پایه می‌پردازد. او از دو بعد پلانتیتگا را مورد انتقاد قرار می‌دهد: نخست به سبب عرضه نکردن معیاری مشخص برای گزارة پایه و دوم از حیث قائل نبودن به عقلانیت عام. بخش دوم کتاب با عنوان «برهان اعتقاد و فهم» نیز این مقالات را شامل می‌شود: آیا الهیات طبیعی میسر است؟؛ برهان نظم و معضل شر؛ جان هنری نیومن و توجیه ایمان؛ و آنسلم و قابلیت تصور خدا.

قدیس توماس در بخش اول از جامع الهیات در گفتار چهارم از مسئله بیست و پنجم، این سوال را مطرح می کند که آیا خدا می تواند کاری کند که گذشته هرگز نبوده باشد. او، بنا بر عادت، ابتدا به هر سوال پاسخی می دهد و برای آن سه استدلال می آورد ولی در نهایت پاسخ مزبور را رد می کند؛ در این مورد نیز برای اسناد قدرت تغییر دادن گذشته به خدا سه استدلال می آورد.