جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 133
مبانی معرفت شناسی عرفان شیعی با تاکید بر جامع الاسرار سید حیدر آملی
نویسنده:
قاسم کاکایی، علیرضا وطن خواه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
کتاب «جامع الاسرار و منبع الانوار» مهمترین کتاب عرفانی سید حیدر آملی، عارف و مفسر شیعی قرن هشتم هجری است. سید حیدر در این کتاب بنیادی ترین موضوع عرفان اسلامی یعنی «توحید و موحّد» را بر اساس منابع اصیل شیعی یعنی وحی و نقل و عقل مورد تطبیق و اثبات قرار می دهد و کشف ابن عربی (560 ـ 638 ق) در مساله «ولایت» را ناتمام و حاصل تعصب مذهبی قلمداد می کند و با اعتقاد به مراتب سه گانه برای شرع، «شریعت و طریقت و حقیقت» را حقیقت واحد ذو مراتب دانسته و از این روی معتقد می شود ظاهر شریعت شیعه با باطن طریقت و حقیقت اهل الله، یک حقیقت واحد بوده و از هم جدا نیستند و در نهایت عرفان اصیل را در مذهب حقه تشیع منحصر می کند. از این رو یکی از مهمترین انگیزه های تالیف این کتاب تبیین «حقیقت تشیع» و دفاع از حقانیت اعتقادات شیعه بوده است. وی در طراحی تمام مسائل عرفانی از وحی و عقل و کشف بر مبنای تفکر اصیل شیعی با محوریت «ولایت» نبوی و علوی بهره می برد لذا می توان گفت روح حاکم بر این کتاب مشرب و مبانی اجتهادی شیعی است.تحقیق پیش رو مهمترین شاخصه ها و مبانی عرفانی شیعی را با تاکید بر این کتاب ارزشمند از قبیل «اعتقاد به توحید وجودی، اعتقاد به تساوق و عینیت شیعه اثنی عشر با صوفی حقیقی، اتکاء عرفان شیعی بر منبع وحی و نقل، اعتقاد به عقلانیت عرفان شیعی و تطابق ذوق با عقل و ....» در دو حوزه مبانی معرفت شناسی عرفانی و مبانی هستی شناسی عرفانی، استخراج و مورد تحلیل و تبیین قرار داده است.
صفحات :
از صفحه 141 تا 161
بررسی تطبیقی معنا و مفهوم قاعده‌ی «الواحد» از دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا
نویسنده:
قاسم کاکایی، زهرا هوشمندی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
در پژوهش حاضر، قاعده‌ی «الواحد لا یصدر عنه الاّ الواحد» با روشی تطبیقی-تحلیلی بین دو فیلسوف گران‌قدر جهان اسلام، شیخ الرئیس ابوعلی‌سینا و صدرالمتألهین ملاصدرا، مورد بررسی قرارگرفته است. در آغاز، سعی شده تبیینی صحیح از معنای قاعده و ساختار آن و بداهت مفهوم وحدت و کثرت، منشأ ظهور قاعده و معتقدین و منکرین آن و دلایل اثبات قاعده و فروع قاعده ارائه شده، این نکته روشن گردد که جایگاه بحث از آن در فلسفه‌ی اولی و ذیل مباحث مربوط به مفارقات و علت و معلول است. توضیح این‌که قاعده‌ی الواحد یکی از قواعد کلی و ثمربخش فلسفه‌ی اسلامی است که نقشی اساسی در تفسیر مسأله‌ی پیدایش منظم موجودات از هم‌دیگر، به‌ویژه پیدایش نخستین معلول بر عهده دارد. فیلسوفان اسلامی با تحلیل و اثبات این قاعده، آفرینش نخستین معلول به‌واسطه‌ی واجب تعالی را اصلی‌ترین مصداق این قاعده معرفی می‌کنند و معتقدند که بر اساس این قاعده، از واجب الوجود بسیط، تنها یک معلول به نحو بی‌واسطه صادر می‌شود. موضوع دیگری که در این مقاله از آن بحث می­شود این است که این عالمِ (ماسوی الله) به ظاهر متکثر چگونه از ذات باری‌تعالی، که واحد من جمیع‌الجهات است، صادر یا ناشی شده است؟!
صفحات :
از صفحه 133 تا 150
پیامبر رحمت پیام‌آور اعتدال
نویسنده:
قاسم کاکایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
هر بند گسسته شد مگر بند اجل
نویسنده:
قاسم کاکایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فنای صفاتی از دیدگاه مولانا و مایستر اکهارت
نویسنده:
قاسم کاکایی، اشکان بحرانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
بعد وجودشناختی و معرفت شناختی الهیات سلبی در آثار عارفان ادیان و سنت های گوناگون عرفانی بر دو رکن استوار است: خدا و نفس. در الهیات با یزدان شناسی سلبی، چنان که از عنوان آن نیز پیداست، تأکید عارفان بر جنبه های ناشناختنی و ناگفتنی خداوند یا به تعبیر دیگر سخن از ذات خداست. از ذات ناشناختنی و ناگفتنی خدا با تعابیری استعاری نظیر تهیا، واحه، عدم یا نیستی و بی نام یاد می شود. اما در آثار برخی عارفان سده های میانه ی مسیحی، هم چون مایستر اکهارت، و نیز برخی از عارفان قدر اول عرفان اسلامی، همچون مولانا و شمس تبریزی، در پاره ای فقرات تاکید و تکیه از ذات خدا به سوى ذات نفس میل می کند. در آثار مولانا و اکهارت، از ذات نفس با تعابیری نظیر وحدت، بساطت، تاریکی و تهیا یاد می شود. برخی صاحب نظران نظیر دنیس ترنر، از این چرخش و این ویژگی ها بر وزان الهیات سلبی یا یزدان شناسی سلبی، از تعبیر انسان شناسی سلبی سود برده اند. در این جستار، ما بحث از این چرخش نگاه و ویژگی های پیش گفته را ذیل تعبیر فنای صفاتی بررسی می کنیم. در ادامه، نخست مهم ترین مقومات و بنیادهای اخلاقی فنای صفاتی در آثار مولانا و اکهارت را بر می رسیم و سپس به دو پیامد از مهم ترین پیامد های پارسایانه ی فنای صفاتی، یعنی فقر و تبتل (انقطاع)، در آثار این دو عارف می پردازیم. فقر آمیزه ای است که در آثار هر دو عارف، به وضوح و به کرات، دیده می شود اما تبتل از مختصات و شاید از ابداعات نظام اندیشگی و ساختار الهیاتی آثار مایستر اکهارت باشد.
اختفای احوال باطنی در آثار مولانا و مساله تعریف عرفان از دیدگاه عرفان پژوهان معاصر
نویسنده:
قاسم کاکایی,اشکان بحرانی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در این جستار، کوشش ما بر آن است که به دو پرسش پاسخ دهیم. پرسش نخست این است که غیبت یا به عبارت دیگر، اختفای احوال باطنی در آثار مولانا چه معنا، اهمیت و پیامدهایی دارد؟ در پاسخ به این پرسش ابتدا مقصودمان را از غیبت احوال باطنی روشن می کنیم. در وهل? بعد و پس از بررسی اجمالی غیبت احوال باطنی در آثار عارفان مسیحی و مسلمان، در سده های میان میلادی، نگاه مولانا به احوال باطنی را بررسی می کنیم و پس از آن پیامدهای این نگاه و واکنش های مولانا را بر می شماریم. این واکنش ها عبارت اند از خوارداشت کرامات و احوال باطنی، سکوت در برابر احوال باطنی و سرانجام پذیرش وقوع احوال باطنی و بیان احوال باطنی در لفافه و از زبان دیگران. در بخش پایانی این مقاله، به این بحث می پردازیم که با وجود سکوت مولانا و امتناع وی از سخن گفتن در باب احوال باطنی اش بر اساس کدام تعریف، تعاریف از عرفان او را در شمار عارفان می توان دانست. در این بخش، دیدگاه و تعریف پنج عرفان پژوه طرح و بررسی شده است. از میان این پنج تن، بر اساس معیارهای ترنر، مک گین، آندرهیل و راسل مولانا عارف شناخته می شود.
رویکرد ابن عربی در مواجهه با تقابل های معرفتی
نویسنده:
حامده راستایی؛ قاسم کاکایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
تقابل‌های معرفتی در صورت پافشاری طرفین بر حقانیت خویش و باطل پنداشتن دیگر آراء و عقاید، غالباً به درگیری و نزاع ختم می‌شود و در صورت چشم‌پوشی یکی از آنها از عقیده خویش و پذیرفتن بی‌قیدوشرط دیگر عقاید، به حاکمیت و سلطۀ دیگران می‌انجامد. در این زمینه، ابن‌عربی راهکار سومی را برمی‌گزیند. او به رغم پایبندی به عقیده خود، به دیگر عقاید همچون فرصتی جهت تعالی و معرفت بیشتر می‌نگرد. در نظام فکری ابن‌عربی، هر موجودی به لحاظ هستی‌شناخت، مظهر اسم یا اسمائی از حق تعالی است و از حیث معرفت‌شناختی درک او از حق وابسته به میزان استعداد او در دریافت تجلیات الهی است. ابن‌عربی با گره زدن اختلاف آراء و عقاید به اختلاف استعدادها و تجلیات، ایدۀ دست نیافتنی بودن تمامِ حقیقت را پذیرفته است و این ایده می‌تواند از مهم‌ترین مبانی او در نوع مواجهه با تقابل‌های معرفتی باشد.
صفحات :
از صفحه 143 تا 156
تأملی نقادانه درباره‌ وجود رابط و مستقل با تأکید بر آرای استاد جوادی آملی
نویسنده:
غلامرضا شاملی،قاسم کاکایی،محمد بنیانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در باب وجود تقسیمات گوناگونی صورت گرفته است که یکی از آنها تقسیم چند وجهی وجود، یعنی «فی‌نفسه و فی‌غیره» و تقسیم فی‌نفسه به «لنفسه و لغیره» و تقسیم لنفسه به «بنفسه و بغیره» است که ملاصدرا آن را به صورت دو وجهی یعنی به «رابط و مستقل» تقسیم کرده است‌. حکمای پس از ملاصدرا خصوصاً حاج ملاهادی سبزواری و علامه طباطبایی تلاش کرده‌اند که بین دو دیدگاه را جمع کنند‌. اما این جمع بندی اشکالات عدیده‌ای را به دنبال می‌آورد مانند ملحق شدن ماهیات به مفاهیم و به تبع آن‌، زیرسؤال رفتن بسیاری از مبانی فلسفی که به نوعی با ماهیت در ارتباط هستند‌. در این مقاله سعی بر آن است که با تحلیلی دقیق از معنای لنفسه و بنفسه و لغیره و بغیره‌، همچنین تحلیل دقیق ارتباط وجود رابط در قضایا با موضوع و محمول، این دو تقسیم بندی را به نحو سازگاری با هم جمع کنیم.
صفحات :
از صفحه 115 تا 136
مقایسه معرفت شناسانه وجود و ماهیت در فلسفه ملاصدرا با نومن و فنومن در فلسفه کانت
نویسنده:
قاسم کاکایی، محمد بنیانی، مرضیه اعتمادی فر
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مسئله شناخت یکی از مسائل مهم فلسفه به شمار می رود. از آنجا که موضوع کلیدی حکمت متعالیه اصالت وجود است، مسئله شناخت نیز به این موضوع ارتباط می یابد. طبق اصالت وجود، وجود امری اصیل و محقق در خارج و ماهیت امری اعتباری است. از نظر ملاصدرا حقیقت وجود در ذهن نمی آید، بنابراین انطباق بین ذهن و عین در فلسفه ملاصدرا به نوعی به مسئله ماهیت و وجود بازگشت می کند. البته دو معنا از اصیل از عبارات ملاصدرا قابل برداشت است که هر کدام از این معانی پیامدهایی متفاوت خواهند داشت. در نظام کانت انطباقی بین ذهن و عین وجود ندارد زیرا آنچه در ذهن ماست و ما آن را می شناسیم تنها فنومن و پدیدار اشیاست و ذهن ما راهی برای دسترسی به حقیقت اشیا و یا نومن ندارد. به این ترتیب انطباق بین ذهن و عین در فلسفه کانت به نومن و فنومن بازگشت می کند. اگر چه ماهیت متفاوت از فنومن است اما شباهت زیادی میان آنها می توان یافت. وجود نیز از جنبه هایی شبیه به معنای روانشناسانه نومن است با این تفاوت که وجود عام تر از نومن است.
صفحات :
از صفحه 99 تا 123
خدا محوری
عنوان :
نویسنده:
قاسم کاکایی، مقدمه نویس: حداد عادل
نوع منبع :
کتاب , رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
کتاب خدا محوری تالیف دکتر قاسم کاکایی، در چهار بخش عمده رابطه خدا با جهان آفرینش و تاثیر قدرت خداوند در موجودات و افعال انسان را بحث و بررسی می کند . مولف این اثر را به عنوان پایان نامه کارشناسی ارشد خود در رشته الهیات مرکز تربیت مدرس قم ارائه داده است . خدا محوری یا اکازیونالیزم تحقیق و بررسی نظریه کسب می باشد که همان رابطه اختیار انسان و صفت فاعلی باری تعالی را بررسی می نماید نویسنده با تلاش قابل تقدیری توانسته است در بیشتر موضوعات کلامی مورد بحث فلسفه و کلام مقایسه ای را بین متفکران اسلام و مسیحی مطرح و نتیجه گیری نماید . ((مالبرانش فیلسوف فرانسوی )) نظریه کسب یا رابطه خدا و انسان را تحت عنوان اکزیونالیزم مطرح کرد به عقیده مولف مشرب فلسفی او با مشرف فلسفی متکلمان مسلمان اشعری چندان تفاوتی ندارد . مطالب و عناوین مورد بحث در کتاب به شرح ذیل است: بخش اول : مالبرانش و فلسفه خدا محوری او ص ۷۵ ـ ۳۱ بخش دوم : اکازیونالیزم یا خدا محوری در تفکر اسلامی ص ۱۰۳ ـ ۷۹ بخش سوم : اکازیونالیزم اشاعره و مالبرانش و مقایسه این دو مشرب با کلام اسلامی و عرفان ناب که عمده مباحث کتاب می باشد ص ۳۴۸ ـ ۱۰۵ بخش چهارم : اکازیونالیزم ، از اشعریت خام تا عرفان ناب در این بخش با مقایسه مکتب کلامی ابوالحسن اشعری با مکتب محیی الدین عربی پیرامون رابطه انسان با فعل خداوند ، مطالب کتاب پایان می پذیرد .دکتر حداد عادل در مقدمه کتاب می نویسد: “مؤلف در کل قلمرو وسیع تفکر اسلامی به تحقیق و گشتزنی پرداخته و با صرف وقت و حوصله و دقت، اثری سودمند در زمینه فلسفه و کلام مقایسه‌ای از خود به جای نهاده است. مؤلف ارجمند مستقیماً به منابع اصیل دست اول مراجعه کرده است. افزون بر آنچه گفته شد، نظم عالمانه و نثر روشن و روان کتاب به این تحقیق ارزشی مضاعف داده است. اینجانب می‌توانم بگویم تا آنجا که من اطلاع دارم، این کتاب بهترین اثری است که تا کنون در حوزه های علمیه امروز ما در فلسفه و کلام مقایسه‌ای به رشته تحریر درآمده است”.
  • تعداد رکورد ها : 133