جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 101
آسیب شناسی تفسیر علمی با محوریت تفسیر پرتوی از قرآن
نویسنده:
علیرضا نوبری، محمدعلی رضایی اصفهانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بیش از 700 آیه قرآن به مسائل علمی نظیر: هستی شناسی، طبیعت شناسی و زیست شناسی اشاره دارد. مفسران اسلامی به منظور اثبات مباحث علمی قرآن، به تفسیر علمی قرآن روی آورده اند. با پیشرفت و رشد فزاینده علوم تجربی و تکنولوژی در عصر حاضر، گرایش به این نوع تفسیر نیز در سده اخیر رو به افزایش یافته است. تفسیر پرتوی از قرآن نوشته سید محمود طالقانی از جمله تفاسیری است که در مواردی، از این روش بهره برده است. این اثر گرچه شامل تفسیر بخش اندکی از قرآن بوده و دارای مزایا و ویژگی های قابل توجهی نظیر: توجه به آسیب های تفاسیر علمی و اعجاز علمی قرآن می باشد، اما در مواردی این اثر از نظر: مبنایی، روشی و محتوایی در زمینه تفسیر علمی آیات، نیازمند پیرایش و آسیب زدایی است.
صفحات :
از صفحه 65 تا 84
گونه شناسی و روش شناسی روایات تفسیری امام صادق (ع)
نویسنده:
سید رضا مودب، کامران اویسی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
با توجه به نیازمندی به روایات تفسیری و اهمیت نقش امام ششم (ع) در بیان این روایات، شناخت روش تفسیری این امام همام، کمک شایانی به پیشبرد علم تفسیر خصوصا در نزد پژوهشگران و مفسران شیعی خواهد کرد. در این نوشتار روش های تفسیری امام صادق (ع) با نگاهی کاربردی بررسی شده است. برای رسیدن به این هدف باید به صورت تقریبی اکثر روایات تفسیری امام جعفربن محمد (ع) دیده می شد که در نوبه خود کاری پرزحمت بود. روش تفسیری قرآن به قرآن، قرآن به سنت، تفسیر لغوی، جری و تطبیق از مسائلی است که در این تحقیق بدان اشاره شده است.
صفحات :
از صفحه 1 تا 17
روش شناسی تفسیر المراغی
نویسنده:
روح‌الله موحدنیا
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این تحقیق به بررسی مبانی، روش و گرایش تفسیری تفسیر المراغی می‌پردازد. مؤلف این تفسیر ، احمد مصطفی بن محمد بن عبدالمنعم المراغی است که از شاگردان مکتب تفسیری محمد عبده و متأثر از اوست. بررسی مبانی، روش و گرایش تفسیری هر مفسر، موجب شناخت نقاط ضعف و قوت تفسیر اوست و می‌تواند همچون چراغی در پیش روی آیندگان قرار گیرد تا در رسیدن به معارف والای این کتاب مقدس گام‌های بهتری برداشته شود. مراغی در این تفسیر با مبانی ذیل به تفسیر پرداخته است: حجیّت ظواهر کتاب، عدم حجیّت خبر واحد در تفسیر، عدم تحریف قرآن ،تناسب آیات و سور ، جامعیّت قرآن و ممنوعیّت تفسیر به رأی. البته وی در برخی موارد در مقام عمل، به مبانی خود ملتزم نبوده است. روش‌های به کار رفته در تفسیر آیات در این تفسیر عبارت است از: روش قرآن به قرآن، روش قرآن به روایت، روش عقلی و روش علمی. مفسر تلاش نمودهاز اسرائیلیات در تفسیر پرهیز نماید و در زمینه‌ی اسباب نزول از ذکر مواردی که در بردارنده‌ی فضایل اهل بیت (ع) بوده خودداری کرده است. گرایش غالب مفسر در این تفسیر، گرایش اجتماعی است و از ضعف‌های این تفسیر تأثیر پذیری از افکار وهابیّت از جمله تشکیک در احادیث مهدویت و نیز تفسیر حس گرایانه از برخی آیات مشتمل بر امور خارق العاده است.
سید مرتضی و استفاده از علوم زمانه در تفسیر قرآن
نویسنده:
محسن آرمین
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تفسیر علمی همزمان با آشنایی مسلمانان با معارف و دانش های دیگر جوامع و رشد و شکوفایی علمی در قرون سوم و چهارم رونق زیادی داشته است. استفاده از دستاوردهای علمی بشری با هدف اثبات اعجاز قرآن و نیز فهم بهتر آیات الهی در میان مسلمانان امری پذیرفته شده بود و بسیاری از دانشمندان و مفسران مسلمان به همین شیوه عمل کرده اند. سید مرتضی (۳۵۵- ۴۳۵ ه.ق) یکی از قله های فقه و کلام و تفسیر و ادب شیعی است. او دانشمندی عقل گرا و پیرو مکتب اصالت عقل است. در نظر او عقل مبنا و ملاک معرفت و شناخت جهان است.پایبندی سید مرتضی به رویکرد عقلی به دین چنان است که در طرد هر گزاره یا عقیده دینی مغایر با دلیل مسلم عقلی تردیدی به خود راه نمی دهد. درنظر او عقل مقامی همچون وحی دارد تا آنجا که می توان گفت که خداوند به وسیله دلایل عقلی با ما سخن می گوید و به حقایق رهنمون می سازد. یکی از نتایج عقل گرایی سید مرتضی، التزام به دستاوردهای مسلم و قطعی علم تجربی در فهم آیات قرآن است.او را می توان یکی از معتقدان به تفسیر علمی به معنای معتدل آن دانست که از دستاوردهای علمی زمان خود در فهم آیات و روایات بهره برده است. اساسا یکی از ملاک های او در ضرورت تاویل یک روایت یا یک آیه، عدم انطباق آن با قواعدی بوده که از نظر عقل و دانش زمان خویش مسلم انگاشته می شده است.
صفحات :
از صفحه 27 تا 44
لمحات فی علوم القرآن و اتجاهات التفسیر
نویسنده:
محمد بن لطفی صباغ
نوع منبع :
کتاب
وضعیت نشر :
بیروت: المکتب الاسلامی للطباعة و النشر,
چکیده :
کتاب «لمحات فی علوم القرآن و اتجاهات التفسیر» اثر محمد بن لطفی الصباغ‌ به زبان عربی و در موضوع‌ علوم قرآنى‌ از جمله آثاری است که در زمینه علوم قرآن به عنوان یک فن مدون به نگارش درآمده است. نویسنده در این اثر به بررسی تاریخ قرآن کریم، وجه اعجاز آن، قرائات و علوم قرآنی و مهم ترین روش های تفسیری پرداخته است. کتاب دارای دو بخش اصلی است: بخش اول: درباره قرآن و علوم قرآنی است که در آن به بررسی واژه «قرآن» و تعریف و توصیف آن، جاودانگی و خلود آن، نقش قرآن در بیان و اندیشه، نام های قرآن، تعریف لغوی و اصطلاحی وحی، انواع وحی، آثار وحی بر پیامبر، نزول تدریجی قرآن (تنجیم)، تعریف اصطلاحی آیه و سوره در قرآن، ترتیب آیات و سوره‌ های قرآنی، اعجاز قرآن، تاریخچه جمع و تدوین قرآن، علوم قرآن، سور مکی و مدنی؛ تعریف و ویژگی‌ ها، تعریف محکم و متشابه و انواع هر یک، قرائات و شرائط قرائت صحیح، توضیحی پیرامون حروف هفتگانه، تاریخ قرائات و حکمت تعدد قرائات و... می‌ پردازد. بخش دوم: تفسیر و روش های تفسیری، که تفاوت تفسیر و تاویل، اصول تفسیر و دانش هایی که در تفسیر قرآن بدان ها نیاز است، تاریخچه تفسیر، رویکردهای تفسیری (اعم از زبان شناختی، ماثور، تفسیر به رای، تفسیر علمی) و رویکرد اصلاحی در دوره معاصر (محمد عبده، افغانی [اسدآبادی] و رشید رضا) را مورد بررسی قرار می‌ دهد.
طرحی نو در چگونگی رویکرد به آیات علمی قرآن
نویسنده:
عبدالمجید طالب تاش
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
چکیده :
این نوشتار عهده داری پاسخگویی به سه پرسش اساسی در حوزه چگونگی رویکرد مسلمانان به آیات علمی قرآن کریم است. 1-
صفحات :
از صفحه 222 تا 233
ویژگی‌های تفسیر «الکاشف»
نویسنده:
گروه پژوهشهای قرآنی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این نوشتار در پی بیان ویژگیهای تفسیر الکاشف و روش تفسیری محمد جواد مغنیه است. نویسنده نخست از گرایش تفسیری مغنیه سخن می گوید. سپس ویژگیهای الکاشف را در عناوینی چون پیرایش تفسیری، رودرروی با آرای مفسران، نوآوری ها، ساده نویسی و روان نگاری، فقه مقارن و کلام تطبیقی، راهنمائی موضوعی آثار، راهنمائی موضوعی تفسیر، تفسیر موضوعی و بهره گیری از ساختار پرسش و پاسخ، مطرح می کند. آنگاه روش تفسیری مفسر را توضیح می دهد و بر این باور است که روش مفسر ترکیبی از سه روش، تفسیر به مأثور (تفسیر قرآن با قرآن، تفسر قرآن با روایات) تفسیر عقلی و تفسیر علمی است . در پایان منابع تفسیری و فقهی مفسر را معرفی می کند. این مقاله که قبلاً در مقدمه ترجمه فارسی تفسیر الکاشف چاپ شده بود، جهت تکمیل بررسی تفاسیر معاصر شیعه در این شماره فصلنامه مجدداً درج گردید.
صفحات :
از صفحه 40 تا 73
روش برداشت علمی از قرآن
نویسنده:
محمدعلی رضایی اصفهانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
چکیده :
مباحث مربوط به قرآن و علوم تجربى سابقه اى هزار ساله دارد، که گاهى تحت عنوان استخراج علوم از قرآن، تفسیر علمى قرآن یا روش برداشت علمى از خوانده مى شود و در طول تاریخ تفسیر با فراز و نشیب هایى مورد توجه مفسران و دانشمندان اسلامى و حتى غیر مسلمانان بوده است. این مسأله از طرفى به تفسیر و از طرف دیگر به اعجاز علمى قرآن و از طرف سوم به علوم تجربى مرتبط است از این رو مباحث بین رشته اى و پایه اى براى مباحث بین رشته اى دیگر مثل قرآن و علوم سیاسى، قرآن و اقتصاد، قرآن و علوم اجتماعى، قرآن و کیهان شناسى و... به شمار مى آید. این روش در طول تاریخ موافقان و مخالفان بسیارى پیدا کرده است و گاهى به افراط و تفریط کشیده شده است که در این مقاله از شیوه معتدل یعنى استخدام علوم در فهم قرآن و شیوه هاى جدید آن یعنى نظریه پردازى هاى علمى براساس آیات علمى قرآن به ویژه در حوزه علوم انسانى در راستاى جهت دهى به علوم انسانى دفاع مى شود و شیوه هاى دیگر مثل استخراج همه علوم تجربى از قرآن یا تحمیل نظریه هاى علمى بر قرآن نقد مى گردد.
صفحات :
از صفحه 90 تا 127
ثابت و متغیر در فهم قرآن (گفت و گو با علّا‌مه سید محمد حسین فضل الله)
نوع منبع :
مقاله , مناظره،گفتگو و میزگرد
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این گفتگو علامه فضل الله به پرسش هاى چندى راجع به چگونگى فهم قرآن پاسخ مى دهد. معیارهاى فهم متن، ثابت و متغیر در فهم قرآن و متون دینى، ماهیت تفسیر، نص و ظاهر، نسبیت ثبات و تغییر در فهم، نقش فرهنگ ها در فهم قرآن، نقش روایات در تفسیر آیات، کارکرد باورهاى مفسر در تفسیر قرآن، نقش ابزارهاى زبانى در فهم آیات و سرانجام جایگاه قرآن در فقه و اجتهاد فقهى، موضوعاتى است که در این گفت و گو مورد بحث و بررسى قرار است.
صفحات :
از صفحه 118 تا 141
تکامل در آفرینش انسان از نگاه اندیشمندان معاصر؛ با محوریت نقد کتاب «خلقت انسان»
نویسنده:
محمدصفر جبرئیلی
نوع منبع :
مقاله , نقد و بررسی کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی,
چکیده :
آفرينش انسان از جمله مباحث مورد توجه اهل فكر و انديشه از گذشته های دور بوده است. در دو قرن اخير با طرح فرضيه داروين مبنی بر تكامل آفرينش، موافقان و مخالفان نه فقط در جهان اسلام، بلكه در جهان غرب نيز به طرح مواضع خود پرداختند. جريان پيش آمده در علم گرايی و علم زدگی نيز در رواج و گسترش طرح اين بحث بی تأثير نبود. وجود آيات نسبتاً متعدد قرآن كريم درباره آفرينش انسان، طرح شبهات و پرسش ها توسط مادی گرايان و علمززدگان در تعارض علم و دين، به ويژه با استناد به نظريه تكامل، مفسران و انديشمندان اسلامی را واداشت تا با هدف تبيين و تفسير آيات و پاسخ گويی به شبهات و ابهامات به طور مستقل يا در ضمن بررسی و تفسير آيات مربوطه به تفصيل به واكاوی مسئله بپردازند كه در كل می توان ديدگاه های آنان را در سه موضع تأييد، رد و سكوت گزارش كرد. در اين مقاله با جانبداری از موضع دوم به نقد مبانی برداشت های موضع اول در تفسير آيات مربوطه با محوريت كتاب « خلقت انسان » مرحوم دكتر يدالله سحابي پرداخته شده است.
صفحات :
از صفحه 67 تا 76
  • تعداد رکورد ها : 101